|
Domanda |
Risposta |
rzymskie prawo powszechne inizia ad imparare
|
|
ius commune
|
|
|
recypowane prawo rzymskie inizia ad imparare
|
|
usus modernus pandectarum
|
|
|
Jak elegancko zdefiniował Celsus, prawo jest sztuką stosowania tego, co dobre i słuszne. inizia ad imparare
|
|
Ut eleganter Celsus definit, ius est ars boni et aequi.
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
bonum
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
aequitas
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
iustitia
|
|
|
Sprawiedliwość jest stałą i trwałą wolą oddawania każdemu, co mu się należy. inizia ad imparare
|
|
Iustitia est constans et perpetua voluntas ius suum cuique tribuendi.
|
|
|
Zasady prawa są następujące: żyć uczciwie, drugiemu nie szkodzić, oddać każdemu, co mu się należy. inizia ad imparare
|
|
Ius praecepta sunt haec: honeste vivere, alterum non laedere, suum quique tribuere.
|
|
|
Najwyższe prawo najwyższym bezprawiem. inizia ad imparare
|
|
Summum ius summa iunira.
|
|
|
Prawem publicznym są te normy, które odnoszą się do interesu państwa rzymskiego. inizia ad imparare
|
|
Publicum ius est quod ad statum rei Romanae spectat.
|
|
|
Prawem prywatnym zaś te, które odnoszą się do interesu poszczególnych jednostek. inizia ad imparare
|
|
Privatum quod ad singulorum utiliatem.
|
|
|
Niektóre normy są bowiem stanowione w interesie ogółu, inne zaś w interesie jednostek. inizia ad imparare
|
|
Sunt enim quedam publice utilia, quaedam privatim.
|
|
|
Prawo publiczne nie może być zmieniane umowami osób prywatnych. inizia ad imparare
|
|
Ius publicum privatorum pactis mutari non potest.
|
|
|
prawo zawierania małżeństw (dla cudzoziemców) inizia ad imparare
|
|
conubium
|
|
|
prawo zawierania aktów prawa cywilnego w zakresie obrotu gospodarczego (dla cudzozieców) inizia ad imparare
|
|
commercium
|
|
|
prawo wspólne wszystkim narodom inizia ad imparare
|
|
ius gentium
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
patria potestas
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
bona fides
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
ius aequum
|
|
|
edykt cesarza Karakalli o nadaniu obywatelstwa rzymskiego wszystkim wolnym mieszkańcom państwa inizia ad imparare
|
|
Constitutio Antoniniana
|
|
|
warstwa prawa rzymskiego obejmująca przepisy zawarte w edyktach magistratur inizia ad imparare
|
|
ius honorarium/ius praetorium
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
supplere
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
adiuvare
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
corrigere
|
|
|
edykt Hadriana o zniesieniu prawotwórczej roli magistratur inizia ad imparare
|
|
Edictum Salvianum
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
naturalis ratio
|
|
|
prawo z wcześniejszych stadiów rozwoju inizia ad imparare
|
|
ius vetus
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
ius novum
|
|
|
zespół norm, których trzeba przestrzegać rygorystycznie inizia ad imparare
|
|
ius strictum
|
|
|
zespół norm, które stosuje się z uwzględnieniem dobrej wiary inizia ad imparare
|
|
ius aequum
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
actiones stricti iuris
|
|
|
skargi oparte na dobrej wierze inizia ad imparare
|
|
actiones bonae fidei
|
|
|
Wszelkie prawo, którym się posługujemy dotyczy albo osób, albo rzeczy, albo powództw. inizia ad imparare
|
|
Omne ius, quo utimur, vel ad personas pertinet, vel ad res, vel ad actiones.
