wykjg

1. Kolejność

1) Barwienie histochemiczne 2) Immunohistochemia 3) Hybrydyzacja fluorescencyjna insitu, testy genetyczne

2. Utrwalanie

• 10% formalina buforowana w temperaturze pokojowej • pH 7,2 • czas utrwalania: 6-24 h • stosunek tkanki do utrwalacza 1:20 • formalinę mieszamy, musi być świeża • szybkość penetracji formaliny 1mm/h

2. Utrwalanie chemiczne podstawy utrwalania

zatrzymanie metabolizmu i zapobieganie zmianom autolitycznym, związanie i wytrącenie, utwardzenie materiału, powstanie wiązań krzyżowych między białkami

Ocena materiału diagnostycznego

a) Makroskopowo (materiał, pośmiertnie) b) Mikroskopowo (śródoperacyjnie, pooperacyjnie, pośmiertnie, biopsja gruboigłowa, treapnobiopsja) c) Materiał cytopatologiczny

4. Technika parafinowa

Pobranie materiału (zaraz po śmierci/ za życia, mały) → utrwalanie → płukanie w wodzie → odwadnianie → płyny pośrednie → do parafiny ciekłej → formowanie bloczków → krojenie na mikrotomach

Pobranie materiału (zaraz po śmierci/ za życia, mały) → utrwalanie → płukanie w wodzie → odwadnianie → płyny pośrednie → do parafiny ciekłej → formowanie bloczków → krojenie na mikrotomach

→ skrawek na szkiełku podstawowym → odparafinowanie → nawadnianie → barwienie

II HISTORIA PATOMORFOLOGII 1. Rys historyczny

• Współczesna patologia XIX w (Witanowski, Virchow, Nowakowski) • Hipokrates- pierwszy opis raka • Michał Anioł w średniowieczu robił sekcje cichcem • XVII/XVIII – teatra anatomiczne (lekarz z dużym kapeluszem)

II HISTORIA PATOMORFOLOGII 1. Rys historyczny

• Dzwonki na nagrobkach- sposób komunikacji dla zmarłych, który rzekomo przypadkowo zostali pochowani żywcem • Szkoła wiedeńska – stara (obserwowanie...

II HISTORIA PATOMORFOLOGII 1. Rys historyczny

• Virchow + van Leeuwenhoek- ojcowie patomorfologii Wdmuchiwanie tytoniu (np. przez rurkę do odbytu) jako środek znieczulający

Techniki w patomorfologii

Autopsje, biopsje (podczas operacji), badania mikro- i makro-skopowe, barwienie H-E, utrwalanie w formalinie, histochemia (barwienie), immunohistochemia (antygen + przeciwciało), mikroskopy skaningowe

Techniki w patomorfologii

cytofotometria (określanie ilości komórek, np. przy chłoniakach), obraz mikroskopowy, laser mikroskopowy konfokalny, badania molekularne (przy np. chłoniaku Burkitta, sarcoma synoviale) 3

3. Pułapki myślenia

Efekt torowania – ktoś kieruje naszym sposobem myślenia, nakłada założenie, które dalej ogranicza nasze myślenie (przykład: poszukaj myszy na obrazku- zakładamy, że mysz jest, podczas gdy eliminujemy opcję tego, że jej w ogóle nie ma na obrazku)

3. Pułapki myślenia

Heurystyka- wnioski na podstawie doświadczenia i emocji= błędy poznawcze • Heurystyka dostępności – rozpoznajemy i szukamy tylko to, co znamy (branie pod uwagę prawdopodobieństwa zdarzeń

3. Pułapki myślenia

Heurystyka reprezentatywności – dopasowywanie sytuacji do opcji, która nam najbardziej pasuje – dążenie do rozpoznania przypadku z którym już się spotkaliśmy

v3. Pułapki myślenia

Heurystyka zakotwiczenia i dostosowania – wnioskowanie na postawie zakotwiczonej informacji, następnie wnioskowanie na jej podstawie

Zmiany adaptacyjne

efekt morfologiczny nadmiernej sytuacji fizjologicznej/ działania patologicznego czynnika stresowego→ zaburzenie homeostazy, przystosowanie się komórek

