sztuka starożytnego Rzymu

mauzoleum

wielki monumentalny grobowiec na planie centralnym

forum

fora cesarski, najważniejszy punkt miasta, zazwyczaj na planie prostokąta obudowanego portykiem

teatr

w odróżnieniu od greckiego teatr rzymski był budowany od podstaw w dowolnym miejscu, nie miał związku z sacrum

bazylika

budowla służąca jako miejsce publicznych instytucji, do rozpraw sądowych i zawierania umów handlowych, wznoszona na planie prostokąta, podzielona na trzy nawy kolumnadą, wejście z boku

tabularium

forma ratusza, zawierał też archiwum

curia

miejsce posiedzeń senatu

rosta

publiczna mównica

termy

łaźnie publiczne

inula

miejska kamienica czynszowa

atrium

rodzaj hallu z sadzawką po środku i otworem w dachu

kolumna

wolnostojący monument umieszczany w centralnych miejscach dużych placów, for, wieńczony figurą cesarza lub kwadrygą; trzon mogły pokrywać inskrypcje i dekoracyjny relief przedstawiające upamiętniane wydarzenie

kwadryga

antyczny rzymski wóz dwukołowy, zaprzężony w cztery konie znajdujące się obok siebie

łuk triumfalny

budowla w kształcie monumentalnej, wolno stojącej bramy stawiana dla upamiętnienia ważnej osoby lub uczczenia ważnego wydarzenia, zwykle zwycięstwa militarnego

portret statuaryczny

posąg w todze lub zbroi

inkrustacja

technika zdobienia przedmiotów polegająca na wykonywaniu wgłębień w podłożu i wklejaniu w nie odpowiednio przyciętych płytek z różnych materiałów, np. drewna, kości słoniowej, metalu, masy perłowej, kolorowych kamieni, złota

gemma

szlachetny lub półszlachetny kamień zdobiony miniaturowym reliefem

kamea

gemma wypukło rzeźbiona, przeważnie w nieprzezroczystych kamieniach; aby uzyskać efekty kolorystyczne wykorzystywano warstwy barwnych kamieni

intaglio

gemma wklęsło rzeźbiona

panteon

świątynia poświęcona wszystkim bogom

okulus

otwór stanowiący źródło światła we wnętrzu