WOHRP - notatki Ani

 0    121 schede    japonskimacho1
Scarica mp3 Stampa Gioca Testa il tuo livello
 
Domanda język polski Risposta język polski
Czym zajmuje się historia języka polskiego?
inizia ad imparare
Zarówno wewnętrznym rozwojem systemu jezykowego jak i okolicznościami zewnętrznymi, które na niego wpływają.
Kto wyróżnił aspekt wewnętrzny i zewnętrzny języka?
inizia ad imparare
Klemensiewicz
Podaj przykłady zewnętrznego aspektu historii jezyka.
inizia ad imparare
Historia państwa (polityczna), kościoła, społeczno-kulturowa...
Podaj przykłady wewnętrznego aspektu historii jezyka.
inizia ad imparare
Zanik iloczasu,
Podaj pierwszą cezurę epok i ich datę graniczną.
inizia ad imparare
Epoka przedpiśmienna i piśmienna. Granica: 1136 bulla gnieździeńska (ponad 400 wyrazów w j. pol), wcześniejsze teksty były fragmentaryczne. Bulla też jest fragmentaryczna, ale ma więcej wyrazów.
Podaj nazwę, cezury i charakter pierwszej doby epoki piśmiennej.
inizia ad imparare
Doba staropolska (966/1136 - XV/XVIw): zanik iloczasu, próba stworzenia jednolitego j. pol.
Podaj nazwę i cezury drugiej doby epoki piśmiennej.
inizia ad imparare
Doba średniopolska (XV/XVIw - 1772 I rozbiór Polski)
Podaj nazwę i cezury trzeciej doby epoki piśmiennej.
inizia ad imparare
Doba nowopolska (1772 - 1939 wybuch II W.Ś.)
Podaj metody badania języka.
inizia ad imparare
Metody: filologiczna, historyczno-porównawcza, rekonstrukcji wewnętrznej.
Na czym polega metoda filologiczna?
inizia ad imparare
Na zestawianiu danych zabytków pisanych w tym samym języku.
Na czym polega metoda historyczno-porównawcza?
inizia ad imparare
Na zestawianiu wariantów językowych funkcjonujcych w tym samym czasie.
Na czym polega metoda rekonstrukcji wewnętrznej?
inizia ad imparare
Na porównywaniu współczesnych wyrazów i na podstawie podobieństw rekonstruowaniu ich praformy.
Jakie języki wschodnie wykształciły się z j. prasłowiańskiego?
inizia ad imparare
Białoruski, ukraiński, rosyjski.
Jakie języki południowe wykształciły się z j. prasłowiańskiego?
inizia ad imparare
Serbski, chorwacki, macedoński, bułgarski, słoweński, bośniacki, czarnogórski.
Jakie języki zachodnie wykształciły się z j. prasłowiańskiego?
inizia ad imparare
Czeski, słowacki, dolnołużycki, górnołużycki, polski.
Wyjaśnij czym jest liga językowa.
inizia ad imparare
Ligę językową tworzą języki sąsiadujące ze sobą, które na skutek wzajemnych oddziaływań upodobniły swoje systemy fonologiczne, gramatyczne i słownictwo. Języki tworzące l. jęz. są w stosunku do siebie powinowatem.
Podaj przykład ligi językowej.
inizia ad imparare
Bałkańska liga językowa: grecki, rumuński, albański, bułgarski.
Wyjaśnij czym jest rodzina językowa.
inizia ad imparare
Rodzinę jezykową tworzą języki, które rozwinęły się z jednego prajęzyka. Języki tworzące r. jęz. są w stosunku do siebie pokrewne.
Co oznacza człon "pra-"?
inizia ad imparare
Oznacza epokę przedpiśmienną danego jezyka.
Co oznacza człon "staro-"? Podaj przykład.
inizia ad imparare
Oznacza najstarszą postać pisaną danego języka.Np. scs - IX w - Cyryl i Metody.
