fizyka - materiał do poprawy semstru

Interferencja fal (interferencja światła)

nakładanie się fal, np. płomień świecy obserwujemy z odległości ok. 2 m przez cienką chusteczkę jedwabną lub wykonaną z tworzywa sztucznego.

Bezwładność

zachowanie (niezmienność) prędkości ciała, gdy nie działa na nie żadna siła lub działające siły równoważą się, np. przy gwałtownym hamowaniu autobusu przewracamy się do przodu.

Tarcie

zjawisko spowodowane chropowatością powierzchni stykających się ciał, np. po betonowej lub ubitej szosie możemy z łatwością chodzić, a po gładkim lodzie nie.

Dyfuzja

samorzutne mieszanie się różnych substancji, np. przechodząc koło piekarni czujemy zapach pieczonego chleba.

Rozszerzalność temperaturowa

większanie się objętości ciała wraz ze wzrostem jego temperatury, np. jeśli nie możemy otworzyć słoika, na zakrętkę lejemy gorącą wodę

Izochronizm wahadła

niezależność okresu drgań wahadła od amplitudy drga tego wahadła, np. jednym z pierwszych zegarów był zegar wahadłowy

Indukcja elektrostatyczna

przesunięcie swobodnych elektronów w przewodniku, który znalazł się w polu elektrostatycznym, np. w budynek uderzył piorun.

Indukcja elektromagnetyczna

powstawanie prądu elektrycznego (indukcyjnego) w zamkniętym obwodzie (zwojnicy, gdy zmienia się pole magnetyczne wewnątrz tej zwojnicy), np. w elektrowni wodnej, spadająca woda obraca łopatki turbiny, połączonej z układem wielu ramek, wykonanych z przewodnika i obracających się między biegunami magnesów (w ramkach powstaje prąd elektryczny.

Prąd elektryczny

uporządkowany ruch elektronów w przewodniku metalowym, zachodzący pod wpływem sił elektrycznych, np. żarzenie włókna żarówki.

Polaryzacja izolatora

przesunięcie ładunków wewnątrz atomów lub cząsteczek w izolatorze, który znalazł się w polu elektrostatycznym, np. przyciąganie skrawków papieru przez naelektryzowany przedmiot.

Wartość przyspieszenia

przyrost szybkości nastąpił w jednostce czasu. Jednostką wartości przyspieszenia jest 1 m/s2.

pęd

Pęd ciała to iloczyn masy i prędkości ciała. Jednostką pędu ciała jest 1 (kg • m)/s.

siła tarcia

Siła tarcia to siła przeszkadzająca ruchowi jednego ciała po drugim. Jednostką siły tarcia jest 1 N

Praca mechaniczna

iloczyn wartości siły działającej na ciało zgodnie z przemieszczeniem i wartości przemieszczenia (pod warunkiem, że F = const, ruch prostoliniowy). Jednostką pracy mechanicznej jest 1 J.

Moc

iloraz pracy i czasu, w którym została ona wykonana. Jednostką mocy jest 1 W.

Ciepło właściwe

ile ciepła należy dostarczyć, aby ogrzać 1 kg substancji o 1 K (lub 1o C). Jednostką ciepła właściwego jest 1 J/(kg • K).

Pole elektrostatyczne

obszar w otoczeniu ciała naelektryzowanego.

Odbiorniki

elementy obwodu elektrycznego, w których prąd wykonuje pracę

Elektromagnes

zwojnica, w której wnętrzu umieszczono stalowy rdzeń.

Silnik elektryczny

urządzenie, w którym kosztem energii elektrycznej jest wykonywana praca mechaniczna (energia elektryczna jest zamieniana na energię mechaniczną).

Prądnica

urządzenie, w którym energia mechaniczna jest zamieniana w energię elektryczną

Źródła światła

wszystkie ciała świecące światłem własnym

Pole magnetyczne

własność przestrzeni polegająca na tym, że na umieszczoną w niej igiełkę magnetyczną działa siła.

Natężenie prądu

I = q/t [I] = 1C/1s = 1A

Ruch jednostajny

s/t = V = const [V] = m/s

Pęd ciała

→ → p = mV [p] = (kg • m)/s

Druga zasada dynamiki

→ → Fwyp = ma [F] = 1N = 1kg • (m/s2)

Praca

W = Fs [W] = 1N • 1m = 1(kg • m2)/s2 = 1J

Moc

P = W/t [P] = 1J/1s = 1W Dla ciał poruszających się ruchem jednostajnym: P = FV

Pierwsza zasada termodynamiki

ΔEw = W + Q W – wykonana praca Q – ciepło wymienione z otoczeniem

Gęstość substancji

ρ = m/V [ρ] = kg/m3

Ciepło właściwe

c = Q/(mΔT) Q = mcΔT

Opór elektryczny

przewodnika to stały dla danego przewodnika iloraz napięcia między jego końcami i natężenia prądu płynącego przez ten przewodnik: R = U/I R - opór przewodnika U - napięcie na końcach przewodnika I - natężenie płynącego prądu