Domanda |
Risposta |
inizia ad imparare
|
|
Twór literacki. W każdej wypowiedzi można wyodrębnić: 1. To, o czym ta wypowiedź powiadamia 2. To, jak ona powiadamia
|
|
|
Literaturę od innych typów wypowiedzi różnią: inizia ad imparare
|
|
1. Obrazowość (drugi sens, pokazywanie obrazów) 2. Fikcja 3. Dodatkowe uporządkowanie
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Nie mówienie wprost, pokazywanie pewnej wizji, problemu
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Literatura rezygnując ze sprawdzalności szczegółów zyskuje ogólnoludzki, humanistyczny wymiar. Dzięki fikcji ukazuje prawdę ludzkich uczuć.
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Nauka o literaturze jest dyscypliną humanistyczną, w jej skład wchodzą: 1. Teoria literatury 2. Historia literatury 3. Krytyka literacka
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Jest gałęzią nauki o literaturze, obejmuje dociekania nad strukturą i ewolucją literatury traktowanej jako odrębna aktywność humanistyczna.
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
1. "Ja" podmiotowość 2. Monolog liryczny 3. Subiektywizm 4. Funkcja poetycka
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
1. Świat przedstawiony 2. Opowiadanie, opis 3. Pozorny obiektywizm 4. Czas przeszły 5. Funkcja poznawcza
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
1. Wielopodmiotowość (wypowiedzi wielu postaci) 2. Podmiot liryczny ograniczony do didaskaliów, tytułu, spisu osób 3. Dialogowość 4. Przeznaczenie do wykonywania na scenie 5. Funkcja impresywna, poznawcza
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Wszystko to, co otacza tekst właściwy. Dwa miejsca kluczowe w horyzoncie oczekiwań czytelnika to: tytuł i przedmowa
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
- identyfikacyjna - opisowa - konotacyjna - przyciągająca
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
- dlaczego czytać - jak czytać - jak interpretować dzieło
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Początkowa sekwencja utworu literackiego
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
- informuje - interesuje - proponuje pakt czytelniczy
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Osoba opowiadająca o wydarzeniach w utworze literackim.
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
zna wszystkie wydarzenia, zarówno przeszłe jak i przyszłe oraz psychikę bohaterów, sam nie uczestniczy w akcji utworu.
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Należy do świata przedstawionego, często jest najważniejszą postacią utworu, prowadzi narrację pierwszoosobową.
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Zespół zdarzeń połączonych związkami przyczynowo-skutkowymi
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Elementarna jednostka konstrukcyjna świata przedstawionego. Może to być zdarzenie, przedmiot, cecha, sytuacja, myśl czy doznanie.
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Zdarzenia fabularne, których ośrodkiem jest jedna postać lub grupa postaci wyodrębnionych z grupy osób ze względu na łączące je relacje (np. wątek miłosny)
|
|
|
Poziom opisu (przestrzeń literacka) inizia ad imparare
|
|
Zdania opisowe, które są podstawą tworzenia się przestrzeni w literaturze.
|
|
|
Poziom scenografii (przestrzeń literacka) inizia ad imparare
|
|
Krajobrazy, elementy przyrody, zjawiska atmosferyczne, sensoryczne, elementy architektury, wnętrza, przedmioty i postaci (te ostanie tworzą osobną kategorię literacką, ze wzglądu na profil psychologiczny).
|
|
|
Sensy naddane (przestrzeń literacka) inizia ad imparare
|
|
znaczenia symboliczne, alegoryczne, metaforyczne, aksjologiczne, ideologiczne, wyrażane przez opisy przestrzeni i jej elementy.
|
|
|
Funkcje przestrzeni literackiej inizia ad imparare
|
|
- mimetyczna - poznawcza - narracyjna - emotywna - estetyczna - symboliczna
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Fikcyjna osoba (lub byt lecz zawsze o cechach ludzkich) występująca w świecie przedstawionym dzieła literackiego.
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Postać reprezentująca zazwyczaj jedną stałą cechę charakteru, która nie ulega ewolucji.
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
postać reprezentująca szereg cech charakteru, które wraz z rozwojem akcji ulegają zmianie lub są zastępowane innymi.
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Jego działania powodują rozwój akcji.
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Biernie poddaje się wydarzeniom.
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Analiza psychologiczna postaci.
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Postać jako aktant czyli napędowa siła fabuły.
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Analizowane na poziomach struktury dzieła, to funkcja jaką pełni aktant w opowiadanych wydarzeniach.
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Analizowane na poziomie semantyki dzieła - odnoszą się do cech indywidualnych postaci, jako przedstawiciela określonego światopoglądu.
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Ta kategoria porządkuje zdarzenia pod względem chronologicznym na różnych poziomach utworu np. fabuły, narracji.
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Obejmuje wszystkie zdarzenia, o których mowa w utworze, łącznie z czasem przedakcji, przywoływanych wspomnień, dygresji itp. Może się rozwijać w porządku chronologicznym lub ulegać złamaniu przez inwersję, retrospekcję, antycypację, elipsę.
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Rozpiętość czasowa akcji, zwykle krótsza od fabuły.
|
|
|
Czas może być przedstawiany pośrednio: inizia ad imparare
|
|
Zmienność ludzi, zmienność przedmiotów, zmienność instytucji, różne akty świadomości narratora czy bohatera skierowane ku temu co minęło, co trwa lub co nadchodzi.