W jakich źródłach znajdują się najwcześniejsze zapisy nazw własnych, odnoszące się do terytorium jęz. polskiego?
inizia ad imparare
X w. Geograf Bawarski; X w. Dagome iudex; XI w. Kronika Thietmara; XII w. Bulla gnieździeńska; XIII w. Księga Henrykowska (pierwsze pl zdanie)
Co oznacza * przy formie wyrazowej?
inizia ad imparare
Oznacza formę rekonstruowaną, hipotetyczną, niepoświadczoną w tekstach.
Jakie języki są w Europie pochodzenia nieindoeuropejskiego?
inizia ad imparare
Estoński, lapoński, fiński, węgierski, (ugrofiński), baskijski (nie wiadomo=izolat jęz.), jęz. z r. ałtajskiej (tureckie, mongolskie, tangulsko-mandżurskie), jidisz (na bazie dial. germ.), j. martwe (bez przekazu międzypokol.: łacina, sanskryt...)
Podaj dwie teorie dot. praojczyzny praidoeuropejczyków.
inizia ad imparare
Teoria pontycko-kaspijska i anatolijska.
Na czym polegała teoria pontyczko-kaspijska?
inizia ad imparare
Praindoeuropejczycy mieli pojawić się 5 tysięcy lat p.n.e. między M. Czarnym, a M. Kaspijskim (teren wielkiego stepu). Inna nazwa: teoria kurchanowa. Zakłada, że praindoeu. byli konnymi wojownikami.
Na czym polegała teoria anatolijska?
inizia ad imparare
Praindoeuropejczycy mieli pochodzić z Półwyspu Azji Mniejszej - Anatolia (obecnie teren Turcji) około 7 tys. lat p.n.e. Zakłada, że Praindoeu. Byli spokojnymi rolnikami, którzy zakładali po prostu nowe uprawy i dzięki temu zdobywali nowe tereny.
Względem czego zgadzały się dwie teorie dot. praindoeuropejczyków?
inizia ad imparare
1. Że istnieli. 2. Że mieli zajmować coraz to nowe obszary. 3. Że przez to wykształciły się nowe języki: przekształcenia języków (teoria falowa - im dalej od epicentrum, tym więcej zmian, przekształceń)
Na jakie dwa zespoły dzielą się języki?
inizia ad imparare
Na kentumowe (peryferyczne), satemowe (centralne).
Wymień języki kentumowe (peryferyczne).
inizia ad imparare
germańskie (północ), tocharskie (wschód), italoceltyckie (zachód), greckie (południe), hetyckie (bardziej południe)
Wymień języki satemowe (centralne).
inizia ad imparare
bałtosłowiańskie, albańskie, indoirańskie, tracko-ormiańskie (języki, które najdłużej pozostawały w epicentrum)
Na jakie rodziny dzielą się zespoły satemowe?
inizia ad imparare
Na sanskryt, albański, łotewski i górnołużycki.
Na jakie rodziny dzielą się zespoły kentumowe?
inizia ad imparare
Na francuski, norweski, irlandzki, niemiecki, grecki, rumuński, włoski.
Jaka rodzina j. miała istnieć wcześniej według niektórych badaczy?
inizia ad imparare
Makrorodzina nostratycka (j. pranostrarycki) [łac. nostrates - krajanie, ziomkowie]
Na jakie rodziny miała dzielić się makrorodzina nostratycka?
inizia ad imparare
Na r. indoeuropejską, ugrofińską i ałtajską.
Skąd się wzięła grupa bałtosłowiańska?
inizia ad imparare
Badacze zakładają, że przez jakis czas języki bałtyckie i słowiańskie rozwijały się wspólnie. W wyniku rozpadu tej grupy pojawia się zespół prasłowiański i ojczyzna prasłowian.
Skąd się wzięła nazwa "słowianie"?
inizia ad imparare
Od słowa, od błota, od "słoboda" (wolność), od "slave" (niewolnik)?
O co chodzi ze wspólnotą prasłowiańską?
inizia ad imparare
Etap tej wspólnoty rozpoczyna się od VI w p.n.e. i trwa do VI w. n.e., ale częściej mówi się o istnieniu etnolektów mających cechy wspólne, a nie o jednolitym języku.