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
familiae
|
|
|
wspólne nazwisko po przodku inizia ad imparare
|
|
nomen gentile
|
|
|
pomoc króla w sprawach sądowych inizia ad imparare
|
|
quaestores parricidi
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
magistratus
|
|
|
określony zakres władzy urzędnika inizia ad imparare
|
|
potestas
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
maiores
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
minores
|
|
|
ustawa - 1 konsul ma być patrycjuszem, jeden plebejuszem inizia ad imparare
|
|
lex licinia sextia
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
dictator
|
|
|
prawo sprzeciwu wobec decyzji urzędnika inizia ad imparare
|
|
intercessio
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
lectio senatus
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
praetor urbanus
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
praetor perigrinus
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
sacrosancti
|
|
|
prawo sprzeciwu wobec decyzji magistratur inizia ad imparare
|
|
ius intercessionis
|
|
|
ustawa - postanowienia zgromadzeń plebejskich zyskują moc ustaw inizia ad imparare
|
|
lex hortensia plebiscita
|
|
|
określony przebieg kariery urzędniczej inizia ad imparare
|
|
cursus honorum
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
comitia curiata
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
arrogatio
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
comitia centuriata
|
|
|
ustawa o wypowiedzeniu wojny inizia ad imparare
|
|
lex de bello indicendo
|
|
|
odwołania ludu od wyroków zasądzających na najwyższe kary inizia ad imparare
|
|
provocatio ad populum
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
comitia tributa
|
|
|
ustawa o tajnym głosowaniu na zgromadzeniach inizia ad imparare
|
|
lex papiria
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
concilia plebis
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
princeps senatus
|
|
|
odpowiedzi senatu na zapytania urzędników inizia ad imparare
|
|
senatus consulta
|
|
|
odrębne statuty wydawane dla każdej prowincji inizia ad imparare
|
|
leges provinciae
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
pontifex maximus
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
imperium proconsulare
|
|
|
propozycje ustawodawcze cesarza inizia ad imparare
|
|
oratio principis
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
praefectus praetorio
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
praefectus urbi
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
praefectus annonae
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
praefectus vigilum
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
praefectus vehiculorum
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
fiskus
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
sacrum consistorium
|
|
|
najwyższy urzędnik (święty konsystorz) inizia ad imparare
|
|
magister officiorum
|
|
|
minister sprawiedliwości (święty konsystorz) inizia ad imparare
|
|
questor sacri palatii
|
|
|
minister skarbu (święty konsystorz) inizia ad imparare
|
|
comes sacrarum largitionum
|
|
|
urzędnik zarządzający skarbem cesarskim (święty konsystorz) inizia ad imparare
|
|
comes rerum privatarum
|
|
|
urzędnik zarządzający wojskami cesarskimi (święty konsystorz) inizia ad imparare
|
|
magister militum
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
fontes iuris oriundi
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
fontes iuris cognoscendi
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
mos
|
|
|
ustawa zgromadzenia ludowego inizia ad imparare
|
|
lex rogatae
|
|
|
postanowienie zgromadzenia plebejskiego inizia ad imparare
|
|
plebiscitia
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
senatus consulta
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
constitutiones
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
edicta
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
responsa prudentium
|
|
|
ustawy z czasów królewskich inizia ad imparare
|
|
leges regiae
|
|
|
zbiór ustaw z czasów królewskich zebranych przez Papiriusza inizia ad imparare
|
|
ius papirianum
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
mos maiorum
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
ius scriptum
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
ius non scriptum
|
|
|
Źródło wszelkiego prawa, zarówno publicznego, jak i prywatnego. inizia ad imparare
|
|
Fons omnis publici privatique iuris.
|
|
|
dni, w których można się procesować inizia ad imparare
|
|
dies fasti
|
|
|
dni, w których przedsiębrane czynności prawne były nieważne inizia ad imparare
|
|
dies nefasti
|
|
|
Ustawą jest to, co lud nakazuje i ustanawia. inizia ad imparare
|
|
Lex est, quod populus iubet atque constituit.
|
|
|
ustawy uchwalane na wniosek inizia ad imparare
|
|
leges rogatae
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
rogatio
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
promulgatio
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
contiones
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
suasio
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
dissuasio
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
praescriptio
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
sanctio
|
|
|
Uchwałą zgromadzenia plebejskiego jest to, co plebs nakazuje i ustanawia. inizia ad imparare
|
|
Plebiscitum est, quod plebs iubet atque constituit.
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
leges perfectae
|
|
|
ustawy mniej niż doskonałe inizia ad imparare
|
|
leges minus quam perfectae
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
leges imperfectae
|
|
|