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Jedna z powtarzających się części wiersza, mająca określoną liczbę wersów i określony rytm.
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Jedna linijka wiersza lub innego tekstu
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Zgodność brzmienia końcowych części wyrazów, występująca najczęściej na końcu poszczególnych wersów utworu poetyckiego.
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Końcowy odcinek wersu o stałej budowie określanej przez reguły danego systemu wersyfikacyjnego.
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Punkt podziału, który dzieli wers na dwa w przybliżeniu równe części.
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Ma na celu realizacje funkcji literackich to sposób uksztaltowania tworzywa językowego wybór i kombinacja elementów językowych. Pisarz nagina język do swych potrzeb.
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Harmonijne brzmienie głosek w wyrazie
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Nieprzyjemnie brzmiąca mieszanina dźwięków
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Powtórzenie tych samych liter i sylab na początku wyrazów w wersie, w kolejnych wersach lub w zdaniu.
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Dźwiękonaśladownictwo. Wyraz lub ciąg wyrazów naśladujących swym brzmieniem dźwięki
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Wyraz, zwrot lub znaczenie wyrazu nowo powstałe w jakimś języku
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Zasób związków frazeologicznych właściwych danemu językowi
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Wyraz oznaczający przedmiot mniejszy od przedmiotu, którego nazwa stała się podstawą tego wyrazu lub wyrażający pozytywne nastawienie uczuciowe mówiącego do przedmiotu wypowiedzi.
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Wyraz podkreślający wielkość czegoś lub wyrażający żartobliwe, pogardliwe lub poufałe nastawienie mówiącego do przedmiotu wypowiedzi.
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Celowy błąd, zdanie mające wadliwą konstrukcję składniową
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Stosowanie ciągów zdań o takiej samej lub podobnej budowie. Jest to równoległe występowanie podobnych zdań lub poszczególnych słów w obrębie fragmentu tekstu.
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Powtórzeniu tego samego wyrazu lub zwrotu na początku kolejnych zdań, wersów, zwrotek.
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Opuszczenie w zdaniu wyrazu lub wyrazów domyślnych w szerszym kontekście.
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Powtórzenie tego samego wyrazu lub zwrotu na końcu kilku następujących po sobie wersów lub zdań
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Przerzucenie do następnego wersu wyrazu lub kilku wyrazów należących treściowo do wersu poprzedniego.
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Zwrot w postaci pytania, na które nie oczekuje się odpowiedzi, gdyż jest ona znana.
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Odwrócenie jakiegoś ustalonego porządku
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Układ dwóch zdań zestawionych w ten sposób, że kolejność poszczególnych części jednego zdania stanowi odwrócenie kolejności części zdania drugiego, np. Deszcz pada, wieje wiatr.
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Przypisanie przedmiotom, zjawiskom przyrody lub pojęciom abstrakcyjnym właściwości istot żywych.
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Wyraz pełniący wobec rzeczownika funkcję określającą.
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Słowo lub wyrażenie użyte zastępczo w celu złagodzenia wyrażeń drastycznych, dosadnych lub nieprzyzwoitych.Np. jesień życia, trzeci wiek.
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Zastąpienie słowa oznaczającego dany przedmiot, czynność, osobę itp. przez jego opis lub metaforę.
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Zestawienie elementów znaczeniowo przeciwstawnych w jedną całość treściową w celu uzyskania większej ekspresji.
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Metaforyczne zestawienie wyrazów o przeciwstawnym, wykluczającym się znaczeniu, np. gorzkie szczęście.
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Skojarzenie dwóch zjawisk i przeniesienie nazwy jednego zjawiska na drugie, np. stalowe nerwy.
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Zastąpienie jednej nazwy inną, związaną z poprzednią stosunkiem przyczyny do skutku, części do całości itp., np. cała Warszawa zamiast wszyscy mieszkańcy Warszawy.
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Zastąpienie nazwy całości lub ogółu przedmiotów nazwą części lub jednego przedmiotu, np. dach zamiast dom, albo na odwrót, np. czworonóg zamiast koń.
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Nowe znaczenie słowa powstałe wskutek przeniesienia nazwy jednej rzeczy na inną, która nie była dotąd nazwana, ciało pedagogiczne, gałąź rodu.
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Zwrot stylistyczny polegający na zamierzonej przesadzie w opisie przedmiotu lub zjawiska, np. morze bezbrzeżne.
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Przypisywanie jakiemuś zmysłowi wrażeń odbieranych innym zmysłem.
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Jednoczesne użycie pojęć dosłownych i przenośnych. Doprowadziła myśli i ubranie do porządku.
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Zastąpienie wyrażenia określającego cechę czegoś wyrażeniem przeciwstawnym zaprzeczonym, np. niemały zamiast wielki.
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Uszeregowanie słów lub wyrażeń według nasilania się lub słabnięcia ich intensywności ekspresywnej lub znaczeniowej.
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Zastąpienie nazwy pospolitej nazwą własną lub odwrotnie, np. Judasz zamiast zdrajca.
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
Zestawienie wyrazów podobnie brzmiących, lecz o innym znaczeniu.
|
|
|