ZAGADNIENIA OGOLNE PRAWA ŚREDNIOWIECZNEGO I WYKŁAD

nurt prawa rodzimego

wystepował do XII w., ukształtowany na rodzinnej tradycji, opartej na prawie zwyczajowym

nurt prawa rzymskiego

w późnym średniowieczu, wsparty przez prawo kanoniczne

źródła powstania prawa w średniowieczu

formalnym i poznawczym

źródło formalne

zwyczaj, stanowienie i precedens

źródła poznawcze

spisy, dokumenty, ziory wyroków, literatura prawnicza, przekazy historyczne

minusy prawa zwyczajowego

było najpierw niepisane, wyjaśniane na wiecach, potem w sądach, potem pierwsze spisy, prawo zwyczajowe było bezradne wobec przemian

prawo stanowione >> zwyczajowe

najpierw tworzono prywatne zbiory prawa zwyczajowego, potem je sankcjonowano w drodze postanowień sądów / władców, potem nastąpił zaś rozwój ustawodawstwa królewskiego

partykularyzm osobowy

wyrażany przez zasadę osobowości prawa

cechy charakterystyczne prawa średniowiecznego

dominacja prawa zwyczajowego, partykularyzm, stanowość i kazuistyka prawa

osobowość prawa

jednostka podlegała prawu plemienia, z którego pochodziła – bez względu na miejsce pobytu

professio iuris

wyznanie prawa, instytucja służąca do ustalenia, czyim prawem będzie się trzeba posłużyć w danym proc.

terytorialność prawa

wypierała osobowość – wyłącznie stosowane było prawo obowiązujące na określonym terytorium

partykularyzm terytorialny

sięgał korzeniami związków plemiennych, pogłębił się w okresie rozdrobnienia feudalnego

stanowość prawa

każdy stan sądził się swoim prawem

szlachta

ziemskim i lennym

duchowieństwo

kannonicznym

mieszczaństwo

miejskim

chłopstwo

wiejskim(dworskim)

kazuistyka prawa

– treść prawa określana była przez rozstrzygnięcia przypadków indywidualnych – normy miały charakter pojedynczych orzeczeń w konkretnych sprawach – kazusów

Źródła Prawa

materialne, formalne, poznawcze

Materialne

cały zespół czynników, wszystko to co wpływa na kształtowanie się norm prawnych (stosunki społeczne, wole prawodawcy)

Formalne

sposoby powstawania tego prawa (zwyczaj lub stanowienie)

poznawcze

efekty działania prawotwórcy które mogą być pośrednie lub bezpośrednie)

instytucja darowizny

ujmowa konstrukcyjnie jako umowa> W kodeksie francuskim przyjęta jako akt jednostorny.

Monarchia absolutna

system z którym miałą walczyć rewolucja

prawo prywatne

inna swoboda ustawodawcy w relacjach wertykalnych inny sens prawa pomiędzy ludźmi

prawo zwyczajowe

powszechna praktyka która się powtarza, jest akceptowalna przez społeczeństwo

stanowienie prawa

organ do tego upoważniony wyznacza prawo. Efektem tego jest akt prawny

precedens

decyzja organu sądowego, orzeczenie sądu które staje się ustawą do orzekania w podobnych przypadkach w przyszłości

4 okresy czerpania z innych kulutr przez system prawny

1. Schyłek wieku XVIII (1772-1792) 2. Okres Zaborów 3. Okres II RP 4. Okres po roku 1989r.

Budowa nazwy

proste, złożone