Zadania i ogolna budowa ukladow konstrukcyjnych podwozia

Kazdy pojazd niezaleznie od przeznaczenia i konstrukcji sklada sie z:

nadwozia, jednostki napedowej, podwozia

Nadwozie

stanowi zewnętrzną obudowę pojazdu

Jednostka napedowa

może stanowić tłokowy silnik spalinowy, silnik elektryczny lub inny zmieniający dowolny rodzaj energii w pracę mechaniczną albo ich kombina- cja (napęd hybrydowy)

Podwozie

znajdują się w nim układy funkcjonalne, pozwalające przenieść moment obrotowy i moc jednostki napędowej na koła samochodu, połączyć koła z nadwoziem oraz prowadzić samochód

Struktura pojazdu

tworzy zbiór jego elementów konstrukcyjnych, które są upo- rządkowane i wzajemnie powiązane w celu realizacji określonych funkcji.

Elementami struktury są

są układy (np. kierowniczy, hamulcowy), zespoły (np. skrzynka biegów, silnik, tylny most), podzespoły (np. tarcza sprzęgła, przegub wału napędowego) i mechanizmy (np. mechanizm różnicowy, mechanizm zwrotniczy)

Układ

zbiór elementów realizujących to samo zadanie. Składa się on z zespołów, podzespołów, elementów i par kinematycznych. Przykładami układów funkcjonalnych są układ kierowniczy, hamulcowy itp.

Zespół

to zorganizowany (uporządkowany) zbiór elementów składowych stano- wiących gotowy wyrób, np. sprzęgło, skrzynka biegów, zawieszenie, tylny most itp.

Podzespół

nazywany również zespołem drugiego rzędu, stanowi podzielną lub nie- podzielną część zespołu, jak np. tarcza sprzęgła, kompletna obudowa sprzęgła, zacisk hamulca itp

Mechanizm

zespół współpracujących części składowych, wykonujących określone zadanie, jak np. przenoszenie ruchu lub siły (mechanizm różnicowy, mechanizm zwrot- niczy, mechanizm uruchamiający hamulce).

Element

stanowi niepodzielną część zespołu lub podzespołu, np. wałek sprzęgłowy skrzynki biegów, koło zębate, tłok zacisku hamulca itp.

Para kinematyczna

połączenie ruchowe dwóch członów (elementów), np.: przegub kulowy, czop i panewka łożyska itp.

W skład podwozia i nadwozia pojazdu wchodzą

układy, zespoły, podzespoły i ele- menty o różnorodnym stopniu złożoności, wykonane różnymi technologiami, z materia- łów konstrukcyjnych o zróżnicowanej strukturze i właściwościach oraz o różnym stopniu wytrzymałości mechanicznej

Głównymi układami tworzącymi podwozie pojazdu samochodowego są

układ przeniesienia napędu, układ nośny i jezdny, układ kierowniczy oraz układ hamulcowy

Układ przeniesienia napędu (klasyczny)

kłada się ze sprzęgła, skrzynki biegów, prze- gubowego wału napędowego, przekładni głównej, mechanizmu różnicowego, półosi i piast kół

Zadania ukladu przeniesienia napedu:

przeniesienie mocy z silnika do kół napędowych oraz uzyskanie takich wartości przełożeń dynamicznych, aby moment obrotowy silnika wystarczył do pokonania oporów ruchu i uzyskania odpowiedniej prędkości pojazdu

Układ nośny i jezdny samochodu

składa się z ramy lub konstrukcji samonośnej nadwozia, zawieszenia przedniego i tylnego oraz kół.

W zawieszeniu pojazdu można wyróżnić elementy:

prowadzace, sprezyste, amortyzujace

Elementy prowadzace w zawieszeniu

połączenie kół z ramą lub nadwoziem, wyznaczenie ruchu kół w czasie ich przemieszczania względem ramy lub nadwozia, apewnienie toczenia się kół po ustalonym torze, przeniesienie reakcji wywołanych siłą napędową i siłą hamowania oraz siłą odśrodkową

Elementy sprezyste w zawieszeniu:

umieszczone między kołami a ramą lub nadwoziem, służące do przenosze- nia wszystkich sił pionowych działających na koła samochodu

Elementy amortyzujace w zawieszeniu:

tłumiące drgania masy resorowanej nadwozia samochodu

Zawieszenie stanowi sprężyste połączenie dwóch mas:

reso- rowanej, czyli nadwozia (lub nadwozia wraz z ramą) samochodu i nieresorowanej, którą tworzą koła, hamulce, wahacze itp. Układ kierowniczy

Układ kierowniczy

ma za zadanie umożliwić kierowcy nadanie pojazdowi wymaga- nego kierunku ruchu i utrzymanie tego kierunku przez odpowiednie ustawienie kół kierowanych

Uklad kierowniczy sklada sie z dwoch mechanizmow

mechanizmu kierowniczego i mechanizmu zwrotniczego

mechanizm kierowniczy

sluzy kierowcy do ustawienia kół kierowanych pojazdu pod kątem potrzebnym do uzyskania wymaganego kierunku jazdy i skła- dającego się z koła kierownicy, kolumny kierownicy, przegubowego wału kierownicy oraz przekładni kierowniczej

mechanizm zwrotniczy

służy do ustawienia kół kierowanych względem siebie pod takimi kątami, aby ich toczenie po łuku odbywało się poprawnie pod względem kinematycznym, i składającego się z drążków kierowniczych, ramion zwrotnic i zwrotnic.

Układ kierowniczy jest najczęściej wspomagany

hydraulicznie lub elektrycznie

Układ hamulcowy

ma za zadanie zmniejszenie prędkości lub zatrzymanie pojazdu znajdującego się w ruchu oraz jego unieruchomienie na postoju.

Pojazdy samochodowe sa wyposazone w hamulce:

robocze (zasadnicze), awaryjne i postojowe (pomocnicze), a ich niezawodność ma decydujący wpływ na poziom bezpieczeństwa czynnego samo- chodu. Układ hamulcowy składa się z mechanizmów hamulcowych oraz mechanizmu uruchamiającego hamulce.

Obecnie produkowane pojazdy samochodowe są wyposażone głównie w:

hamulce tarczowe, zastępujące wcześniej stosowane hamulce bębnowe

Mechanizm uruchamiający hamulce może być

mechaniczny, hydrauliczny, pneumatyczny lub hydrauliczno-pneumatyczny.

Funkcja ukladu nosnego i jezdnego

Pośredniczy on w przenoszeniu na koła pojazdu sił pionowych, podłużnych i poprzecznych działających na nadwozie samochodu oraz w przenoszeniu na nadwozie reakcji pochodzących od nawierzchni drogi.

Jakie wymagania stawia sie nadwoziu

odpowiednia wytrzymałość, lekkość konstrukcji, szczelność, ochrona jadących przed skutkami zderzenia pojazdu i wpływem czynników atmosferycznych czy izolacyjność akustyczna