Układ dokrewny

Jakimi naczyniami krwionośnymi są naczynia gruczołów dokrewnych?

naczyniai o nieciągłej ścianie - pkienkowej lub zatokowej

Jak możemy podzielić gruczoły ze względu na budowę histologiczną? 3

1. oddzielne narządy zwarte, 2. gruczoły amfikrynowe - grupy komórek w narządach, 3. pojedyncze komórki endokrynowe

Jakie mamy hormony pod względem budowy chemicznej? 4

1. steroidy (kortyzol, estradiol, testosteron, progesteron, 2. białka (insulina, hormon wzrostu, parathormon, tyreotropina, 3. krótkie peptydy - wazopresyna, tyreoliberyna, 4. pochodne aminokwasow

Kiedy powstaje płat przedni przysadki?

w 4 tygodniu życia zarodkowego

Z czego powstaje płat przedni przysadki?

Z ektodermalneje płytki przysadkowej, będącej częścią wysłanego ektodermą sklepienia zatoki ustnej

Co dzieje się z ektodermalną płytką przysadkową wpierwszej połowie 4 tygodnia?

Fałduje się i tworzy kieszonkę przysadkową Rathego

Jak powstaje płat tylny przysadki?

Powstaje gdy dno międzymózgowia grubieje i tworzy wyrostek lejkowaty, który rozrasta się maczugowata w płat tylny

Jaka jest szerokość przysadki?

12 mm

Jaka jest masa przysadki?

0,6 g

Z ajkich części zbudowany jest płat przedni przysadki?

Z 1. obwodowej, 2. pośredniej szczątkowej, 3. części guzowej

Ile procent masy przysadki stanowi płat przedni?

75%

Z jakich częsci składa się płat tylny przysadki?

Z 1. szypuły, 2. częsci nerwowej, 3. wyniosłości pośrodkowej

Ile procent masy przysadki stanowi płat tylny?

25%

Jakie hormony wydzielane są przez jądra drobnokomórkowe podwzgórza?

liberyny i statyny

Co produkują jądra wielkokomórkowe podwzgórza?

Oksytocynę i wazopresynę

Masa szyszynki

120 mg

Długość szyszynki

8-12 mm

Co dzieli szyszynke na nieregularne płaciki?

opona miękka

Jakie komórki tworza szyszynkę?

1. pinealocyty - wytwarzają melatoninę, 2. komórki śródmiąższowe - glejowe - dwubiegunowe

Co zmienia się w szyszynce wraz z wiekiem?

Zwiększa się ilość piasku szyszynkowego, który jest pozakomórkowymi, zasadochłonnymi ciałkami blaszkowatymi składającym się ze złogów Ca i Mg

Z czego rozwija się tarczyca?

Z przewodu pokarmowego, zmiejsca w którym łączą się pierwsze i drugie łuki skrzelowe

Kiedy rozpoczyna się rozwój tarczycy?

w połowie 4 tygodnia życia zarodka

Co pozostaje po rozwoju tarczycy?

Przewód językowo-tarczowy wraz z otworem ślepym u nasady języka

Jaką mase ma tarczyca?

20 g

U której płci gruczoł tarczowy jest większy?

U kobiet

Jakie komórki budują tarczycę?

1. komórki pęcherzykowe-tyreocyty-główne, 2. komórki okołopęcherzykowe - jasne - komórki C

Gdzie występują komórki okołopęcherzykowe, C, jasne tarczycy?

W ścianie pęcherzyków tarczycy (między blaszką podstawną a k. pęcherzykowymi) oraz poza pęcherzykami

Od czego zależy kształt tyreocytów?

Od stanu czynnościowego - sześcienne to wydzielnicze, płaskie to spoczynkowe

Który hormon tarczycy wykazuje większą aktywność biologiczną?

T3

Pierwotny skutek działania hormonów tarczycy

zwiększenie zużycia O2 - zwiększenie produkcji ciepła

Ile w warunka ch fizjologicznych jest produkowane ciepło?

37 kcal/m2

Co produkują komórki okołopęcherzykowe tarczycy?

kalcytoninę

Z czego pochodzą przytarczyce?

Z 3 - gruczoły blisko dolnego bieguna tarczycy i 4 kieszonki skrzelowej - blisko górnego bieguna, za tarczycą lub przy połączeniu tarczowo-pierścieniowym

U której płci przytarczyce są większy?

U kobiet

Kiedy przytarczyce osiagają maksymalną masę?

około 20 roku życia

Ile torebek otacza przytarczyce?