Jak wyglądał rozpad wspólnoty prasłowiańskiej? Wyróżnij 4 etapy.
inizia ad imparare
VI-IIIw.p.n.e. okres wstępny; III w.p.n.e.-III w. n.e. jednolita [wspólnota?]; III-VI w.n.e. rozpad, nasilone różnicowanie; VI w.n.e. początek języków słowiańskich
Na jakie zespoły różnicują się języki zachodniosłowiańskie?
inizia ad imparare
Na zespoły: łużycki, czesko-słowacki i lechicki.
Co odróżnia języki bułgarski i macedoński od innych j. słowiańskich?
inizia ad imparare
Nie są językami fleksyjnymi, ale mają rodzajniki (jak j. germańskie).
Jaka jest geneza czaskiego i słowackiego?
inizia ad imparare
Południowosłowiańska.
Czy kaszubski jest słowiański?
inizia ad imparare
Tak, ale nie jest oficjalny, lecz regionalny.
Jaki wspólny prajęzyk miały polski i scs?
inizia ad imparare
Prasłowiański.
Scharakteryzuj głagolicę.
inizia ad imparare
Głagolica jest najprawdopodobniej najstarszym alfabetem słowiańskich, który zawdzięczamy Cyrylowi i Metodemu. Użyty był do zapisania scs (IX w). Jest alfabetem, nie językiem!
Czym różni się głagolica od cyrylicy?
inizia ad imparare
Cyrylica opiera się na dużych znakach alfabetu greckiego (majuskuła); głagolica jest starsza; twórcą cyrylicy jest współpracownik Cyryla - Klemens Ochrycki; głagolica i cyrylica stały się podstawą grażdanki.
Jaka jest geneza grażdanki?
inizia ad imparare
Car Piotr I zmodyfikował cyrylicę przez upodobnienie do alfabetu łacińskiego w XVIII w. (chyba 1710). Grażdanka występuje na wschodzie, tam, gdzie obrządek grecki.
Jaki alfabet przynależy obrządkowi rzymskiemu?
inizia ad imparare
Alfabet łaciński w wariantach narodowych.
Wymień 3 etapy rozwoju polskiej grafii.
inizia ad imparare
Prosta (1 litera łac. ma kilka możliwych odczytań); złożona (dzieje się najwięcej); diakretyczna (znaki diakretyczne).
Zaborowski i Feliński. Mówi Ci to coś?!
inizia ad imparare
Proces dostosowywania alfabetu łac. do jp. Zaborowski 1514 rok; ale ost. litera pl alfabetu w XIX wieku; (j) Alojzy Feliński
Omów etnogenezę Słowian.
inizia ad imparare
Jest to lud indoeuropejski, którego pierwszym językiem literackim był scs.
Jak powstał scs?
inizia ad imparare
IX wiek; Cyryl i Metody zapożyczali wyrazy z greki, aby uzupełnić dialekt bułgarsko-macedoński; scs jest językiem wymarłym, zachowanym w tekstach pisanych w liturgii wschodniej.
Co to jest etnonim?
inizia ad imparare
Nazwa danego plemienia, ludu... np. Polacy.
Co to jest etnografia?
inizia ad imparare
Nauka o ludach.
Co to jest etnolingwistyka?
inizia ad imparare
Połączenie kwestii kulturowych z językowymi.
Co to jest etnolekt?
inizia ad imparare
Jakiś język, dialekt lub gwara, którym posługuje się lud.
Co to jest grupa etniczna?
inizia ad imparare
To grupa, którą łączą wspólne pochodzenie, tradycje, teren (ale może zmienić teren, nie straciwszy odrębności) historia, język... np... Łemkowie
Co to jest grupa etnograficzna?
inizia ad imparare
Koncentruje się na kwestiach powierzchniowych, materialnych, odrębność kulturowo-materialna np. Łowiczanie.
Podaj dwie teorie dot. Etnogenezy Słowian.
inizia ad imparare
Teoria autochtoniczna i allochtoniczna.
