Ważne daty

753 p.n.e.

rok założenia Rzymu

ok. 509 p.n.e.

Rzym republiką

490 p.n.e.

bitwa pod Maratonem, Miltiades dowodzi

480 p.n.e.

Termopile, Leonidas dowodzi

480 p.n.e.

bitwa pod Salaminą

479 p.n.e.

bitwa pod Platejami

490-449 p.n.e.

wojny perskie

555 p.n.e.

powstaje Związek Peloponeski

478-477 p.n.e.

powstaje Związek Morski

338 p.n.e.

bitwa pod Cheroneą (wygrywa Flilp II)

337 p.n.e.

powstaje Związek Koryncki

264-241 p.n.e.

I wojny punickie

218-201 p.n.e.

II wojny punickie

149-146 p.n.e.

III wojny punickie

73-71 p.n.e.

powstanie Spartakusa

49-44 p.n.e.

panuje G. J. Cezar

31 p.n.e.

Oktawian August jedynym władcą Rzymu (pryncypat)

313

edykt mediolański

330

przeniesiona stolica do Konstantynopola (cesarstwa rzymskiego)

395

podział cesarstwa na dwie części (zachodnia - stol. Rawenna; wschodnia - Konstantynopol)

476

upadek cesarstwa zachodniorzymskiego

751

obalenie dynastii Merowingów w państwie Franków, Pepin zostaje władcą

800

koronacja Karola Wielkiego

863

nauczanie św. Cyryla i Metodego w Księstwie Wielkomorawskim

882

powstanie Rusi Kijowskiej

955

bitwa na Lechowym Polu, Węgrzy vs. Otton I (wygrał)

ok. 960

rządy w Polsce sprawować zaczyna Mieszko I

962

koronacja Ottona I

965

ślub Dobrawy z Mieszkiem, układ z księciem Czech - Bolesławem (chyba)

966

chrzest Polski

968

utworzenie biskupstwa misyjnego w Poznaniu, Jordan z Włoch pierwszym biskupem

972

24 czerwca, bitwa pod Cedynią

991

Dagome iudex - pierwszy dokument polski - oddawał ziemie polskie pod zwierzchnictwo papiestwu, ustalał granice Polski

992

śmierć Mieszka I, rządy przejmuje B. Chrobry

997

męczeńska śmierć Wojciecha (później kanonizowany) podczas misij chrystianizacyjnej w Prusach

1000

zjazd Gnieźnieński (Otto III, Chrobry)

1025

koronacja pierwsza w Polsce - Chrobry królem; śmierć Chrobrego, koronacja Mieszka II - syna Bolesława

1031

Mieszko Lambert ucieka z kraju

1031-32

Bezprym obejmuje władzę

1032-34

powrót Mieszka, zjednoczenie kraju

1039(?)-1058

K. Odnowiciel władcą - przenosi stolicę do Krakowa

1058-1079

władcą Bolesław Śmiały-Szczodry (koronacja 1076) - zatargi z biskupem Stanisławem, odbudowa archidiecezji w Gnieźnie

1054

schizma wschodnia

1079-1102

władca Polski - Władysław Herman

1095

synod w Clermont (Urban II)

1096-99

pierwsza krucjata do Ziemi Świętej

1097

podział Polski dokonany przez Hermana

1102-1138

władca: Bolesław Krzywousty; walki ze Zbigniewem (bratem) o tron, którego ostatecznie Bolesław oślepia

1109

bitwa pod Głogowem (latem), Henryk V pod pozorem pomocy Zbigniewowi atakuje Polskę

1122

sobór w Wormacji

1138

rozbicie dzielnicowe; kraj podzielony na części między synów: Władysława Wygnańca (dzielnica pryncypacka oraz śląsk), Bolesława Kędzierzawego(Mazowsze), Mieszka III Starego(Wielkopolska), Henryk Sandomierski(ziemia sandomierska), Kazimierz Sprawiedliwy (ziemia łęczycka - wraz z matką Salomeą - tzw. dzielnica wdowia)

1138-1146

Wygnaniec, juz w 1141 rozpoczęły się jego starania o pełnie władzy w Polsce w 1146 wygnany z kraju

1215

Wielka Karta Swobód

1226

sprowadzenie Krzyżaków do Polski przez K. Mazowieckiego

1227

zjazd w Gąsowie - próba zjednoczenia państwa - nieudana, w skutek zamachu możnych ginie Leszek Biały oraz ranny zostaje Henryk Borodaty

1241

bitwa pod Legnicą (najazd Mongołów, Henryk Pobożny ginie)

1291

ostatnia (7) krucjata

1295

koronacja Przemysła II w katedrze gnieźnieńskiej

1296

zamach na Przemysła II - śmierć

1300-1305

rządy Wacława II (dynastia Przemyślidów)

