Vocabularium legali latino

 0    112 schede    kasiawojs
Stampa Gioca Testa il tuo livello
 
Domanda Risposta
fontes iuris
inizia ad imparare
źródła powstania prawa
fontes iuris
inizia ad imparare
źródła poznania prawa
iuxta/contra/praeter (in fraudem legis) legem
inizia ad imparare
zgodnie/przeciwko/w celu obejścia prawa
ratio legis
inizia ad imparare
cel ustawy (co kierowało ustawodawcą)
Ubi eadem legis ratio, ibi eadem legis dispositio
inizia ad imparare
Gdzie ten sam cel ustawy, tam ta sama ustawa
votum separatum
inizia ad imparare
zdanie odrębne sędziego od wyroku lub uzasadnienia wyroku
qou iure
inizia ad imparare
według jakiego prawa? trzeba ocenić daną osobę/sytuację
de iure
inizia ad imparare
według prawa
de facto
inizia ad imparare
w rzeczywistości
ipso iure
inizia ad imparare
z mocy samego prawa
ubi societas ibi ius
inizia ad imparare
gdzie społeczeństwo, tam prawo
ex nihilo
inizia ad imparare
z niczego
mos maiorum
inizia ad imparare
zwyczaje naszych przodków
longa consuetudo
inizia ad imparare
długi zwyczaj
summum ius - summa iniuria
inizia ad imparare
najwyższe prawo najwyższym bezprawiem
dura lex sed lex
inizia ad imparare
twarde prawo, ale prawo
adiuvandi/supplendi/corrigendi iuris civilis gratia
inizia ad imparare
w celu wspomagania/uzupełniania/korygowania prawa obywatelskiego
publicum ius est quod ad statum rei Romanae spectat, privatum ius est quod ad singulorum utilitatem spectat
inizia ad imparare
prawo publiczne odnosi się do interesu i korzyści państwa, prawo prywatne do interesu, korzyści jednostki
ius est ars boni et aequi
inizia ad imparare
prawo jest sztuką stosowania tego, co dobre i słuszne
utriusque iuris
inizia ad imparare
oba prawa, ius civile + ius canonicum
ius cogens/ius dispositivum
inizia ad imparare
prawo bezwzględnie/względnie wiążące
ius particulare/ius universale
inizia ad imparare
prawo partykularne/prawo powszechne
ignoranta iuris nocet (non exculpant)
inizia ad imparare
nieznajomość prawa szkodzi (nie usprawiedliwia)
ignorantia facti non nocet
inizia ad imparare
nieznajomość faktów nie szkodzi
glossa marginalis/interlinealis/ordinaria
inizia ad imparare
glosy na marginesie/między wierszami/zwyczajne (Accursiusa)
forum Romanum
inizia ad imparare
rynek (sąd)
Ecclesia vivit lege Romana
inizia ad imparare
Kościół żyje prawem rzymskim
neminem captivabimus nisi iure victum
inizia ad imparare
nikogo nie uwięzimy bez wyroku sądowego (przywilej jedleńsko-krakowski)
lex perfecta
inizia ad imparare
sankcja nieważności czynności prawnej
lex minus quam perfecta
inizia ad imparare
sankcja represyjna
lex plus quam perfecta
inizia ad imparare
sankcja nieważności i represyjna
lex imperfecta
inizia ad imparare
ani sankcja nieważności ani represyjna
per analogiam/a contrario/a fortiori
inizia ad imparare
(wnioskowanie) z podobieństwa/z przeciwieństwa/"z silniejszego"
analogia legis/iuris
inizia ad imparare
z podobieństwa danej ustawy (w obrębie jednego aktu prawnego)/z podobieństwa całego systemu prawnego
a maiore ad minus
inizia ad imparare
jeśli komuś wolno więcej, to tym bardziej wolno mu mniej
a minore ad maius
inizia ad imparare
jeśli komuś nie wolno czegoś mniej, to tym bardziej nie wolno czegoś więcej
praesumptio facti
inizia ad imparare
domniemanie faktu, wynika z doświadczenia życiowego
praesumptio iuris tantum
inizia ad imparare
domniemanie prawne wzruszalne (możliwe do obalenia, np. ojcostwa, niewinności)
praesumptio iuris ac de iure
inizia ad imparare
domniemanie prawne niewzruszalne (nie wolno obalić przeciwdowodem, np. wiarygodności ksiąg wieczystych)
