Średniowiecze

Justynian I Wielki

Starał się odtworzyć cesarstwo Rzymskie, co mu się w większości udało. Wprowadził kodeks Justyniana

Upadek Bizancjum

1453 r.

Bazyli Macedończyk

Zapoczątkował dynastię macedońską. Umocnienie gospodarcze i polityczne Bizancjum w tych czasach nazywa się renesansem macedońskim

kalif

zastępca zesłany przez Allaha do sprawowania władzy

Mahomet

twórca islamu

despotyzm

władca miał nieograniczoną władzę i reprezentował Boga

Chlodwig I

zjednoczył plemiona Franków i stanął na ich czele jako pierwszy władca

marchia

jednostka administracyjna przy granicy, zajmująca się ochroną granic i dalszą ekspansją

Hugo Kapet

Rozpoczął dynastię Kapetyngów. Wydarzenie to uważa się za powstanie Francji

zasada primogenitury

dziedziczenie tronu przez najstarszego syna

konungowie

królowie w państwach skandynawskich

Jan bez Ziemi

Władca Anglii, wydał wielką kartę swobód dającą przywileje duchowieństwu i szlachcie

stany generalne

(we Francji) zgromadzenie 3 stanów, jako organ doradczy króla

1000 r.

zjazd w Gnieźnie

Koronacja Bolesława Chrobrego

1025 r.

Spór o inwestyturę

spór między papieżem Grzegorzem VII a cesarzem Henrykiem IV

Koronacja Władysława Łokietka

1320 r.

prawo składu

kupcy mieli obowiązek zatrzymać się na jakiś czas w miastach objętych tym prawem i sprzedawać towary

regale górnicze

wyłączne prawo Kazimierza Wielkiego do eksploatacji złóż naturalnych

CORONA REGNI POLONIAE

Pojęcie to wykształciło się za Kazimierza Wielkiego kiedy to państwo stało się własnością społeczeństwa a nie tylko króla

Pierwszy przywilej generealny dot. całej szlachty polskiej

Przywilej Koszycki 1374

Unia personalna

związek państw połączony jednym władcą z osobnym ustrojem, prawem i polityką

Unia realna

połączenie dwóch państw ze wspólnym parlamentemni rządem oraz polityką.

Unia Lubelska

1569 r.

15 lipca 1410

Bitwa pod Grunwaldem

Wojna trzynastoletnia

1454 - 1466 wojna Polski z krzyżakami

Hołd pruski - Albrecht Hohenzollern składa hołd lenny Zygmuntowi I Staremu

1525 r.

prawo wychodu

możliwość opuszczania miejsca zamieszkania

Handel lewantyński

szlaki handlowe z azją wschodnią

Hanza

średniowieczna organizacja miast, mająca na celu zmonopolizowanie mórz

Weksle

papiery wartościowe

Najpopularniejsza waluta w średniowieczu

Denar

Komendacja

oddanie się w opiekę możnowładcy w zamian za dożywotnią pracę dla niego

Suzeren

najwyższy senior

Niewola Tatarska

Jasyr

Temudżyn

przyjął tytuł Czyngis - chana

Karol VII Zwycięski

(król Francji) za jego rządów zakończyła się wojna stuletnia

Wojna stuletnia

1339 - 1453

Ikonoklazm

zakaz czczenia obrazów świętych i innych ikon

Schizma wschodnia

1054 r rozłam między chrześcijanami ze wschodu i zachodu

Symonia

kupowanie stanowisk kościelnych

Nepotyzm

obsadzanie na stanowiskach kościelnych krewnych

Reforma Gregoriańska

1075 wprowadzenie reform jak celibat czy zakaz symonii

Wielka schizma zachodnia

okres kiedy było dwóch papieży

Scholastyka

sztuka komentowania tekstów

Richard Neville

twórca królów w wojnie dwóch róż

1385

Unia w Krewie Polsko Litewska

800 r

Koronacja Karola Wielkiego

1076

koronacja Bolesława II Śmiałego

I wyprawa krzyżowa

1096 r.

Rozbicie dzielnicowe

1138 - 1320 (koronacja Łokietka)

1206

Teudżynzostaje Chanem

1227 r.

zjazd w Gąsawie, zabicie Leszka Białego

Koronacja Przemysła II

1295 r.

Zjazd w Wyszehradzie monarchów Czech, Węgier i Polski w celu rozstrzygnięcia władzy w Polsce i koronacj Kazimierza Wielkiego

1335 za 20 000 groszy praskich Jan Luksemburski zrzekł się korony na rzecz Kazimierza Wielkiego

Wieka schizma zachodnia

spór na przełomie XIV i XV w. o tytuł papieski pomiędzy biskupami

Unia w Krewie

1385 - Pierwsza Unia Polsko - Litewska

Uniezależnienie się Moskwy od Wielkiej Ordy

1480

Teodoryk Wielki

Dowodziłn Ostrogotami, którzy zdobyli tereny Italii po rządach Odeokara, który podbił cesarstwo zachodnioryzmskie w V wieku

Bazyli II (końcówka X wieku)

Cesarz Bizantyjski, pokonał Bułgarów - Bułgarobójca

Włodzimierz Wielki

Pod Koniec X wieku doprowadził do chrztu Rusi.