Skąd pochodzą Słowianie wg. teorii autochtonicznej?
inizia ad imparare
Z terenów między Wisłą a Odrą [1813 r. J. Kostrzewski (archeolog)]
Skąd pochodzą Słowianie wg. teorii allochtonicznej?
inizia ad imparare
Z terenów dzisiejszej Ukrainy (obecnie bardziej popularna teoria) [K. Moszyńska (antropolog)]
Wymień zwolenników teorii autochtonicznej.
inizia ad imparare
Mańczak, Lehr-Spławiński, Rudnicki.
Wymień powody nierozstrzygalności kwestii pochodzenia Słowian.
inizia ad imparare
Skąpe dane, manipulowanie źródłami, emocjonalne podejście, kwestie polityczne, narodowe (każdy naród chce być kolebką prasłowiańszczyzny), brak interdyscyplinarności...
Czy Słowianie są naszymi przodkami?
inizia ad imparare
Są naszymi przodkami pod względem językowym, ale nie musieli być przodkami genetycznymi. Słowianie wędrowali, ale wędrował też język.
Z jakimi problemami w temacie etnogenezy Słowian boryka się historia?
inizia ad imparare
Późne źródła (IX w), gdzie mowa o Słowianach, ale to niepewne; piszą o krainach nie ruszając się z domu, na podst. niedokładnych map, prawdopodobnie nie stykali się ze Słowianami (może w V w, po rozprzestrzenieniu); mieli wiadomości nie z 1. ręki.
Z jakimi problemami w temacie etnogenezy Słowian boryka się archeologia?
inizia ad imparare
kultura archeologiczna mogła obejmować kilka ludów, ale lud mógł składać się z kulku kultur; terminy nie są tożsame; kwestia datacji odnalezionych przedmiotów;
Dlaczego hydronimy nie są pewnym źródłem w badaniu etnogenezy Słowian?
inizia ad imparare
Najstarsze nazwy, bo miekszańcy musieli odnaleźć się w terenie; nazwy, które mogą pochodzić sprzed okresu Słowian; dzisiaj nam nic nie mówią, mogą wyniakać z zatarcia znaczenia z powodu słowotwórstwa.
Dlaczego nazwy gatunków roślin i zwierząt nie są pewnym źródłem w badaniu etnogenezy Słowian?
inizia ad imparare
W dużej perspektywie czasowej zmieniają się terytoria występowania roślin i zwierząt; współcześnie rośliny są przewożone; zmienia się klimat.
Dlaczego podobieństwo jezykowe nie jest pewnym źródłem w badaniu etnogenezy Słowian?
inizia ad imparare
Języki nie muszą mieć wspólnego przodka, aby na siebie wpływać. Teoria drzewa genealogicznego; teoria falowa;
Czy w badaniu etnogenezy Słowian problemem jest skąpość danych?
inizia ad imparare
Nie, problemem jest efekt ich odczytywania; problematyczność interpretacji.
Omów rozpad wspólnoty słowiańskiej.
inizia ad imparare
Zakładamy, że najpierw była mała wspólnota, która się rozrastała; wspólnota nie zakłada istnienie jednego języka (VI w. p.n.e. - VI w. n.e.); od X w. mówimy o języku polskim (wzmacniany jest przez państwowość); V-VII w Słowianie docierają na Bałkany
Czy język czeski jest zachodni, czy południowy?
inizia ad imparare
Czeski jest zachodni, ale na początku rozwijał się jak południowe, bo był wynikiem trzeciej migracji.
Co to jest palatalizacja?
inizia ad imparare
Zmiękczenie: język dotyka podniebienia.
Kiedy miała miejsce pierwsza palatalizacja i jaki był jej przebieg?
inizia ad imparare
II-III w. (regresywna); przebiega jednocześnie na czałym obszarze słowiańskim, np. okko --> ocko --> oczko.
