organelle komórkowe

Jądro komórkowe (6)

-przechowuje materiał genetyczny -kieruje procesami metabolicznymi/życiowymi -synteza białek (transkrypcja) -wzrost i podział komórki -replikacja

Mitochondria (4)

-odgrywają rolę w apoptozie -proces oddychania tlenowego -transformacja energii z ATP(znajdujących się tam lipidów i glukozy) -magazynują wapń

chloroplasty (4)

-fotosynteza -synteza ATP -gromadzenie substancji pokarmowych -nadają zieloną barwę liściom

chromoplasty (1-2)

-nadają barwę roślinom (kwiatom, korzeniom, owocom), barwy te przyciągają zwierzęta

leukoplasty+ 3 RODZAJE

-gromadzą substancje w bulwach, korzeniach, nasionach -syntezują związki organiczne AMYLOPLASTY-skrobia ELAJOPLASTY/LIPIDOPLASTY- tłuszcz PROTEOPLASTY- białka

Siateczka Śródplazmatyczna (6)

-zwiększają powierzchnie czynną -kompartmentacja (wiele procesów same time -powstają pęcherzyki przenoszące białka -współpraca z UkłG w transporcie substancji -metabolizm fosfolipidów, steroidów i k. tłuszczowych - syntezuje białka - eksport+błon

Aparat Golgiego (4+=>4)

-wytwarza polisacharydy które budują błonę komókową - pęcherzyki mogą przetrzymywać glikoproteiny for some time - w zwierzęcych wytwarza lizosomy - modyfikuje, sortuje, pakuje i wysyła do miejsca przeznaczenia BIAŁKA ORAZ LIPIDY

Lizosomy (5)

-rozkładają bakterie, resztki komórek i inne odpadki - degradują niektóre organelle komórki=>energia - transportują strawione (AMINOKWASY, CUKRY PROSTE, NUKLEOTYDY) do cytozolu -przechowują niestrawione resztki - po śmierci komórki rozkładają ją

Rybosomy

- synteza białek w czasie translacji (włącza kolejne aminokwasy dostarczone przez tRNA)

Peryksosomy (3)

- katalizują reakcje utleniania i redukują związki organiczne (KATALAZA) - syntezują FOSFOLIPIDY - detoksykacja w wątrobie i nerkach (OKSYDAZA)

Glikosysomy- ROŚLINY (1)

-przekształcają tłuszcze zapasowe w cukry

Centrosom (2)

- organizator wrzeciona podziałowego przed podziałem komórki - kieruje powstawaniem i działaniem rzęsek i wici -główne COM- centro organizacyjne mikrotubul

Sferosomy (2) ROŚLINY

-synteza i gromadzenie tłuszczów zapasówych - biorą udział w trawieniu komórkowym

Błona komórkowa (4)

- oddziela komórki od środowiska zewnętrznego - odbiera bodźce z zewnątrz - kontroluje transport z i do komórki -może nadawać komórce kształt (przyczepność do cytoszkieletu)

Błony cytoplazmatyczne (4)

-kompartmentacja -magazynowanie energii (RÓŻNICA STĘŻEŃ) - kontrolują transport określonych cząsteczek i jonów - odbierają sygnały z zewnątrz

Mikrotubule (5)

- budują wrzeciono podziałowe - nadają kształt komórkom - umożliwiają ruch wici i rzęsek (DYENINA), są rdzeniem tych rzęsek i wici- budują je -ukierunkowują transport w komórce - utrzymują organelle w odpowiednim położeniu

Mikrofilamenty (filamenty aktynowe) (3)

-skurcz mięśni -ruch komórek mięśniowych (AKTYNA+MIOZYNA) -pierścień kurczliwy podczas cytokinezy

filamenty pośrednie

-mechaniczna wytrzymałość komórki -kształt komórki

ściana komórkowa

-chroni przed urazami mechanicznymi -nadaje kształt komórce -zapobiega przed wnikaniem organizmów chorobotwórczych

wakuola

-gromadząc wodę- rozrost komórki -magazaynuje zw. nieograniczne i białka -GLIKOZYDY(barwa) -ALKOIDY(właś. trujące) -GARBNIKI -degradacja niepotrzebnych organelli -TURGOR komórki

Wodniczki

-POKARMOWE - trawienie - TĘTNIĄCE- delete nadmiar wody