Znaczenie według Historii wychowania Stanisława Kota

Gramatysta

nauczyciel szkoły elementarnej w ATENACH uczący czytania, pisania i rachunków.

Lutnista

nauczyciel muzyki, śpiewu i poezji moralnej w ATENACH

Pajdonmos

nadzorca SPARTAŃSKI chłopców w systemie spartańskim, najczęściej urzędnik odpowiedzialny za dyscyplinę i karność.

Efebia

dwuletni okres szkolenia wojskowo-obywatelskiego młodzieży ateńskiej (18–20 lat). W Sparcie od 18 r. ż. do 20 r. ż. odbywało się wyłącznie ćwiczenia wojskowe i życie obozowe

Palestra

szkoła gimnastyczna w ATENACH, miejsce ćwiczeń fizycznych, zwłaszcza zapaśniczych. Obok Gimnazjonu stanowiła ośrodek wychowania cielesnego i towarzyskiego młodzieży.

Kalokagathia

ideał GRECKIEGO wychowania – jedność piękna ciała i dobra moralnego (kalos = piękny, agathos = dobry).

Pentatlon

pięciobój, starogrecki zestaw ćwiczeń obejmujący bieg, skok w dal, rzut dyskiem, rzut oszczepem i zapasy. Uważano go za wzór harmonijnego rozwoju ciała i ducha (odpowiadający greckiemu ideałowi kalokagathii)

Pietas

głowna zasada wychowania obywatela RZYMU, kształtująca lojalność wobec ojczyzny i rodziców oraz posłuszeństwo wobec prawa i tradycji.

Pedotriba

nauczyciel gimnastyki w ATENACH, który uczył ćwiczeń fizycznych, walki i zapaśnictwa. Celem jego pracy było kształtowanie tężyzny fizycznej, odwagi i dyscypliny.

Gimnazjarcha

zarządca gimnazjonu w ATENACH, organizował zajęcia, dbał o porządek i wychowanie młodzieży. Czuwał też nad nauczycielami gimnastyki.

Gimnazjon

Państwowa szkoła gimnastyczna.

Pedagog

niewolnik w ATENACH, towarzyszący dziecku, zwłaszcza chłopcu, do szkoły i w życiu codziennym. Nie był nauczycielem w sensie ścisłym, lecz opiekunem wychowawczym: pilnował zachowania, obyczajów i bezpieczeństwa ucznia.