lex posterior derogat legi priori
inizia ad imparare
ustawa późniejsza uchyla ustawę wcześniejszą
lex specialis derogat legi generali
inizia ad imparare
ustawa szczególna uchyla ustawę ogólną
lex posterior generalis non derogat legi priori speciali
inizia ad imparare
późniejsza ustawa ogólna nie uchyla wcześniejszej ustawy szczególnej
lex retro non agit
inizia ad imparare
ustawa nie działa wstecz (nieretroakcja przepisów prawa)
desuetudo
inizia ad imparare
odzwyczajenie, wyjście z użycia
de lege lata
inizia ad imparare
ustawa uchwalona w przeszłości, stosowana przy komentarzach, omawianiu stanu obecnego
de lege ferenda
inizia ad imparare
przepisy, które należy uchwalić, coś powinno być zrobione, postulat
legem ferre
inizia ad imparare
uchwalać ustawę (ferre - nieść)
erga omnes/inter partes
inizia ad imparare
wobec wszystkich/między stronami
da mini factum, dabo tibi ius
inizia ad imparare
ty daj mi fakty, ja dam ci prawo
iura novit curia
inizia ad imparare
sąd zna prawo
sensu stricto/sensu largo
inizia ad imparare
ścisły sens/sens
clara non sunt interpretanda
inizia ad imparare
tego co jest jasne nie należy poddawać interpretowacji
ex definitione
inizia ad imparare
z definicji
qui suo iure utitur, neminem laedit
inizia ad imparare
kto korzysta z własnego prawa, nikomu nie szkodzi
prior tempore potior iure
inizia ad imparare
pierwszy w czasie mocniejszy w prawie
expressis verbis
inizia ad imparare
dosłownie, dobitnie, dosadnie
numerus clausus
inizia ad imparare
katalog o charakterze zamkniętym, wyczerpującym, którego nie można rozszerzyć
prima facie
inizia ad imparare
na pierwszy rzut oka
inter vivos/morti causa
inizia ad imparare
między żyjącymi/na wypadek śmierci (dot. skuteczności prawnej)
causa solvendi
inizia ad imparare
przyczyna polegająca na zwolnieniu się z długu (lub innego obowiązku)
causa donandi
inizia ad imparare
przyczyna polegająca na dokonaniu dla innej osoby przysporzenia nieodpłatnego, np. darowizna
causa obligandi vel acquirendi
inizia ad imparare
przysporzenie w celu nabycia jakiegoś prawa
per facta concludentia
inizia ad imparare
oświadczenie woli
forma ad solemnitatem
inizia ad imparare
forma czynności prawnej zastrzeżona pod regułą nieważności
forma ad probationem
inizia ad imparare
forma czynności prawnej zastrzeżona rygorem dla celów dowodowych
forma ad eventum
inizia ad imparare
forma czynności prawnej zastrzeżona nie wywołaniem dodatkowego skutku prawnego, zastrzeżona odpowiednią datą
essentialia negotii
inizia ad imparare
elementy, które konstytuują czynność prawną, są konieczne do zawarcia umowy
naturalia negotii
inizia ad imparare
elementy, które wynikają z zasad słusznego obrotu, są już wpisane w czynność prawną
accidentalia negotii
inizia ad imparare
elementy modyfikujące treść czynności prawnej, jak termin, warunek
conditio sine qua non
inizia ad imparare
warunek konieczny
dies a quo/ad quem
inizia ad imparare
termin początkowy(zawieszający)/termin końcowy (rozwiązujący)
simulatio
inizia ad imparare
czynność prawna pozorowana -> nieważna
resertvatio mentalis
inizia ad imparare
jedna strona zawiera umowę, mimo, że tego nie chce -> nie ma znaczenia dla ważności
error
inizia ad imparare
błąd co do prawa -> nie ma wpływu na ważność, ignorantia iuris nocet
error facti
inizia ad imparare
błąd co do faktów -> może unieważnić czynność prawną, jeśli jest usprawiedliwiony
dolus
inizia ad imparare
podstęp, błąd uwarunkowany przez osobę trzecią -> można było uchylić się od negatywnych skutków czynności - exceptio lub wymazać czynność prawną
