wyniki finansowe przedsiębiorstwa i wybór wielkości produkcji

przedsiębiorstwo

wyodrębniona prawnie, organizacyjnie i ekonomicznie jednostka, prowadząca działalność gospodarczą

formy działalności gospodarczej

osoba fizyczna wykonująca działalność gospodarczą; spółki

spółki

prawa cywilnego (spółka cywilna); prawa handlowego (osobowe (np. komandytowa, partnerska), kapitałowe (np. akcyjna, z ograniczoną odpowiedzialnością))

podział przedsiębiorstw ze względu na liczbę osób

małe przedsiębiorstwa - do 49 (w tym mikroprzedsiębiorstwa - do 9); średnie przedsiębiorstwa - 50-249; duże przedsiębiorstwa - od 250

jaką część przedsiębiorstw w UE stanowią mikroprzedsiębiorstwa

średnio 92%

jaki jest udział różnych wielkości przedsiębiorstw w Polsce

73,8% - przedsiębiorstwa małe; 21% - przedsiębiorstwa średnie; 5,2% - przedsiębiorstwa duże

zysk

nadwyżka przychodów nad kosztami; zysk wypłaca się akcjonariuszom lub inwestuje w przedsiębiorstwie (zyski zatrzymane)

wielkość zysku

decyduje o możliwościach rozwoju firmy; przesądza o stopniu samofinansowania; wysokość dywidendy wpływa na wartość akcji; motywuje zarząd i pracowników

co jest celem przedsiębiorstwa

zwiększanie majątku właścicieli

co wpływa na zwiększenie zysku jednostkowego ze sprzedaży produktu lub usługi

wzrost ceny; obniżenie kosztów produkcji

zwiększenie liczby sprzedanych produktów lub usług

wzrost udziału w rynku; wzrost rynku

przychód (utarg)

ilość pieniędzy uzyskana ze sprzedaży dóbr i usług w jakimś okresie

koszty

wydatki poniesione na wytworzenie dóbr i usług w jakimś okresie

koszty całkowite =

koszty stałe + koszty zmienne

koszty stałe

nie zależą od wielkości produkcji (np. czynsz)

koszty zmienne

zależą od wielkości produkcji (np. surowiec)

zysk operacyjny =

przychody ze sprzedaży - podatek obrotowy - koszty wytworzenia - koszty ogólnozakładowe - koszty sprzedaży

zyski z działalności gospodarczej =

zysk operacyjny + pozostałe przychody + przychody finansowe - koszty finansowe

zyski sprzed opodatkowania =

zyski z działalności gospodarczej + zyski nadzwyczajne - straty nadzwyczajne

zyski po opodatkowaniu =

zyski sprzed opodatkowania - podatki (dochodowe i inne)

suma aktywów =

suma pasywów

amortyzacja

utrata wartości dobra kapitałowego w ciągu roku, będąca efektem wykorzystania tego dobra w procesie produkcji; koszt zakupu środków trwałych rozkłada się na cały czas ich eksploatacji (koszt zużycia a nie koszt zakupu)

środki trwałe

dobra, które nie zużywają się w całości w trakcie jednego cyklu produkcyjnego, np. maszyna, której używamy do produkcji

środki obrotowe

dobra, które zużywają się w całości w trakcie jednego cyklu produkcyjnego, np. surowiec

bilans - zestawienie majątku i zobowiązań na określony dzień

aktywa i pasywa

aktywa

środki trwałe (grunty, budynki i budowle, maszyny i urządzenia); środki obrotowe (zapasy, należności, środki pieniężne)

pasywa

kapitał własny (kapitał założycielski, zysk z lat ubiegłych); kredyty i pożyczki (długoterminowe, krótkoterminowe); zobowiązania; wynik finansowy

analiza horyzontalna

porównanie w dłuższym okresie tej samej pozycji, np. zysku albo majątku własnego

analiza wertykalna

porównanie proporcji w ramach jednego dokumentu, np. proporcja majątku trwałego do długów (np. stosunek zysku operacyjnego do kosztów operacyjnych)

funkcja produkcji

maksymalne rozmiary produkcji, jakie są możliwe do osiągnięcia przy różnym poziomie nakładów

technologia

określona metoda łączenia czynników produkcji w procesie wytwarzania dóbr (np. pracochłonna lub kapitałochłonna)

czego efektem jest rozmiar produkcji

kosztów i wielkości zapotrzebowania

na co wpływają rozmiary produkcji

koszty produkcji i wielkość przychodu ze sprzedaży

koszt krańcowy

wzrost kosztów całkowitych wywołany wzrostem produkcji o jednostkę

utarg końcowy

zmiana utargu całkowitego w wyniku przyrostu produkcji o jednostkę

utarg końcowy =

dodatkowy przychód ze sprzedaży ostatniej jednostki - przychód utracony wskutek sprzedaży wszystkich produktów po niższej cenie

koszty przeciętne

koszty całkowite podzielone na rozmiar produkcji

kiedy występują korzyści skali

gdy koszty przeciętne spadają wraz ze wzrostem rozmiarów produkcji

przyczyny korzyści skali

niepodzielność procesu produkcji; specjalizacja; bardziej wydajne urządzenia

koszt przeciętny =

koszt całkowity/wielkość produkcji

sytuacja w krótkim okresie: cena pokrywa przeciętny koszt całkowity

decyzja: produkujemy z zystkiem

sytuacja w krótkim okresie: cena pokrywa tylko przeciętny koszt zmienny i część przychodu stałego

decyzja: produkujemy mimo straty i restrykturyzujemy

sytuacja w krótkim okresie: cena nie pokrywa przeciętnego kosztu zmiennego

decyzja: zaprzestajemy produkcji natychmiast (bez względu na wielkość kosztu stałego)

sytuacja w długim okresie: cena pokrywa przeciętny koszt produkcji

decyzja: produkujemy z zyskiem

sytuacja w długim okresie: cena pokrywa tylko przeciętny koszt zmienny i część przychodu stałego

zaprzestajemy produkcji bez względu na wielkość kosztu stałego

sytuacja w długim okresie: cena nie pokrywa przeciętnego kosztu stałego

zaprzestajemy produkcji bez względu na wielkość kosztu stałego