opatrunki

Cele stosowania opatrunków

zastąpienie funkcji pełnionych przez skórę do czasu zagojenia rany: 1, ochrona rany przed działaniem czynników zewnętrznych (mechanicznych, chemicznych), 2, zapewnienie czystości rany. 3, zapewnienie odpowiedniego dla procesów gojenia środowiska wewnątrz rany (wilgotność, temperatura). 4, wchłanianie krwi i wysięku. 5, zmniejszenie obrzęku i bolesności rany. 6, ograniczenie powierzchni martwicy. 7, minimalizacja blizn. 8, unieruchomienie uszkodzonych tkanek.

wymagania stawiane materiałom opatrunkowym

1, określona chłonność w celu absorpcji krwi i nadmiaru wysięku: opatrunki hydrokoloidowe, hydrożelowe, alginianowe, zawierające superadsorbent. 2, odpowiednia przepuszczalność gazów: największa - gaza, włókniny, opatrunki alginianowe. 3, brak przywierania do rany. 4, nie powinny działać drażniąco, uczulająco, reagować z substancjami stosowanymi miejscowo w leczeniu ran. 5, powinny być odpowiednio opakowane i opisane, jałowe, z możliwością sterylizacji. 6, oczyszczenie rany z tkanki martwiczej i

opatrunki o rozbudowanej przestrzeni kapilarnej, wywierające efekt ssania

kompresy gazowe, włókninowe, kombinowane, opatrunki piankowe. mogą powodować zwiększone wydzielanie wysięku z rany

suche leczenie ran

stosowane do: ran gojących się pierwotnie, pooperacyjnych, niewielkich ran powierzchniowych, ran zakażonych. MATERIAŁY: wata, kompresy gazowe, włókninowe, kombinowane, impregnowane maścią, parafiną, nasączone środkami bakteriobójczymi lub pokryte warstwą metaliczną

wilgotne leczenie ran

stosowana w leczeniu ran gojących się wtórnie, gdzie konieczne jest uzupełnienie ubytków tkanki. MATERIAŁY: opatrunki hydrożelowe, hydrokoloidowe, z superadsorbentem, alginianowe, piankowe.

kompresy impregnowane

nasączone parafiną ciekłą, wazeliną, silikonem, podłożami węglowodorowymi. mogą zawierać antybiotyki lub środki o działaniu aseptycznym. WSKAZANIA: opatrywanie oparzeń, skaleczeń, otarć, miejsc pobrania i nakładania przeszczepów skóry, owrzodzeń podudzi. muszą być przykryte wtórnym opatrunkiem chłonnym i umocowane za pomocą bandaża.

kompresy impregnowane - zalety

1, brak przylegania do ran. 2, zapobiegają kurczeniu się blizny - lepszy efekt kosmetyczny. 3, chronią brzegi ran przed maceracją. WADY: mogą zostawiać małe ilości środka impregnującego w ranie

kompresy impregnowane - przykłady

INADINE - impregnowany podłożem makrogolowym z jodowanym powidonem - w leczeniu infekcji lżejszych ran oparzeniowych, urazowych, owrzodzeniowych. zmiana barwy opatrunku - sygnał do konieczności wymiany, nie rzadziej niż co 2 dni. GRASSOLIND - impregnowany podłożem na bazie wazeliny. BACTIGRAS - wazelina z octanem chlorheksydyny.

kompresy kombinowane

opatrunki chłonne, dobrze wyścielające ranę, wielowarstwowe: warstwa kontaktowa, odprowadzająca wysięk, chłonna, rozdzielająca, nieprzemakalna, zewnętrzna.

kompresy pokrywane metalami

pokryte cienką warstwą metalu, np. glinu, cynku, srebra. ZASTOSOWANIE: leczenie ran zakażonych, zapobieganie infekcjom ran. ZALETY: brak przylegania do ran, działanie przeciwdrobnoustrojowe, przeciwzapalne, pobudzające gojenie ran. działanie przeciwbakteryjne srebra utrzymuje się co najmniej 7 dni. PRZYKŁADY: Tegaderm, Aquacel Ag, Avance, Urgotul.

kompresy z węglem aktywnym

pochłanianie nieprzyjemnego zapachu z rany. PRZYKŁADY: Clinisorb, Carboflex, Carbonet, Actisorb Silver - warstwa węgla impregnowanego metalicznym srebrem umieszczona między dwiema warstwami porowatej siatki nylonowej - nie przycinać!