Kiedy miała miejsce druga palatalizacja i jaki był jej przebieg?
inizia ad imparare
VI-VII w. (też regresywna); monoftongizacja dyftongów np. muche --> muse --> musze
Kiedy miała miejsce trzecia palatalizacja i jaki był jej przebieg?
inizia ad imparare
(progrezywna) różne hipotezy badawcze dot. czasu (mogła być: najwcześniejsza, pomiędzy I a VI, równolegle z II, najpóźniejsza) np. ovka --> ovc'a --> ovca
Scharakteryzuj polski język literacki.
inizia ad imparare
1. Jest wspólny dla wszystkich, niezwiązany z regionem. 2. Pisana odmiana polszczyzny, która jest znormalizowana, skodyfikowana, wielofunkcyjna (np. j. prasy, poezji). 3. nie jest tym samym co język literatury.
W którym wieku ma miejsce wybuch piśmiennistw w j. polskim? (Podaj 2 koncepcje)
inizia ad imparare
1. II poł. XVI w. (wg hipotezy małopolskiej, język lit. już na pewno był) 2. XIV w. (hipoteza wielkopolska: piśmiennictwo ciągłe)
Kto jest za koncepcją małopolską?
inizia ad imparare
Bruckner, Milewski, Taszycki.
Palec pod budkę kto jest za koncepcją wielkopolską?
inizia ad imparare
Nicz, Rudnicki, Kuraszkiewicz, Stiebel.
Jakie kwestie były brane pod uwagę w rozstrzyganiu problemu wybuchu piśmiennictwa?
inizia ad imparare
Kwestie: czasu, regionu, kierunku normalizacji (czy najpierw dialekt kulturalny, czy język główny, ogólnopolski).
Czym wyróżnia się wielkopolska odmiana polszczyzny?
inizia ad imparare
Udźwięczniającą fonetyką międzywyrazową, dyftongizacją, samogłoski nosowe wymawiane wąsko i synchronicznie (wionzać, wszyndzie, widzom itd.)
Czym wyróżnia się małopolska odmiana polszczyzny?
inizia ad imparare
Mazurzenie, brak dyftongizacji, nosowa wymowa ą i ę; wymowa końcówki -enka; inicjalny akcent wyrazowy; zaśpiew w mowie potocznej; częste wymawianie partykuły "że".
Jaka odmiana jezyka mogła wpływać na j. literacki w XVII w?
inizia ad imparare
W XVII w mógł wpływać j. mazowiecki (kwestia stolicy i wpływu na język przez prestiż).
Jaki był wpływ mazowsza na fonetykę j. literackiego?
inizia ad imparare
1. Ukształtowanie grupy spółgoskowej "śr"/"źr"; 2. zanik samogłoski pochylone "a" i "e"; 3. Końcówka D w lp "e" przeszło w "i"/"y" (ziemie --> ziemi).
Jaki był wpływ mazowsza na morfologię j. literackiego?
inizia ad imparare
1. Przedrostki "naj" w stopniu najwyższym; 2. przyrostek "ywać/"iwać" w czasownikach (wcześniej "awać"/"ować" np. wykonawać); 3. Przyrostek "ak" przy nazwach istot młodych; 4* kwestia dyskusyjna z przyrostkiem "ę".
Dlaczego kresy zaczęły wpływać na język literacki?
inizia ad imparare
Np. przez ważne ośrodki kulturalne: Wilno.
Skąd się wzięli Polacy na Kresach?
inizia ad imparare
1. Wilno, ważne ośrodki kulturalne; 2. Unia lubelska (powstanie RP Obojga Narodów: Polska i Wielkie Księstwo Litewskie) 1569. Na Litwie mówiono przede wszystkim po rusku; 3. Migracje ludności (szlachta, chłopstwo pod wpływem konfliktów zbrojnych;
Czy można mówić o dialekcie kresowym?
inizia ad imparare
Nie, bo dialekt jest odmianą j. ogólnego. Lepiej: polszczyzna kresowa/j. polski na Kresach.
