wosex

Państwo prawne

koncepcja organizacji państwa - na przełomie XVIII/XIX w. w Europie i Ameryce Północnej. zakłada, że organy. władzy powinny być związane normami prawnymi oraz że nie mogą one swobodnie kształtować sytuacji obywateli bez poszanowania ich praw i wolności

Trybunał Konstytucyjny

organ władzy sądowniczej powołany do badania zgodności norm niższego rzędu z Konstytucją RP i niektórymi ratyfikowanymi umowami międzynarodowymi

legislacja

proces stanowienia prawa, w systemie prawa polskiego największe znaczenie ma ustawodawstwo czyli uchwalanie ustaw przez parlament

inicjatywa ustawodawcza (6)

prawo do złożenia projektu ustawy do Sejmu RP, przysługuje grupie co najmniej 15 posłów, komisjom sejmowym, Senatowi RP, Prezydentowi PR, Radzie Ministrów i grupie liczącej co najmniej 100 tys. obywateli

ścieżka procedury ustawodawczej

inicjatywa ustawodawcza - trzy czytania w Sejmie RP - uchwalenie przez Sejm RP - przyjęcie przez Senat RP - promulgacja przez Prezydenta RP - publikacja w Dzienniku Ustaw RP

ratyfikacja

zatwierdzenie umowy międzynarodowej przez Prezydenta RP, są trzy procedury przedratyfikacyjne: duża, wielka, mała

trzy czytania projektu

1. prezentacja uzasadnienie projektu + debata, 2. przedstawienie Sejmowi RP sprawozdania komisji + debata, 3. przedstawienie dodatkowego sprawozdania + debata i głosowanie,

vacatio legis

okres dla adresatów nowych norm prawnych na zapoznanie się z nimi, aby mogli się do nich dostosować

zasady prawidłowej legislacji

zasada niedziałania prawa wstecz, zasada ochrony praw nabytych, zasada odpowiedniego vacatio legis, zasada określoności przepisów prawa, zasada poszanowania interesów w toku, zasada zakazująca zmiany prawa podatkowego w trakcie roku

fundamentalne reguły państwa prawnego

dotycząca obywateli: wszystko, czego prawo nie zabrania obywatelom jest dla nich dozwolone i dotycząca organów państwa: wszystko co jest w prawie nie jest dozwolone organom państwa, jest dla nich bezwzględnie zakazane