Patogeneza

Etiologia → objawy→ powikłania

Zawał mięśnia sercowego

Miażdżyca, zakrzep, zator → duszności ból w klatce piersiowej, niepokój, mdłości → obrzęk płuc ▪ zmiana ogniskowa powyżej 1 cm nazywana jest zawałem mięśnia sercowego

zawał gołym okiem

zawał gołym okiem- po 24 h, pierwsze zmiany po 12 h (zanik jądra, kwasochłonne komórki; zmiany w mitochondriach, lizosomach); po 4-6 h nie widać nic

Obrzęk płuc

↑ p hydrostatycznego (przez niewydolność lewej komory serca→ zastój w małym krążeniu), ↓p onkotycznego, zawał mięśnia sercowego → duszność •

Trądzik

S. aureus → zaskórniki, pryszcze → zaburzenie wyglądu zewnętrznego

c) czynnik, który powoduje przerwanie integralności komórek= zmiany nieodwracalne •

Odwracalne zmiany: rozrost, przerost, metaplazja, stłuszczenie, obrzęk • Nieodwracalne: martwica, apoptoza, autofagia

Dysplazja-

miana na poziomie genetycznym, nieodwracalna; komórka odróżnicowuje się, staje się niepodatna na sygnały d

Przykłady zmian adaptacyjnych

Kardiomiocyt Nadmierne ciśnienie, wzrost obciążania → wzmożona praca → przerost mięśnia Niedotlenienie mięśnia → komórka przestaje pracować, ATP nie tworzy się → zakłócenie ATP-azy → zakłócenie balansu jonowego → wypływ wody z komórek

Dlaczego praca w warunkach beztlenowych nie może trwać długo?

Mało energii pozyskiwanej w sposób beztlenowy • Spadek poziomu glikogenu • Brak obmywania tkanki przez krew (brak wymywania metabolitów → kwasowe pH)

Dlaczego praca w warunkach beztlenowych nie może trwać długo?

↑kwasowości → zmiana struktury jąder • Ograniczenie produkcji białek → odczepienie rybosomów od siateczki

Reakcja na czynnik stresowy

Czynnik → faza alarmowa → zatrzymanie → próba kompensacji → stan wzmożonego działania (nadaktywności) → odpoczynek → równowag

Przyczyny uszkodzeń

Niedokrwienie – niedotlenienie + zaburzenie perfuzji tkanek → zaburzenie usuwania metabolitów, uszkadzanie przez RTF ▪ Ognisko uszkodzenia > obszar bezpośrednio uszkodzony

Uszkodzenie komórki →

Uszkodzenie komórki → przerwanie ciągłości błony komórkowej → uwolnienie Ca2+→ połączenie Ca2+ z enzymami → martwica (wynika z uaktywnienia własnych enzymów, trawienie przez obce enzymy „heteroliza” g

Uszkodzenia podczas zmian adaptacyjnych

• Błony komórkowe (utrata bariery izolującej od środowiska) • Mitochondria (zakłócenie fosforylacji oksydacyjnej)

2. Rodzaje zmian adaptacyjnych

b) Apoptoza = regulowana śmierć komórki a) Zwyrodnienie wodniczkowe = obrzęk

a) Zwyrodnienie wodniczkowe = obrzęk

Zatrzymanie ATP-azy→ zaburzenia elektrolitowe → napływ wody do komórki → pęknięcie komórki • Komórka piankowata (utrata cytoplazmy) • Przy gorączce, zaburzeniach metabolizmu (przedawkowanie leków), zapaleniu

b) Apoptoza = regulowana śmierć komórki

Sposób na przebudowanie organizmu, regulowanie ilości komórek, fizjologiczny • Nie powoduje zapalenia • Mutacja p53 uniemożliwia zajście apoptozy

b) Apoptoza = regulowana śmierć komórki

Ścieżkę wewnętrzną ▪ Ścieżkę zewnątrzpochodną (krótsza, komórki zapalne- LCT, trudniejsza do zablokowania; np. dojrzewanie LT i eliminacja tych niewydarzonych