Gnuśni Królowie

tak nazywano dynastię Merowingów

Karol Młot

Słyny Majordom, wprowadził Beneficjum czyli system nadawania ziem seniorom, którzy mieli wasali

Pepin Krótki (VIII wiek)

zdetronizował Chlideryka III, rozpoczął dynastię Karolingów

Hugo Kapet (Kapetyngowie)

Zapczątkował dynastię kapetyngów po koronacji w 987

Otton I Wielki

Został koronowany na cesarza Rzeszy w 962 za pomoc papieżowi w walce, podbił wiele ziem

Wilhelm I Zdobywca

Władca Normandii, który przejął tron w Anglii

Bitwa Pod Cedynią

972 Mieszko I pokonuje Hodona, zdobywa łużyce

Dokument mówiący o granicach Polski za Mieszka I

Dagome iudex

Zjazd w Gnieźnie

1000 - pogrzeb Św. Wojciecha, sojusz Chrobrego z Ottonem III

Wojny polsko - niemieckie za Chrobrego

1004 - 1018 pokój w Budziszynie

Kazimierz Odnowiciel

Jego rządy nazywa się drugą monarchią piastowską

Władysław Herman

Po tym jak jego brat Bolesław Szczodry zabił biskupa, przejął władzę

Sieciech

Palatyn, który sprawował władzę za Władysława Hermana

Przywileje Generalne

przywileje dla danej grupy społecznej, przyczyniły się do powstania monarchii stanowej

Parlament Wzorcowy

1295 - Piereszy parlament angielski z Izby Gmin i Izby Lordów. Zwołał go Edward I

Zjazdj w Łęczycy

1180 zorganizowany przez Kazimierza Sprawiedliwego dawał przywileje Biskupom oraz spowodował ostateczne odejście od zasady senioratu

Wolnizna

zwonienie chłopa ze świadczeń feudalnych przez pierwsze pare lat. Było to skutkiem kolonizacji na prawie Niemieckim

Nadanie ziemi Chełmińskiej Krzyżakom przez Konrada Mazowieckiego

1228

Traktat w Verdun, podział państwa Karola Wielkiego na Karola Łysego, Lotara I i Ludwika Niemieckiego

843 r.

Hidżra-początek ery muzułmańskiej

622 r. Emigracja Mehometa z mekki do Medyny

Unia w Horodle

1413 - zatwierdziła unię Polsko Litewską, wprowadziła instytucję księcia litewskiego

Koornacja Przemysła II

1295

I Wyprawa Krzyżowa

1096 zarządzona przez papieża Urbana II

Wolnizna

początkowe zniesienie podatku dla chłopa przy zakładaniu nowej osady

Wolni Goście

Chłopi w XIII wieku szukający jak najlepszej oferty do osiedlenia się

Umowa lokacyjna

umowa pomiędzy chłopem a panem ziemskim

Nadanie ziemi Chełmińskiej Krzyżakom przez Konrada Mazowieckiego

1228

Koronacja Przemysła II

1295

Koronacja Władysława Łokietka

1320

Założył Wielkie Morawy

Mojomir I

Pierwszy arcybiskup Polski

Radzim Gaudenty

Bitwa pod Mozgawą

1195 bitwa o wpływy w małopolsce między Mieszkiem Starym a stronnictwem Leszka Białego

Bitwa pod Płowcami

1331 uniemożliwiła połączenie się wojsk krzyżackich z czeskimi w walce z Władysławem Łokietkiem

Status Wiślicki

Wydany przez Kazimierza Wielkiego mówiący o obowiązku panów ziemskich do walki oraz o rozstrzyganiu pochodzenia szlacheckiego

Założenie Akademii Krakowskiej

1364

Bitwa pod Crecy

1346 Anglicy wygrali łukami pomimo przewagi Francuzów

Sobór Powszechny

Od soboru w konstancji reprezentował kościół

1411

1 traktat Toruński

Związek Pruski

Związek obywateli Zakonu Krzyżackiego, którzy poprosili Kazimierza IV Jagiellończyka o przejęcie władzy w Prusach

Akt Inkorporacji Kazimierz Jagiellończyk

1454, początek wojny trzynastoletniej 1454 - 1466, drugi pokój Toruński

Wojny Husyckie

1419 - 1436 Armią Husytów dowodził Jan Zizka

Artykuły Praskie

wydany podczas wojen Husyckich dokument mówiące o swobodzie głoszenia słowa bożego, pozbawienia duchownych bogactw oraz sprzecieienu się grzechom kapłanów katolickich

Bitwa pod Lipanami

1434 kończy wojny Husyckie, wygrywa Zygmunt Luksemburski

Założyciel Imperium Osmańskiego

Osman I

Przywilej Piotrkowski

1496 wydany przez Jana Olbrachta - ograniczono opuszczanie wsi przez chłopów do jednego rocznie, zakazano posiadania ziemi mieszczaństwu oraz nakaz jej sprzedania w przypadku posiadania

Bitwa na Lechowym Polu (Niemcy-Węgry)

955 Otton I zatrzymuje ekspansję Węgrów

konkordat wormacki

1122 kończył spór o inwestyturę

Konferencja w Poczdamie

17 lipca 1945 - ustalałw nowy porządek

Przywilej jedleńsko-krakowski

1430 gwarantował nienaruszalność szlachciców bez wyroku sądu

Przywilej Czerwiński

1422 Władysław Jagiełło - gwarantował nietykalność majątkową szlachty bez wyroku sądu oraz bicie monetybtylko za zgodą rady królewskiej

Beneficjum

premia od Seniora dla wasala

Cezaropapizm

zwerzchnictwo państwa nad kościołem nawet w życiu religijnym

Masław

oddzielił Mazowsze od Polski, został pokonany przez Kazimierza Odnowiciela

Synod w Clermont

1095 - Papierz Urban II rozpoczyna krucjaty

Bitwa pod płowcami

1331 - Władysław Łokietek i Litwa pokonują Krzyżaków i Czechów

Myto

Opłata kupca za podróż drogą i karczmę

Przywilej Czerwiński

1422 - Nietykalność majątkowa szlachty

Przywilej Cerekwicki

1454 - Król nie może zwołać pospolitego ruszenia bez zgody szlachty