metus
inizia ad imparare
groźba -> czynność można wzruszyć/zaczepić, exceptio
conversio
inizia ad imparare
traktujemy daną czynność prawną tak, jakby była ok dzięki zamianie
konwalidacja
inizia ad imparare
spełnienie brakującej przesłanki
ex tunc/ex nunc
inizia ad imparare
czynność jest ważna od momentu zawarcia/od momentu dokonania konwalidacji (od teraz)
ratihabitio
inizia ad imparare
zatwierdzenie czynności prawnej przez osobę uprawnioną
negotium claudicans
inizia ad imparare
czynność prawna kulejąca
computatio civilis/a momento ad momentum
inizia ad imparare
cywilny sposób obliczania (dni)/od danego momentu (24 h)
verba legis
inizia ad imparare
słowa ustawy
res omnium communes
inizia ad imparare
rzeczy wspólne dla wszystkich
superficies solo cedit
inizia ad imparare
to, co trwale zostaje połączone z gruntem, przypada właścicielowi
iura in re aliena
inizia ad imparare
prawa na rzeczy cudzej, ograniczone prawa rzeczowe, chronione erga omnes
actio in rem
inizia ad imparare
skarga, która chroni prawo władcze erga omnes
ius possidenti
inizia ad imparare
prawo posiadnania
ius disponendi
inizia ad imparare
prawo do korzystania, używania rzeczy: pożyczania, użyczania, zastawu, służebności, ograniczenia sobie praw
ius utendi: abutendi i fruendi
inizia ad imparare
prawo do zużywania: zniszczenia i czerpania pożytków z rzeczy
ius infinitum
inizia ad imparare
prawo nieograniczone do własności
nemo plus iuris ad alium transfere potest quam inse habet
inizia ad imparare
Nikt nie może przenieść na inną osobę więcej praw niż sam posiada
accessio temporis/possessionis
inizia ad imparare
doliczenie czasu/posiadania do zasiedzenia
in atatu usucapendi
inizia ad imparare
w drodze do zasiedzenia
condominium pro indivisio
inizia ad imparare
współwłasność w częściach idealnych (ułamkowych) - pro divisio konkretnie coś
rei vindicatio
inizia ad imparare
skarga wydobywcza, przysługuje właścicielowi, który został pozbawiony posiadania
actio negatoria
inizia ad imparare
powództwo negatoryjne, zanegowanie czyjegoś prawa do czegoś
non facere/pati
inizia ad imparare
nic nie robić / znosić (służebność, np. na naszym gruncie)
confusio
inizia ad imparare
zlanie się (osoby właściciela gruntu władnącego z gruntem służebnym)
ususfructus
inizia ad imparare
użytkowanie (korzystanie i pobieranie pożytków, ściśle osobiste - wygasa wraz ze śmiercią)
servitus in faciendo conistere nequit
inizia ad imparare
służebność nie może polegać na działaniu
nemo sibi ipse causam possessionis mutare potest
inizia ad imparare
nikt nie może sam dla siebie zmienić podstawy posiadania
corpus
inizia ad imparare
fizyczne posiadanie rzeczy "w ręku"
animus
inizia ad imparare
wola zatrzymania rzeczy dla siebie
animus rem sibi habendi
inizia ad imparare
chęć posiadania rzeczy dla siebie
animus possidendi pro alieno
inizia ad imparare
detencja, dzierżenie rzeczy dla kogoś
possessio vitiosa - non vitiosa
inizia ad imparare
posiadanie nabyte w sposób wadliwy - nie wadliwe
traditio brevi manu
inizia ad imparare
na podstawie samej umowy dotychczasowy detentor staje się posiadaczem
constitutum possessorium
inizia ad imparare
dotychczasowy posiadacz staje się posesorem, a właściciel jeszcze nie ma rzeczy fizycznie
longa manu traditio
inizia ad imparare
przeniesienie posiadania w formie wydania dokumentów lub środków do rzeczy, jeśli rzecz jest odległa
traditio corporalis
inizia ad imparare
forma przeniesienia, polegająca na wydaniu rzeczy

Devi essere accedere per pubblicare un commento.