1305-1306

Wacław III

1306-1333

rządy Władysława Łokietka - koronowany w 1320

1308

polska utraciła Pomorze Gdańskie

1331

bitwa pod Płowcami, nierozstrzygnięta, jednak zapisywana do sukcesów Polaków

1333-1370

królem Kazimierz Wielki

1343

pokój kaliski, odzyskujemy ziemie dobrzyńską oraz Kujawy

1248

pokój w Namysłowie, nie odzyskujemy Śląska

1364

założenie Akademi Krakowskiej

1370-1382

Ludwig Andegaweński (Węgierski) królem Polski, unia personalna z Węgrami

1374

przywilej szlachecki - koszycki

1384-1399

Jadwiga królową Polski

1385

unia personalna w Krewie - pomiędzy Królestwem Polski i Wielkim Księstwem Litewskim, zakładała: chrzest Jagiełły, ślub z Jadwigą - królową Polski, chrystianizację Litwy, przyłączenie krajów

1386-1434

Władysław Jagiełło panuje w Polsce

1337-1453

wojna stulenia (Francja vs. Anglia)

1388

przywilej piotrkowski

1410

15 lipca - bitwa pod Grunwaldem; zwycięstwo wojsk polsko-litewskich (30tys.) z nowoczesnymi wojskami Krzyżackimi, wspieranymi przez rycerzy z zachodu (20tys.), ginie Urlich von Jungingen

1411

I pokój w Trouniu

1413

unia w Horodle (pol-lit) - w sumie skierowana przeciwko Krzyżakom

1423

pzrywilej warcki

1425

przywilej brzeski

1430-1433

przywileje jedlneńsko-krakowski

1422

przywilej czerwiński

1454

przywileje cerekwicko-nieszawskie

1454

rozpoczyna się wojna 13-letnia

1466

koniec wojny trzynastoletniej, pokój toruński II

1496

przywilej piotrkowski

1501

przywilej mielnicki

1505

przywilej radomski - konstytucja "nihil novi"

1434-1444

panowanie Władysława Warneńczyka

1440-1444

unia personalna polsko-węgierska

1344

bitwa pod Warną, ginie Warneńczyk (polsko-węgierskie wojska vs. wojska tureckie) - przegrana

1444-1492

Kazimierz Jagiellończyk

1492-1501

Jan Olbracht

1501-1506

Aleksander Jagiellończyk

1450

pierwszy egzemplarz Biblii - drukowany

1453

upadek Konstantynopola

1492

Kolumb odkrywa Amerykę

1500

Portugalczycy odkrywają Brazylię

1519-1522

opłynięcie Ziemi przez F. Magellana (zginał w czasie podróży w 1521)

1506-1548

Zygmunt I Stary

1514

8 września, bitwa pod Orszą

1517

31 październik, uniwersytet w Wittenberdze - wystąpienie Marcina Lutra, rozpoczyna się reformacja

1525

hołd pruski Albrechta Hohenzollerna

1548-1572

Zygmunt II August

1573

pacta conventa; artykuły henrykowski; konfederacja warszawska

1573-1574

Henryk Walezy

1569

unia lubelska, realno-personalna

1576-1586

Stefan Batory

1582

rozejm w Jamie Zapolskim

1587-1632

Zygmunt III Waza

1632-1648

Władysław IV Waza

1648-1668

Jan II Kazimierz

1545-1563

sobór w Trydencie - kontrreformacja

1598

Henryk IV (Francja) wydaje edykt nantejski - wolność wyznania dla protestantów

1605

27 września, bitwa pod Kircholmem - Chodkiewicz hetman wygrywa ze Szwedami

1610

bitwa pod Kłuszynem - hetman Żółkiewski wygrywa (wojna z Rosją)

1600-1611

wojna o inflanty, cz.1

1617-1622

o inflanty, cz. 2

1620

bitwa pod Cecorą - przegrana hetmana Żółkiewskiego, z Turkami

1621

pokój chocimski

1627

bitwa pod Oliwą - 28 listopada - bitwa morska

1629

pokój w Starym Targu

1635

pokój w Sztumskiej Wsi

1655-1660

potop szwedzki, przeor Augustyn Kordecki broni Jasną Górę

1669-1673

Michał Korybut Wiśniowiecki w Polsce panuje

1674-1696

Jan III Sobieski

1651

bitwa pod Beresteczkiem, Jan Kazimierz pokonuje wojska tatarsko-kozackie

1648

powstanie Chmielnickiego, na czele z Bohdanem Chmielnickim, bitwa pod Żółtymi Wodami, Korsuniem, Piłowcami

1657

traktaty welawsko-bydgoskie

1661-1715

panowanie Ludwika XIV (rozwój absolutyzmu)

1672

pokój w Buczaczu

1673

bitwa pod Chocimiem

1683

odsiecz wiedeńska, Jan III Sobieski pokonuje Turków (pod dowództwem Kary Mustafy)

1685

Ludwig XIV odwołuje edykt nantejski

1686

pokój Grzymułtowskiego (od posła)

1697-1706

August II Mocny panuje

1700-1721

wojna północna - szwedzko-rosyjska

1704-1709

panuje Stanisław Leszczyński

1709-1733

August II Mocny ponownie

1733-1736

Stanisław Leszczyński ponownie, od Sasa do Lasa jak to mówią

1733-1763

August III Sas

1764

sejm konwokacyjny oglasza ze krolem zostaje Stanislaw August Poniatowski, do 1795

1765

powstaje Szkoła Rycerska