Jaki był wpływ polsczyzny kresowej na fonetykę j. literackiego?
inizia ad imparare
1. Zmiana wymowy nazwisk zakończonych na "owicz"/"ewicz"; 2. W czasownikach zakończonych na "tać" "ć" przeszło w "cz" np. depczę; 3. Bogactwo przyrostków zdrabniających zakończonych na "eńka" itp.; 4. Upowszechnia się przedrostek "prze" np. przemiły.
Jakie są dwa etapy rozwoju j. literackiego?
inizia ad imparare
I - kształtowanie (wlkp. i młp.); II - wykończenie - mazowsze i kresy.
Wymień 6 przełomów w kształtowaniu się polskiego jęz. literackiego (z datacją).
inizia ad imparare
1. XIIw Uchwycenie najstarszych tekstów: wyrazy, zdanie (1270), zab. ciągłe (XIVw) 2. Gatunki: np. pierwszy przekład biblijny (XVw) 3. Traktaty ort. (1440; XVIw Zaborowski) 4. Teksty naukowe 5. Książka druk. (XVIw, Raj duszny) 6. Uniwersytet (1364).
Wymień przełomy w kształtowaniu się czeskiego jęz. literackiego (z datacją).
inizia ad imparare
XIIw - zabytki; 1057/XIIIw - zdanie; koniec XIIIw - teksty ciągłe; lata 80 XIVw - przekład biblijny; XVw - Jan Hus, reforma ort.; 1468 druk; 1348 uniwersytet.
Kto był lepszy jeśli chodzi o rozwój jezyka literackiego?
inizia ad imparare
Czechy wyprzedzały PL o 100 lat. Druk pojawił się, gdy czeski był już rozwinięty, a w PL druk przyczynił się do rozwoju. Mało jest tekstów PL nieprzerobionych z czes.; prestiż czeskiego i łaciny - zwyciężały cechy dialektalne mające poparcie w czes.
Co się wydarzyło w 1620? I jakie były trgo konsekwencje dla j. czeskiego?
inizia ad imparare
Klęska Czechów pod Białą Górą -> katolizacja i germanizacja szachty: język literacki przestał być używany (tylko mówiony i dialektalny) -> do dziś: dyglosja/dwukodowość czeskiego (literacki różny od mówionego)
W którym wieku nastąpiło odrodzenie narodowe w Czechach i jakie były jego konsekwencje?
inizia ad imparare
XVIII i XIX w - odrodzenie nar. -> tworzenie odrębności narodowej/językowej; powstaje nowoczesny czeski j. literacki.
Podaj autora i nazwę XIX wiecznego słownika czeskiego.
inizia ad imparare
Słownik czesko-niemiecki Józefa Jungmana (uzupełnianie luk koszystaniem z języka polskiego i rosyjskiego.
Jak był widziany język słowacki?
inizia ad imparare
Ma krótszą tradycję i nigdy nie był postrzegany jako prestiżowy z naszego punktu widzenia; Słowacja nie miała swojej państwowości, a państwo pomaga rozwijać kulturę i język.
W którym roku powstała Czechosłowacja?
inizia ad imparare
W 1918.
W którym roku powstała Słowacja?
inizia ad imparare
W 1993 (wcześniej był to region o mniejszej lub większej autonomii)
W którym wieku powstał słowacki język literacki, skąd się wziął i co narobił?
inizia ad imparare
W XVIIIw. - początek powstawania, a powstanie w XIX w.; kształtuje się na podstawie dialektów zach-słow., bo były najbliższe czeskiemu(wcześniej j. czeski był j. lit.); XIX w. - środkowosł. -> oderwanie się od Czechów.
W którym wieku przełożono Biblię na j. słowacki?
inizia ad imparare
W XVIIIw - klasztor w Pieninach.
Scharakteryzuj język dolno- i górnołużycki.
inizia ad imparare
hamuje go brak państwowości; jęz. z zach. kręgu chrześcijańskie; nie jest wymarły - funkcjonuje (tożsamość jest pielęgnowana - szkoły, tablice, książki itd.)