opatrunki hydrożelowe

składają się z hydrofilowych, naturalnych lub syntetycznych polimerów wykazujących zdolność pęcznienia. zawierają 60-95% wody. ZASTOSOWANIE: rany słabo sączące, odwodnione, pokryte strupem lub tkanką martwiczą. FORMY: miękkie żele w tubach, specjalne aplikatory jednorazowego użytku, uformowane płytki żelowe. PRZYKŁADY: żele: Granugel, Nu-Gel, IntraSIte Gel; płytki: Aquagel, Hydrosorb. STOSOWANIE: na powierzchnię rany lub do wnętrza, pozostawić do 3 dni, konieczne stosowanie opatrunku wtórnego, z

opatrunki hydrożelowe - zalety

efekt chłodzący, dzięki dużej zawartości wody, łagodzenie bólu, zdolność zapobiegania powstawaniu blizn przerostowych. PRZECIWWSKAZANIA: alergia na glikol propylenowy, rany zainfekowane - w przypadku płytek hydrożelowych.

opatrunki hydrokoloidowe

hydrofilowe polimery wykazujące zdolność żelowania pod wpływem wody: NaCMC, żelatyna, pektyna. WARSTWY: zewnętrzna, absorpcyjna z hydrofobowego polimeru z rozproszonymi cząstkami absorbującymi wodę. ZASTOSOWANIE: owrzodzenia podudzi, odleżyny, stopa cukrzycowa, powierzchowne oparzenia, rany pooperacyjne, urazowe, miejsca pobrania skóry do przeszczepu. PRZECIWWSKAZANIA: rany z odkrytą tkanką mięśniową, widocznymi ścięgnami lub kośćmi, głębokie oparzenia, alergia na składniki, infekcja rany beztle

opatrunki hydrokoloidowe - zalety

ŚRODOWISKO: słabo kwaśne, niskie ciśnienie parcjalne - spadek wytwarzania PGE2, umożliwienie migracji komórek pod opatrunkiem. 1, zwiększenie aktywności litycznej własnych enzymów, napływ komórek fagocytujących. 2, nasilenie angiogenezy i ziarninowania. 3, łagodzenie bólu rany dzięki mniejszej stymulacji zakończeń nerwowych w wilgotnym środowisku. 4, możliwość przycinania, używania kilku płytek zachodzących na siebie na szerokość 2 cm w celu dopasowania do rany.

opatrunki z superabsorbentem

z polimerów poliakrylanowych, mające zdolność wchłaniania znacznych ilości cieczy w krótkim czasie. stosowanie: przed nałożeniem na ranę nasączyć płynem Ringera, działanie 8-12 godzin. częstotliwość zmian: początkowo co 1-3 dni, później co 7 dni. powstanie białego pęcherza widocznego pod zewnętrzną warstwą opatrunku - konieczność wymiany. PRZYKŁADY: TenderWet, Cutinova Hydro. ZASTOSOWANIE: rany słabo i umiarkowanie sączące, nie na rany z odsłoniętą tkanką mięśniową, widocznymi kośćmi lub ścięgna

opatrunki alginianowe

z włókien alginianu wapniowego lub wapniowo-sodowego, w postaci kompresu lub taśmy służącej do wypełnienia ran głębokich. 1. więcej kwasu mannurowego - żeluje wolniej, miękki elastyczny żel (usuwanie przez irygację) 2. więcej kwasu guluronowego - żeluje szybciej, twardszy włóknisty żel usuwany w całości podczas wymiany STOSOWANIE: nie powinien wychodzić poza obręb rany, o konieczności wymiany świadczy wyciekanie wysięku spod opatrunku mocującego. ZASTOSOWANIE: rany sączące, głębokie - wypełnić d

opatrunki alginianowe - zalety

1, wysoka chłonność. 2, zdolność zatrzymywania zanieczyszczeń i drobnoustrojów w strukturze żelu. 3, pochłanianie nieprzyjemnego zapachu. 4, działanie hemostatyczne - uwolnione z opatrunku jony Ca pobudzają wytwarzanie protrombiny. 5, przepuszczalność gazów. 6, biodegradowalność.

