socjologia

co to jest dewiacja społeczna?

odchylenie od norm

co to jset kontrkultura?

grupa sprzeciwiająca się kulturze, która chce utworzyć nową kulturę

kontrsocjalizacja

przyswajanie norm i wartości typowych dla grup dewiacyjnych

socjalizacja antycypująca

osoba, zanim przystąpi do grupy, uczy sie jej kultury, zeby zostac szybciej przyjetym

konwersja osobowości

zmiana osobowości;D

sankcje rozproszone

to inaczej sankcje nieformalne

dewiacja normatywna

rozbieżność czynu i wzoru

dewiacja funkcjonalna

czyn wywołujący negatywne reakcje społeczne, karany sankcją

4 teorie interakcji

teoria behawioralna (fairchild) - interakcje to wzajemnie modyfikowane zachowania na wskutek wymiany bodzców; teoria wymiany-wszystkie interakcje polegają na wymianie korzyści i nic nie jest bezinteresowne (hommans); jaźń odzwierciedlona (cooley) człowiek myśli o sobie tak (jak uważa) jak sądzą o nim inni; interakcjonizm symboliczny (mead) wszystkie interakcje polegają na wzajemnej wymianie i ewolucji znaczeń i symboli

Ambiwalencje normatywne

niezgodności oczekiwań dyktowanych przez jedną i tę samą regułę, jednoczesne pozytywne i negatywne odczucie

antynomia normatywna

sprzeczne wzajemnie reguły

Sens zbiorowy

uzgodnione znaczenie faktu społecznego, w tym - interakcji

definicja sytuacji

akt interpretowania przez jednostkę określonej sytuacji, w której się znalazła

podaj dystanse:

intymny - do 0,5, prywatny 0,5-1 formalny 1-3, publiczny 4+

kto wymyślił pojęcie dramaturgii interakcji? co to oznacza?

GOFFMAN, ludzie dążą do tego, by wywrzeć dobre wrażenie na innych, odgrywają pewne role

Dymorfizm społeczny

podział na sfere publiczną i prywatną

czym różni się interakcja powtarzalna, regularna i regulowana

powtarzalna-z tą samą osobą, luźne odstępy czasowe, ale się powtarza regularna- równe odstepy czasowe, nawyk, jej niewykonanie budzi zdziwienie, ale nie prowadzi do jakichś większych konsekwencji, natomiast regulowana to to samo, ale prowadzi

co to jest interakcja symetryczna i niesymetryczna?

symetryczna to gdy osoby w interakcji są równe, a niesymetryczna to np podległość itd

stosunki holistyczne a modularne

holistyczne: gdy znamy się na wielu polach modularne: jedno pole, często funkcjonalnie

Co to jest amoralny familizm?

Koncentrowanie się na interesie właśnej rodziny, bo "wszyscy tak robią"

integracja - społeczna, strukturalna i normatywna

społeczna - zacieśnianie więźi, strukturalna - ustawianie pozycji w grupie, normatywna - wartości, praw

amoralny kolektywizm

grupa sie organizuje i cos robi przeciwko prawu np grupa górnikow rozrabiająca przed sejmem

gemeinschaft i gesselschaft

gemeinschaft to wspolnota - emocje, więźi, conajmniej trzy osoby, kierowanie sie interesem innych, brak korzyści, funkcjonalnosci, gesselschaft - na odwrót: D racjonalizm

wymień 4 varna w kastach

bramini, kasztriowie, wajsjowie, siudrowie

weber - pojęcie klasy

władza, prestiż, posiadanie środków produkcji, kwalifikacje

deprywacja względna

czuję, że nie otrzymuję czegoś co w moim przekonaniu słusznie mi się należy, a przekonanie to otrzymuję przez porównanie swojej sytuacji z czyjąś sytuacją.

Zasady sprawiedliwości społecznej

Egalitarna – państwo opiekuńcze (welfare state, wszystkim po równo Merytokratyczna –proporcja między tym co się daje a tym co otrzymuje Sułtańska –strategiczne pozycje mają dostawać najwięcej Tradycja – wynika z tradycji

instytucja-składniki:

cel, personel, funkcje, środki, normy

najważniejsze typy instytucji

kulturowe, obrzędowe, religijne, ekonomiczne, obywatelskie, polityczne

biurokracja wg webera

1. hierarchia władzy - jasno i przejrzyście wyznaczone kto kim rządzi 2. oddzielenie sfery publicznej i prywatnej 3. praca najemna (członkowie organizacji nie pracują) 4. ściśle i dokładnie określone pensje, przestrzegane wypłaty 5. skodyfikowane reguły

instytucje totalne (goffman) podaj przykłady

klasztor, więzienie, koszary

co to jest żelażne prawo oligarchii? kto je wymyślił?