Kto i kiedy przetłumaczył Biblię na górno i dolnołużycki?
inizia ad imparare
przełom: tłumacz. Biblii na jęz. narodowe (1548 r. I tłum. Biblii Lutra przez Mikołaja Jakubica) - określa się je jako tłum. Na dialekt żarski.
Jakie 3 jęz. lit. były w górnych i dolnych Łużycach?
inizia ad imparare
hociebuski (wariant protestancki); kulowski (katolicki) i budziszyński (protestancki).
Gdzie leżały Łużyce?
inizia ad imparare
Na styku dwóch państw. Obecnie tylko na terenie Niemiec.
Gdzie leżą Górne, a gdzie Dolne Łużyce?
inizia ad imparare
Dolne Ł. Są na północy (Budziszyn), a górne na południu (Hociebusz), bo patrzy się względem rzeki - Nysy Łużyckiej.
Kiedy pojawia się jeden język Łużycki i na podstawie jakiego wariantu?
inizia ad imparare
Powstaje w XIX wieku, na podstawie budziszyńskiego. Jest to język bezwyznaniowy.
Co się stało z Łużyczanami po II wś?
inizia ad imparare
Zostali uznani w Niemczech za mniejszość. Mniejszości będą zawsze dujęzyczne. Muszą się odnaleźć w społ. Najczęściej pierwszym jęz. jest ogólnonarodowy, więc łużycki jest zagrożony wymarciem.
Kiedy i jak zostały uporządkowane kwestie języka łużyckiego?
inizia ad imparare
W XIX wieku na fali odrodzenia narodowego.
Jakie języki wyodrębniły się pod koniec XVII wieku?
inizia ad imparare
Języki wschodniosłowiańskie: rosyjski, ukraiński, białotuski.
Scharakteryzuj j. rosyjski literacki.
inizia ad imparare
Scs był przez długi czas jęz. lit. -> przejmował coraz więcej el. jęz. ruskiego; utworzył się w XVIII/XIX w. [późno, ale przez rolę scs]
Wymień zasłużonych dla j. ros. lit.
inizia ad imparare
Puszkin (fizyk, chemik i pisarz, napisał gram. j. ros. na podst. mowy w Moskwie); Piotr I (reformacja alfabetu [cyrylicy], wprowadza grażdankę, którą przyswojono we wszystkich jęz., w których była cyrylica.
Kiedy kształtuje się język ukraiński?
inizia ad imparare
Kształtuje się w tym czasie, kiedy rosyjski.
Wymień pisarzy ukraińskich?
inizia ad imparare
Taras Szewczenko, A. Franko (ważni dla języka).
O jaką gwarę opiera się jęz. ukraiński?
inizia ad imparare
Jest oparty na podst. Gwary naddnieprzańskiej.
Co to jest surżyk?
inizia ad imparare
Mieszanka ukraińskiego i rosyjskiego.
Co to jest trasianka?
inizia ad imparare
Mieszanka białoruskiego i rosyjskiego.
Kiedy rozwija się lit. jez. białoruski?
inizia ad imparare
W XIX wieku, ale przez wpływy rosyjskie został zachamowany. Obecnie się go wskrzesza.
Co można powiedzieć o słoweńskim języku literackim?
inizia ad imparare
Rozwijał się tak samo jak w Czechach i w Polsce. Istnieje od XVI w. (Słowenia - kraj od zawsze katolicki).
Co można powiedzieć o bułgarskim języku literackim?
inizia ad imparare
Najstarszy literacki jęz. słowiański; kolejny etap scs (obecna struktura bardzo oddalona od scs); bułgarski narodowy - XIXw (odrodzenie narodowe); powstał na podstawie gwar południowo-bułgarskich. Po 1045 reforma cyrylicy zbliżająca ją do grażdanki.
Co można powiedzieć o macedońskim języku literackim?
inizia ad imparare
Pojawia się po 1945 na podłożu gwar centralnych. Macedonia (ważna historycznie) nie była samodzielnym państwem (Jugosłowiańska Republika Macedonii);

Devi essere accedere per pubblicare un commento.