XIV

podmiot prawa

jest to osoba lub odpowiednio zorganizowana gupa osób, która może być nosicielem różnego rodzaju praw ("swoich praw") i obowiązków. O tym kto jest a kto nie jest podmiotem prawa decydują normy -> dziś każdy człowiek.

zdolność prawna

jest to zdolność do tego, by być nosicielem praw i obowiązków, a więc możliwość posiadania praw i obowiązków.

zdolność do czynności prawnych

jest to zdolność danej osoby do dokonywania szczególnego rodzaju czynności konwencjonalnych, przez które można nabyć lub utracić określone prawa i obowiązki.

pełna zdcp

+18 i nie ubezwłasnowolnione. Mogą one dokonywać wszelkich dopuszczalnych przez prawo czynności prawnych.

ograniczona zdcp

13-18 oraz osoby ubezwłasnowolnione częściowo. Niektóre czynności prawne samodzielnie, za zgodą rodziców lub w ogóle.

nie ma zdcp

do 13 lat i ubezwłasnowolnione całkowicie. Tylko umowy w drobnych sprawach życia codziennego, a tak to ustawowy przedstawiciel.

osoba prawna

jest to jednostka organizacyjna, konstruowana przez normy prawne na wzór osób fizycznych i wyposażona przez te normy w zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych.

Sposoby powstawania osób prawnych

1. erekcyjny 2. koncesyjny 3. rejestracyjny

Tryb erekcyjny powoływania osób prawnych

polega na tym, że osoba prawna jest powoływana aktem władzy państwowej, który to akt kreuje daną osobę prawną.

-

Z inicjatywą utworzenia osoby prawnej występuje zatem władza państwowa, a jednostka organizacyjna otrzymuje osobowość prawną z chwilą jej powołania.

tryb koncesyjny

polega na tym, że osoba prawna powstaje z inicjatywy jej założycieli, wszakże pod warunkiem, że uzyska zezwolenie organu państwa.

-

Wydanie takiego zezwolenia zależy od uznania owego organu.

tryb rejestracyjny powstawania osób prawnych

polega na tym, że jednostka organizacyjna uzyskuje osobowość prawną z chwilą wpisania jej do rejestru osób prawnych prowadzonego przez organ państwa (np. przez sąd),

-

przy czym decyzja o wpisie do rejestru nie ma charakteru uznaniowego, ale zależy od tego, czy dana jednostka spełnia warunki przewidziane w przepisach prawnych - jeżeli je spełnia, wpis do rejestru musi nastąpić.