Wojciszke r. 15

rodzaje agresji

wroga/gniewna (motyw - emocja) lub reaktywna (nieplanowana, np. prowakacja) - cierpienie ofiary jest głównym bądź jedynym celem sprawcy, instrumentalna lub proaktywna (zaplanowana) - cierpienie jest instrumentem do celu

agresja jako adaptacja

agresja to instynkt, hydrauliczna koncepcja agresji; Konrad Lorenz (1996); teoria odrzucona, nie ma wyzwalaczy ani kumulowania się; współcześnie - agresja to ewoluc. adaptacja, syndrom młodego mężczyzny - Daly&Wilson

agresja jako skutek frustracji

Yale, Dollard (1939), każda agresja jest wynikiem frustracji, każda frustracja rodzi tend. do agresji tym większą, 1. im większa wartość zablok. celu 2. im bardziej jego osiągnięcie jest przez frustracje uniemożliwione 3. im większa liczba działań zablok.

przemieszczenie agresji

skierowanie jej na inny obiekt zagrożony słabsza karą; przemieszczona tym większa 1. im bardziej ofiara podobna 2. im bardziej negat. kontakt z ofiarą przeniesionej 3. im większa frustracja

zmiana postaci agresji

zastąpienie agresji inną reakcją agresywną, słabiej zagrożoną karą

modyfikacje teorii frustracji-agresji

nie tylko agresja (próba rozwiązania, regresja, fiksacja, apatia itd.), nie każda frustracja (głównie arbitralna), nie sama frustracja i nie frustracja, lecz inne czynniki; sygnały wywoławcze agresji (Berkowitz, 1965), seks (Mussweiler&Förster 2000)

agresja jako skutek uczenia się

warunkowanie sprawcze: obserwacja cierpienia nieprzyjemna (Rule&Leger 1976, Zillman 1979), przedszkole (Patterson, Litham&Bricker 1967), wzrost samooceny (Geen), Carmageddon (Carnagey&Anderson 2005); modelowanie (Bandura&Ross 1961)

ogólny model agresji

Anderson & Bushman 2002, czynniki osobiste i sytuacyjne - kształtują bieżący stan wewnętrzny podmiotu, którego istotą sa afekt - poznanie - pobudzenie, decydują o efektach końcowych: ocenie i decyzji

indywidualne wyznaczniki agresji

cecha (Miles&Carey 1997 50% geny, Rhee Waldman 2002, wrogi wzorzec atrybucji Dodge 1980), cechy osobowości (agresywność i drażliwość Bettencourt 2006), płeć

sytuacyjne wyznaczniki agresji

prowokacja (kultura honoru Cohen, Nisbett, Bowdle i Schwarz 1996), pobudzenie emocjonalne (przesunięcie pobudzenia Zillman, prawo Yerkesa-Dodsona), przemoc w mediach, normy i oczekiwania społeczne, alkohol