demokracja pt1

zasady (cechy) państwa demokratycznego

suwerenność narodu, reprezentacja, konstytucjonalizm, podział władz, praworządność (państwo prawa), ograniczone rządy większości, pluralizm polityczny

suwerenność narodu (ludu)

przekonanie, że wszelka władza w państwie pochodzi od narodu, który posiada nieograniczoną moc stanowienia i egzekwowania praw,

elementy demokracji bezpośredniej występujące w demokracji pośredniej

inicjatywa ludowa (obywatelska), weto ludowe, referendum, recall

inicjatywa ludowa

prawo obywateli do wniesienia pod obrady parlamentu własnych projektów ustaw

weto ludowe

prawo obywateli do uchylenia rozwiązań prawnych isniejących w obowiązującym systemie

referendum

prawo obywateli do podejmowania decyzji w drodze powszechnego głosowania

recall (unieważnienie mandatu)

prawo obywateli do odwołania przedstawicieli władz pochodzących z wyborów powszechnych

referendum może być:

lokalne, ogólnokrajowe, odgórne, oddolne, obligatoryjne, fakultatywne, rostrzygające lub konsultatywne

reprezentacja (przedstawicielstwo)

zasada, że wyłonieni na określoną kadencję w wolnych wyborach reprezentaci narodu sprawują władzę w jego imieniu

konstytucjonalizm

zasady ustroju określa konstytucja, która w taki sposób ogranicza władzę państwową, aby były gwarantowana prawa i wolności obywateli, konstytucja jest najwyższym dokumentem

wspolne elementy konstytucji

preambuła, zasady ustroju politycznego i społeczno-gospodarczego, prawa i wolności obywatelskie, organy władzy państwowej i samorządowej, procedury wprowadzania zmian w konstytucji

cechy konstytucji

szczególna moc prawna, szczególna treść, specjalny tryb jej uchwalania i zmiany

funkcje konstytucji

wychowawczo-integracyjna, prawna, organizacyjna

forma konstytucji

akt normatywny (konstytucja pisana), zbiór konstytucyjnych norm (konstytucja niepisana, rozproszona)

pdodział władz

władza wykonawcza, ustawodawcza i sądownicza są odzielone, niezależne od sb i równoważne; władze powstrzymują się i kontroluję się wzajemnie

praworządność (państwo prawa)

wszystkie organy państwa działają na pods i w zakresie prawa

ograniczone rządy większości

realizacja woli większości przy zachowaniu praw mniejszości; udostępnienie mniejszościom wyrażenia opinni.

pluralizm polityczny

gwarancje swobody zrzeszania się i głoszenia różnorodnych poglądów, istnienie organizacji reprezetnujących różne gr społeczne i nurty ideowe, które konkurują ze sb zgodnie z prawem konstytucyjnym i zwyczajowym.