michels, to znaczy że każda władza, autorytarna czy demokratyczna, kiedyś przekształci się w oligarchię

Macdonaldyzacja - cechy organizacji

wydajność niezawodność standaryzacja automatyzacja kontroli zasięg ponadnarodowy

Spengler i 8 kultur:

: babilońska, egipska, chińska, hinduska, meksykańska, antyczna, zachodnioeuropejska i rosyjska; „

współczesne cywilizacje wg Toynbee

zachodnią, prawosławną, muzułmańską, hinduską i dalekowschodnią;

dyfuzja kulturowa

rozptrzestrzenianie się kultur

funkcjonalizm w kulturze

aby zrozumieć kulturę, trzeba poznać jaką funkcję pełni w niej np dany obyczaj, każdy element jest ważny i stanowi całość,

strukturalizm C.L. Strauss

mamy archetypiczne struktury wbudowane w głowie które budzi proces socjalizajci, to wyjaśnia zasakujące zbieżności pomiędzy kulturami

jakie mogą być wartości

autoteliczne i insrumentalne

synkretyzm kulturowy

powstawanie nowej kultury na podstawie dwóch innych kultur

homogeniczność vs heterogeniczność

heterogeniczny-oparty na wielu kulturach

akulturacja

przejmowanie treści kulturowych innych od tych jakie jednostka nabyła wcześniej np germanizacja w polsce

jakie są dwa powszechniki kulturowe

zakaz zabijania i zakaz incestu

detradycjonalizacja

coś konczy sie w kulturze, jakas tradycja

etnocentryzm

zdanie, iż to, co wytworzyła dana kultura powinno być uniwersalne i rozumienie innych kultur poprzez swoją kulturę

Znaczenie Rewolucji Francuskiej

zakończenie struktury stanowej, kodyfikacja praw, wkroczenie mas na scenę publiczną

znaczenie rewolucji amerykańskiej

nadrzędność konstytucji, równość wb prawa

morfogeneza

proces złożonych interakcji, które doprowadzają do zmian, każda interakcja jest inna, bo jest skutkiem poprzedniej

co to jest deontologia socjologiczna?

etyka socjologa, składa się na nią: anonimowość danych, podmiotowość badanego, rzetelność analizy, jawność warsztatu, oddzielenie roli obywatelskiej od zawodowej

co to znaczy operacjonalizacja

wprowadzenie dodatkowych wskaźników, tak aby problem dał się precyzyjnie wyrazic

skale wartości pomiaru:

nominalna, porządkowa, interwałowa (mówi nam coś o dystansie) ilorazowa (np wzrost, zarobki, możemy dzielić i mnożyć)

legitymizowan przymus

władza legitymizowana, ale pozbawiona autorystetu

patologie władzy

uzurpacja, przekroczenie kompetencji, nepotyzm, korupcja, klientelizm polityczny, amoralny familizm

typy systemów partyjnych

zrównoważony (2 silne partie), niezrównoważony(1 duża), rozproszony

funkcje partii

atrykulacyjna - wyraża swe dążenia, polityczna -dąży do władzy, mediacyjna-pośrednik między szeblem najniższym i najwyższym, integracyjna -wytwarzają swych zwolenników, którzy się grupują

jakie mogą być zmiany

liniowe, skokowe, cykliczne

aktorzy zmian

wybitne jednostki, tłum, ruch społęczny, grupa interesu,

obywatelskie organizacje pozarządowe czym sie różnią od grup interesu?

muszą robić coś więcej i zasada dobrowolności wstępowania

czynniki endogeniczne i egzogeniczne

PRZYKŁAD ZMIANY W POLSCE PO 89 endo-wewnętrzne, postawa ludzi, egzo-dojście do władzy gorbaczowa

radykalna zmiana - teoria 4 graczy

muszą być 2 elity, kontr elita musi być popierana przez masy i każda elita dzieli się na dwie grupy - wtedy gdy w elicie mocniejsza jest frakcja reformatorów a w kontrelicie umiarkowanych, wtedy mamy radykalną zmianę bez użycia przemocy:)

August Comte

pozytywizm, teza o symetrii wyjaśniania i przewidywania, paradygmat pozytiwistyczny, religia pozytywna

ojcowie założyciele:

emile durkheim, herbert spencer, simmel, weber

fakt społeczny

wszelkie treści społeczne, które są zewnętrzne, podzielane i wywierające presje (durkheim)

odczarowywanie świata?

wg webera świat wspołczesny jest nieracjonalny, należy zestawić go z idealnymi działaniami społecznymi i wtedy nastąpi odczarowywanie świata - stanie się on racjonalny

7 pkt widzenia społęczeństwa

demograficzny, grupowy, systemowy, strukturalny, aktywistyczny, kulturalistyczny, zdarzeniowy

hermeneutyka

umiejętność rozumienia zjawisk społęcznych