2

Jakie komórki wchodza w skład komórek przytarczyc?

1. komórki główne, 2. komórki kwasochłonne (oksyfilne), 3. komórki tłuszczowe (adipocyty)

Jakie komórki są najmniejszymi komórkami ustroju?

4-8 mirkometrów

Jakie są proporcje komórek głownych przytarczyc?

Komórek głównych jasnych jest 3 razy więcej niż komórek ciemnych

Długość komórek kwasochłonnych?

8-10 mikrometrów

Kiedy pojawiają się komórki kwasochłonne przytarczyc?

około 7 roku życia i wraz z wiekiem liczba ich wzrasta

Kiedy pojawiaja się komórki tłuszczowe w przytarczycach?

W okresie pokwitania ich liczba stopniowa wzrasta do 40 roku życia, a wieku starczym się obniża

Kiedy zanika kora nadnerczy płodowa?

W ciągu dwóch pierwszych lat życia

Kiedy zawiązuje się kora i rdzeń nadnerczy?

na początku 5 tygodnia życia

Jakiego pochodzenia jest kora nadnerczy?

mezodermalnego

Jakiego pochodzenia jest rdzeń nadnerczy?

ektodermalnego - tak jak układ współczulny

Jakie są różnice w budowie pomiędzy nadnerczem prawym a lewym?

Nadnercze prawe ma kształt trójkątny i jest bardziej spłaszczone, 2. nadnercze lewe ma wierzchołek zaokrąglony i przybiera kształt półksięzyca

Ile wynosi masa nadnerczy u noworodków?

7 g

Ile wynosi masa nadnerczy u dorosłych?

10-18 g

Ile masy nadnerczy to rdzeń?

10 %

Ile procent objętości kory to warstwa kłębuszkowata, pasmowata i siateczkowata?

1. 15%, 2. 78%, 3. 7%

Na którą warstwę kory najbardziej wpływa ACTH?

Na warstwę pasmowatą

Jakie komórki tworzą rdzeń nadnerczy?

1 komórki chromochłonne (redukcja chromu przez katecholaminy do brunatnego strątu), 2. nieliczne komórk izwojowe

jakie są dwa rodzaje pęcherzyków wydzielniczych rdzenia nadnerczy?

1. pęcherzyki jasne (zawierające adrenalinę), 2. pęcherzyki ciemne (noradrenalina)

Jakie substancje występują dodatkowo w pęcherzykach wydzielniczych rdzenia nadnerczy? 4

1. hydoksylaza beta, 2. dopomina?, 3. chromogranina, 4. ATP

Ile procent wydzielanych katecholamin to adrenalina>?

80 %

Jakie receptory odbierają sygnał z katecholamin?

alfa - prowadzą do pobudzenia, beta - prowadza do zahamowania

Kiedy rozwija się trzustka?

W pierwszym miesiącu rozwoju zarodkowego

Jakiego pochodzenia jest trzustka?

endodermalnego, z nabłonka dwunastnicy

Z czego rozwija się trzustka?

Z 3 zawiązków - jednego grzbietowego i dwóch brzusznych po czym jeden lewy brzuszny zanika

Jak ułożona jest trzustka w stosunku do otrzewnej?

Wtórnie zewnątrzootrzenowo

Ile jest wysp trzustkowych

ponad milion oddzielnych

Jakie są główne typy komórek trzustkowych? 6

1. komórki B lub beta, 2. komórki A lub alfa, 3. D lub typu II lub delta, 4. komorki PP lub F, 5. mniej liczne D1 lub IV, 6. komórki EC lub enterochromofinowe

Przez które komórki trzustki produkowana jest amylina?

Przez komórki beta

Jaki procent komorek to komorki beta trzustki?

70%

Jaki procent komorek to komorki alfa trzustki?

20%

Jaki procent komorek to komorki delta trzustki?

5-10%

Jaki procent komorek to komorki PP lub F trzustki?

1-2%

jaki charakter mają pęcherzyki wydzielnicze trzustki?

komórek surowiczych bo mają zasadochłonną cytoplazmę, jądro położone centralnie

Schemat przewodów odprowadzających trzustki

1. światło pęcherzyka, 2. wstawki, 3. przewody międzypłacikowe, 4. przewody międzypłatowe, 5. przewó trzustkowy Wirsunga

Jakim nabłoniem wysłane są wstawki trzustki?

jednowarstwowym sześciennym, a te większe przewody walcowatym