mikro listopad 1.11

filtr chamberlanda

z porcelany nieglazurowanej

filtr Berkefelda

z ziemi krzemionkowej

wymień filtry

chamberlanda, Berkefelda, azbestowe Seltza

filtr Schotta

spiekane porowate szkło, porowatosc 1-3um, do wielokrotnego uztku, najczęściej G5

filtry membranowe

duża zdol filtracyjna, cienka sprężysta błona o śr 0.05-14um

bakteryjne filtry membranowe

pory o wielkości 0.2-0.75um

czynniki fiz stosowane w sterylizacji i dezynfekcji

wysoka temp, promieniowanie jonizujace gamma i beta, promieniowanie UV, filtry

wyżarzenie polega na

spaleniu komórek drobnoustrojów

suche gorące powietrze ogólnie

słabsze działanie przeciwdrobnoustrojowe niż gorąca nasycona para; wysoka temp i długi czas

suche gorące powietrze stosowane do

wyjalawiania szkła lab, podłoż masciowych i olejów

co należy kontrolować w sterylizacji

metody fiz, chem i biol

metody fiz

temp i czas

metody chem

w temp, odczynnik ładna zmiana barwy, dla niedokładnie wyjalawiania kolor pośredni

zaletą kontroli chem

szybka ocena sprawności autoklawu

metoda biol

bibuły nasączone przetrwalnikami 10^8-10^9 gęstość

jakie bakterie w met biol

bacillus stearothermophilus, bacillus subtilis

o czym świadczy brak wzrostu w met biol

że autoklaw działa poprawnie

na czym polega sterylizacja w gorącej nasycone parze wodnej

na koagulavji białek komórkowych; nieodwracalne

UHT zastosowanie

płyny jak mleko, popłynie np sosy, zwłaszcza. cząstkowe stałe jak zupy, dietetycznych, homogenizowanych

pasteryzacja wysoka

15 sek 72 stopnie, plyn przeplywa cienka warstwa przez specjalnu aparat, najlepiej 85C

soki/koncentraty

75-85 C 1-4min

wino

gorący/zimny rozlew + pasteryzacja

gorący rozlew

50-55C wino w butelkach

pasteryzacja piwa

8-20min, jednostka PU/P

HTST

pasteryzacja krotkotrwala 15sek 72-75C

cco jest inakt HTST

drozdze, grzyby strzepkowe, paciorkowce mlekowe, G-

VHT

momentalna pasteryzacja 85-90 1-4sek

co niszczy vHT

toksyny np. enterotoksyna S. aureus, toksyna E. coli; bakterie psychrofilne, enterokoki, paleczki mlekowe

termizacja

55-65C przez 15sek + hermetyczne pakowanie; do sokow, deserow, serkow, jogurtow

tyndalizacja

metoda polegajaca na trzykrotnym, 30min ogrzaniu biezaca para wodna meterialu w odstepach 24h

temp 100 czego nie niszczy

przetrwalnikow bakterii i zarodnikow grzybow

fasteryzacja

zwłaszcza dla płynów, blyskawiczne podgrzanie, potem gorace lub chlodne pakowanie aseptyczne

apasteryzacja

hermetycznie zamykane a ptem wyjalawiane

co to jest radiosterylizacja

wyjalawianie za pomoca promieniowania beta i gamma

na czym polega radiosterylizacja

dzialanie bezposrdenie na DNA (bledne wstawianie zasad, pekanie wiazan, wyapdanie odcinkow) oraz poprzez dzialanie produktow radiolizy wody

ktore promieniowanie jest mniej przenikliwe

beta mnej niz gamma

co jest źródłem promieniowania gamma

Co 60, Cs 137

zastosowanie radiosterylizacji

opatrunki, strzykawki, igly jednorazowe, plastikowe wlewy, cewniki, protezy, leki, surowce, kosmetyki, korki do wina

najskuteczniejszy przedzial dlugosci fali w UV

240-280 nm

źródło promieniowania 240-260

lampy kwarcowe

efekt letalny po UV

powstawanie dimerow tyminy w tej samej nici DNA = zaburzenia replikacji

dzialanie mutagenne po uV

powstawanie dimerow cytozyny i cytozyny i tyminy

co jest wrazliwe na UV

formy weget bakterii oporne przetrwalniki i wirusy

zastosowanie UV

dezynfekcj powietrza, pomieszczen, sal zabiegowych, linii techn, boksy bakteriologiczne

od czego zalezy skutecznosc dezynfekcji uV

od stopnia zanieczyszczenia powietrza, obj napromieniowanego pow, intensywnosci ruchu pow, dlugosci fal promieniowania emitowanego, czasu napromieniowania, od odleglosci od zrodla

zaleznosc dzialania bakteriobojczego UV od odlegosci zrodla prom

dzialanie odwrotnie proporcjonalne xo kwardatu odleglosci od zrodla

wyjalawianie mechaniczne

usunecie bakterii, przetrwalnikow, wirusów, grzybow, zarodnikow i produktow ich rozpadu z roztworu lub powietrza

filtry bakteriologiczne

0.2-0.45 um

zastosowanie saczenia

plyny z subst termolabilnymi, w aptekach z plynami jalowymi, krople do oczu, do jalowienia podloz, do kontroli jakosci lekow i kosmetykowu

czego nie zatrzymuje filtr Schotta

wirusow

czego nie zatrzymuje filtr membranowy

wirusow i endotoksyn bakteryjnych

filtry membranowe

jednorazowe, z estrow celulozy, porowatosc 14-0.005 um

metody dezynfekcji pomieszczen zamknietych i kontrola powietrza

1) naswietlanie UV 2) zast akt preparatow chem w postaci aerozoli

HEPA

filtry czastek o wysokiej wydajnosci

zastosowane HEPA

usuwane 99.97% czastek i wielkosci 0.3um

metoda szybksciowa

wyznaczenie cisnienia przy ktorym filtr staje sie przepuszczalny dla tłoczonego powietrza

metoda "bubble point"

pomiar cisnienia, przy ktorym cisnienie kapilarne cieczy znajdujacej sie we wnetrzu saczka zostanie pokonane

klasa a

najwyzsza czystosc, przestrzen krytyczna (critical area), w 1m3 nie ma bakterii ani czastek powyzej 5um

klasa b

czystw pomieszczenie (clean room), w 1m3 moze byc 5 komorek drobnoustrojow

klasa c

max 100 w 1m3

klasa d

max 500 w 1m3

metoda polilosciowa

sedymentacyjna, liczba bakterii na plytce 60cm2 wypelnionych pozywka stala, 60min, potem 5 dni w 30-35C, obliczanie ilosci kolonii

dopuszczalne ilosc batekrii na plytkach

krytyczna: 1; czysta: 10

metody ilosciowe

polega na zbieranii okreslonej obj powietrza w jednostce czasu; bakterie na plytko 25cm2 [l. bakt/1/3]