wos - normy prawne

prawo w ujęciu podmiotowym

to prawo przyznane i gwarantowane jednostce przez normy prawne

prawo w ujęciu przedmiotowym

zbiór uregulowań obowiązujących na danym obszarze lub sferze zycia

normy prawne

wzory zachowań przyjętych w danej zbiorowości, którym jednostka powinna się podporządkować

przepis prawny

wypowiedź, która stanowi gramatyczną i logiczną całość oraz została wyodrębniona w tekście

norma moralna

normy postępowania człowieka zgodnie z wewnętrznym wymogiem, powinnością. konsekwencja: poczucie winy

norma religijna

ustanowiona przez wspólnotę religijną, istnienie tych reguł odnosi się do autorytetu Boga, bóstw itp. konsekwencje: wyrzuty sumienia, potępienie, pokuta

norma obyczajowa

wywodzi się z tradycji i kultury, obowiązuje w określonych okolicznościach (np. na pogrzebie) konsekwencja: negatywna reakcja otoczenia, (np. publiczna krytyka)

norma zwyczajowa

staje się powszechna dzięki skłonności ludzi do naśladowania innych, konsekwencja: brak/ryzyko zyskania reputacji "odmieńca"

norma prawna

ustanowiona przez państwa na podstawie przepisów prawnych, konsekwencja: nałożenie sankcji prawnych na przykład grzywna lub pozbawienie wolności

wykładnia językowa (stowna)

dąży do ustalenia właściwego znaczenia interpretowanego tekstu prawnego z punktu widzenia języka

wykładnia systemowa

pozwala na ustalenie sensu przepisu ze względu na obowiązywanie innego przepisu albo zasady

wykładnia celowościowa (funkcjonalna)

ustala treść przepisu ze względu na cel któremu ten przepis służy

wykładnia porównawcza

polega na ustaleniu znaczenia przepisów przez ich porównanie z innymi, podobnymi przepisami oraz wyciąganiu z porównania wniosków co do znaczenia interpretowanych przepisów.