Stosunek prawny XII

stosunek prawny

stosunek społeczny uregulowany przez normę prawną. STOSUNEK FAKTYCZNY (uświadamiany sobie przez strony, np. zawarcie umowy) i STPSUNEK NORMATYWNY (tetyczny) (nie uświadamiany)

elementy stosunku prawnego

1. fakty prawne 2. podmioty stusunku prawnego 3. przedmiot stosunku 4. treść stosunku

fakty prawne

każde zdarzenie powodujące powstanie, ustanie bądź zmianę treści stosunku prawnego, czyli zdarzenie wywołujące jakieś skutki prawne. (zdarzenie prawne, działania, czyny, akty prawne) PRAWO CYWILNE

zdarzenia prawne

kategoria faktów prawnych niezależnych od woli człowieka np. śmierć, urodzenie, klęska żywiołowa, upływ czasu.

Działanie

kategoria faktów prawnych zależnych od woli człowieka – ludzkie zachowanie. Obejmuje działania takie jak: płacenie podatku, oddanie długu jak i zaniechania, zawarcie umowy

Czyny

działania, które nie zmierzają do wywołania skutków prawnych, ale je z mocy prawa wywołują. Dzielą się na: zgodne z prawem = fakty prawne (wywołują skutki prawne) i czyny niezgodne z prawem = czyny niedozwolone (delikty cywilne)

Akty prawne

działania, które podejmujemy by wywołać skutki prawne, np. zawarcie umowy. (akty TWORZENIA prawa, STOSOWANIA *konstytutywne*deklaratoryjne, CZYNNOŚCI PRAWNE(1-2-wielo-stronne)

osoba fizyczna

jest każdy człowiek od urodzenia do śmierci. Można ją scharakteryzować przez zdolność prawną i zdolność do czynności prawnej.

zdolność prawna

zdolność bycia podmiotem praw i obowiązków, nabywa się ją z chwilą urodzenia, a traci z chwilą śmierci. Zdolność prawną ma także dziecko poczęte (nasciturus), jednak prawa i zobowiązania majątkowe nabywa gdy się urodzi żywe

zdolność do czynności prawnych

zdolność do nabywania praw i obowiązków za pośrednictwem własnych działań, jest zdolnością stopniowalną. Zdolność do czynności prawnej osoby fizycznej zależy od wieku oraz od tego, czy jest ona ubezwłasnowolniona

Rodzaje zdolności do czynności prawnych:

BRAK-osoby poniżej 13r, całkowicie ubezwłasnowolnione; OGRANICZONA ZDOLNOŚĆ- od 13 do 18r, częściowo ubezwłasnowolnione; PEŁNA- powyżej 18r, nieubezwłaz.

osoba prawna

każda jednostka organizacyjna z przyznaną zdolnością prawną, może nabywać prawa i obowiązki we własnym imieniu niezależnie od osób fizycznych, które wchodzą w jej skład. Może mieć niezależny majątek, którym odpowiada za swoje zobowiązania

Kategorie osób prawnych:

1. skarb państwa 2. państwowe osoby prawne np banki, szkoły wyższe; 3. inne osoby prawne np. jednostki samorządu t., fundacje, banki

przedmioty stosunku prawnego

rzeczy ruchome/nieruchome, inne rzeczy materialne (ciecze, zasoby), dobra niematerialne (utwory artystyczne, godność)

treść stosunku prawnego

uprawnienia i obowiązki tego stosunku, one tworzą między stronami więź prawną (vinculum iuris)

więź prawna

polega na tym, że jedna ze stron może czegoś żądać, a druga jest zobowiązana do czegoś.