opatrunki piankowe

utrzymywanie wilgotnego środowiska bez efektu żelowania. PRZYKŁADY: Allevyn, Tielle, PermaFoam. warstwy: film poliuretanowy, warstwa chłonna, warstwa kontaktowa - perforowany film poliuretanowy. WSKAZANIA: rany umiarkowanie i obficie sączące o różnej etiologii. nie stosować ze środkami dezynfekującymi o działaniu utleniającym.

dobór opatrunku - martwica sucha

1, hydrożelowe w postaci żelu, 2, płytki hydrokoloidowe, 3, TenderWet

dobór opatrunku - martwica rozpływna

1, hydrożelowe w postaci żelu, 2, pasty, proszki, płytki hydrokoloidowe, 3, TenderWet

dobór opatrunku - rana jamista w fazie ziarninowania

1, hydrożelowe w postaci żelu, 2, pasty, proszki, granulaty hydrokoloidowe, 3, hydrowłókniste, 4, alginianowe w formie taśmy, 5, piankowe

dobór opatrunku - rana w trakcie ziarninowania i naskórkowania

1, umiarkowanie lub obficie sącząca - piankowe, alginianowe, hydrowłókniste. 2, umiarkowanie, słabo sącząca - płytki hydrokoloidowe, hydrożelowe, lipikoloidowe.

dobór opatrunku - rana w fazie naskórkowania, słabo sącząca

1, kompresy impregnowane, 2, folie półprzepuszczalne, 3, płytki hydrożelowe

dobór opatrunku - infekcja

1, kompresy impregnowane z dodatkiem środka antyseptycznego, 2, opatrunki zawierające srebro metaboliczne lub związki srebra

dobór opatrunku - nieprzyjemny zapach z rany

1, z węglem aktywnym. 2, alginianowe.

dobór podloża w zależności od stanu skóry

LIPOFILOWE - skóra sucha, stan przewlekły. HYDROFILOWE - skóra tłusta, stan ostry.

Opatrunek z miodem leczniczym Manuka (drzewo herbaciane)

1. działanie przeciwbakteryjne (oksydaza glukozy - tworzenie H2O2, metyloglioksal) 2. działanie osmotyczne pozwalające na oczyszczenie rany i wzrost nowej tkanki 3. redukuje nieprzyjemny zapach z rany 4. zapewnia wilgotne środowisko rany przykłady: Advancis Medical, Actilite (opatrunek siatkowy z miodem i olejem Manuka)

folie półprzepuszczalne

cienkie folie poliuretanowe, najczęściej z naniesioną hypoalergiczną akrylową masą lepną, zastosowanie: rany powierzchowne, oparzeniowe, pooperacyjne, 2. profilaktyka odleżyn, owrzodzeń podudzi, 3. opatrunek wtórny - podtrzymujący inne opatrunki, mocujący katetery, wkłucia, chroniący skórę wokół. przykłady: Opsite, Medisorb F, Bioclusive, Tegaderm, Hydrofilm

opatrunki z celulozy bakteryjnej (Acetobacter)

1. syntaza celulozowa, nierozgałęzione łańcuch b-1,4-glukanu, krystalizują w nanofibryle o przekroju 5-10nm, tworzące wstęgi o szerokości 50-70nm, właściwości: 1. czysta chemicznie (brak hemicelulozy i ligniny) 2. hydrofilna, 3. brak działania alergizującego i toksycznego, 4. biodegradowalność, biozgodność, apirogenność, WŁAŚCIWOŚCI MEMBRANY: 1. półprzezroczysta, 2. półprzepuszczalna, 3. nanoporowata, 4. elastyczna, 5. wytrzymała mechanicznie PRZYKŁAD: Supersorb X: wchłanianie nadmiaru wysięku p

opatrunki hydrowłókniste

1. jałowe, nieokluzyjne 2. hydrofilowe 3. duże wchłanianie wysięku do wnętrza włókien, nie na sposób kapilarny - włókna pęcznieją, 4. nietkane opatrunki, zbudowane z miękkich, specjalnie przygotowanych włókien Na-CMC, 5. przykłady: Aquacel Ag, Aquacel Burn

schemat opracowania łożyska rany TIME

1. Tissue (tkanka martwa) - Hydrożele, Tenderwet 2. Infection - Inflammation (Infekcja - zapalenie) - opatrunki Ag 3. Moisture imbalance (wilgoć) - piankowe, alginianowe, hydrowłókniste 4. Edge - Epithelialisation (Naskórkowanie - brzeg rany) - krawędzie niezbliżające się, rozchodzące się - Tegaderm,