XVIII wiek; powszechny- pojęcia

Bostońskie picie herbatki

Zatopienie ładunku herbaty, przybyłego do kolonii przez grupę przebranych za Indian kolonistów. Spowodowało to zamknięcie portu w Bostonie i rozpoczęcie wojny z Anglią.

I Kongres Kontynentalny

Kongres, stworzony przez kolonistów przeciwko Parlamentowi Angielskiemu. Wprowadzono bojkot towarów angielskich. Wnioski kolonistów odrzucono.

II Kongres Kontynentalny

Zebrany w odpowiedzi na odrzucenie wniosków I Kongresu. Ogłosił Deklaracje Niepodległości.

Tomasz Jefferson

Autor Deklaracji Niepodległości, wzbogaconej Artykułami konfederacji.

Benjamin Franklin

Autor Artykułów konfederacji; proponowały ustrój republikańsko-federacyjny nowo utworzonych Stanów Zjednoczonych Ameryki.

Bitwa pod Saratogą

Bitwa armii amerykańskiej przeciwko Anglii. Zwyciężyła Ameryka.

West Point

Fortyfikacja, którą stworzył Kościuszko, wspomagający Amerykę w wojnie przeciwko Anglii.

Kazimierz Pułaski

Twórca Legionów Pułaskiego, amerykański bohater polskiego pochodzenia.

Bitwa pod Charleston

Bitwa angielsko-amerykańska. Zwycięskimi Amerykanami dowodził Pułaski.

Bitwa pod Savannah

Bitwa angielsko-amerykańska. Amerykanie ponieśli klęskę, zmarł Pułaski.

Cornwallis

Generał, dowodził w zwycięskiej dla Ameryki bitwie pod Yorktown.

Jerzy Waszyngton

Przewodniczący konwentu konstytucyjnego w Filadelfii, pierwszy prezydent Stanów Zjednoczonych.

Izba Reprezentantów

Izba parlamentu, wybierana na 6 lat, co 2 lata.

Stan trzeci

Mieszczaństwo i chłopi francuscy.

Konstytuanta

Zgromadzenie Narodowe, przekształcone po zamknięciu sali obrad stanu trzeciego.

Jakub Necker

Minister skarbu, popularny wśród obywateli, zwolniony przez Ludwika XVI.

La Fayette

Twórca Gwardii Narodowej, powstałej podczas inicjatywy policyjnej w Paryżu po zdobyciu Bastylii.

Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela

Akt wprowadzony podczas reform Konstytuanty. Uznawał wolność, równość myśli, słowa i druku, wprowadzał trójpodział władzy. Własność i nietykalność osobistą uznano za prawo nienaruszalne każdego człowieka.

Jakobini

Rewolucyjne stronnictwo polityczne francuskiego parlamentu.

Żyrondyści

Umiarkowane stronnictwo polityczne z okręgu Gironde.

Kordelierzy

Jedno z najważniejszych stronnictw politycznych w parlamencie francuskim. Przewodniczyli mu: Marat i Danton.

Komuna Paryża

Zarząd miejski, powołany przez jakobinów w czasie wojny z Austrią.

Konwent Narodowy

Sąd, decydujący o losie skazanego Ludwika XVI. Nadzwyczajna forma Zgromadzenia Narodowego.

Ciało Prawodawcze

Władza ustawodawcza, ustanowiona przez Konwent w nowej konstytucji z 1793r.

Komitet Ocalenia Narodowego

Komitet, kierujący polityką wewn. i zewn. Francji.

Komitet Bezpieczeństwa Publiczneglo

Organ walczący z kontrrewolucją.

Trybunał Rewolucyjny

Władza sądownicza, ustanowiona na mocy II konstytucji.

Rada 500 i Rada Starszych

Organy władzy ustawodawczej, ustanowione na mocy III konstytucji z 1795r.

Dyrektoriat

Władza wykonawcza, wybierana na 5 lat i złożona z 5 członków, ustanowiona na mocy III konstytucji.

Karol II

Ostatni Habsburg na tronie hiszpańskim.

Filip Andegaweński

Następca Karola II na tronie madryckim.

Pokój utrechcki

Pokój, kończący wojnę wiedeńsko-francuską o tron madrycki, prowadzący do rozbioru imperium Habsburgów.

Piotr I

Car Rosji. Stworzył nową armię i I flotę rosyjską, zastąpił senatem Dumę bojarską, podzielił kraj na gubernie, utworzył magistraty, podzielił ludność miejską na "podłych" i "regularnych", wprowadził Regulamin duchowny, wprowadził podatek pogłówny, tabelę rang, zreformował szkolnictwo, założył akademię Nauk i Szkołę Nawigacyjną, zniósł kalendarz bizantyjski, przyłączył chanat krymski i północne wybrzeża Morza Czarnego.

Gubernia

Jednostka administracyjna Rosji, podzielona na prowincje i dystrykty.

"Ludność regularna"

Lekarze, kupcy, wolne zawody.

"Ludność podła"

Robotnicy najemni, ludzie bez zawodu.

Regulamin Duchowny

Dokument, wzorowany na protestanckim porządku kościelnym.

Tabela rang

14-stopniowa, wprowadzająca nowy porządek w systemie urzędów państwowych.

Grażdanka

Alfabet, wprowadzony przez Piotra I na miejsce starocerkiewnosłowiańskiego.

Sankcja pragmatyczna

Ogłoszona przez Karola VI Habsburga, wg. której tron w Austrii miała objąć jego córka, Maria Teresa.

Pokój drezdeński

Pokój, kończący wojny śląskie. Król pruski, Fryderyk II, uznał męża Marii Teresy, Franciszka I Stefana za cesarza, ale otrzymał w zamian cały śląsk.

Terezjana

Kodeks karny Marii Teresy. Dopuszczał tortury.

Maria Teresa

Królowa Austrii. Ujednoliciła administrację i sądownictwo, wprowadziła podatek, ograniczyła pańszczyznę i zakazała rugowania chłopów przez szlachtę.

Józef II

Następca Marii Teresy. Wprowadził rentę dla emerytur i wdów, zlikwidował odrębnośc ustrojową poszczególnych krajów monarchii, zezwolił chłopom na odwołanie się do sądu, rozwinął oświatę, uzależnił Kościół od państwa.