Młoda polska

Młoda Polska (1890 - 1918)

odnosi się do zjawisk zachodzących w Polsce. Termin ten został spopularyzowany przez Artura Górskiego w cyklu artykułów problemowych opublikowanych w krakowskim tygodniku "Życie"(1918). Termin został użyty na wzór istniejących sformułowań np. Młode Niemcy

chłopomania

inaczej ludomania, miała źródło w romantycznej fascynacji ludowości (obyczajami tradycjami np. Chłopi, Wesele)

cyganeria artystyczna

własna działalność: charakterystyczny ubiór, lekceważyli moralne

dekadentyzm

postawa charakterystyczna dla artysty pesymistycznego, schyłkowego, miał perspektywę obojętną oraz przeświadczenie że nic nie może uratować świata

Dialekt

mowa ludności wiejskiej dla większego obszaru, obejmuje gwar

Dramat Naturalistyczny

przedstawia ciemne strony ludzkiej egzystencji, bohaterowie używają języka potocznego, a nawet gwary

Fiendertle

koniec wieku

Filister

mieszczuch, materialista, pozbawiony wyższych aspiracji, skupiony na sprawach materialnych oraz na rozrywce

Franciszkanizm

akceptacja świata

Gwara

mowa ludności na małym obszarze, obejmująca kilka wsi

Impresjonizm

tworzono głównie w plenerze, ważną rolę odgrywa gra światła, barw, zacieranie konturów

Katastrofizm

postawa wyrażająca przeświadczenie o nieuniknionej, gwałtownej zagładzie obecnej formy świata i cywilizacji

Mit

opowieść stanowiąca element wierzeń starożytnych, tłumaczy niezrozumiałe zjawiska przyrodnicze, opowiada o narodzinach świata

Mity społeczne

inaczej narodowe, służą podtrzymaniu wyobrażeń narodu o sobie, dlatego mają silne zabarwienie emocjonalne i z punktu widzenia prawdy historycznej są często fałszywe, ponieważ stosowanie jest stereotypów.

Modernizm

inaczej nowoczesność, podkreśla zerwanie z tradycją i poszukiwanie oryginalnych

neoromantyzm

wskazuje na podobieństwa Młodej Polski i romantyzmu. Było zainteresowanie metafizyki i indywidualizmu.

Poeta wyklęty

twórcy zbuntowani przeciwko społeczeństwu

Psuchizacja krajobrazu

polega na odzwierciedleniu emocji za pomocą obrazów przyrody

Secesja

umiłowanie do asymetrii, miękkiej falistej linii, jasnej kolorystyce, zestawienie barwnych płaszczyzn. Orinatalizm

Sztuczne raje

uśmierzanie bólu istnienia przez alkohol, środki odurzające oraz erotykę

Sztuka dla sztuki

sztuka nie musi pełnić sztuki użytkowej, ponieważ powinna przedstawić uczucia artystę

symbolizm

przeciwieństwo realizmu i impresjonizmu. Interpretacja dowolną. Stosowano różne techniki, Wyraża to co nie wyrażane

Synestezja

połączenie zmysłów, swobodne kojarzenie różnego typu wrażeń. Stosowana jest w obrazowaniu poetyckim

synkretyzm rodzajowy

połączenie dwóch odmiennych stylów

Utwory marynistyczne

utwory o tematyce morskiej

Wiersz slyabotoniczny

tyle samo sylab i taki sam układ