Treny

Tren I

to swoisty wstęp do następnych wierszy, w którym poeta przedstawia swój wewnętrzny dylemat dotyczący tego, jak powinien się zachować: rozpaczać w ciszy czy głośno lamentować, wyrażając swój sprzeciw wobec wyroków niesprawiedliwego losu;

Tren II

podmiot liryczny ukazuje rozbieżność pomiędzy rolą rozpaczającego ojca a poety, który z chęcią tworzyłby zabawne fraszki i kojące kołysanki zamiast utworów żałobnych;

Tren III

to tren o Urszulce wychwalający zalety zmarłej córeczki oraz podkreślający nieodwracalność śmierci. Pojawia się w nim również pocieszająca wizja spotkania w życiu wiecznym;

Tren IV

to tren o Urszulce wychwalający zalety zmarłej córeczki oraz podkreślający nieodwracalność śmierci. Pojawia się w nim również pocieszająca wizja spotkania w życiu wiecznym;

Tren V

następuje porównanie zmarłej córeczki do przedwcześnie zerwanego owocu, przypadkowo usuniętego przez nadgorliwego ogrodnika;

Tren VI

autor snuje wizję potencjalnego talentu, jaki mogłaby odziedziczyć po nim córeczka, a także przywołuje wydarzenia, których nie doczekała z powodu przedwczesnej śmierci;

Tren VII

Poeta zwraca się do ubrań swojej zmarłej córki, które już nigdy nie zostaną użyte i porównuje trumnę do skrzyni z posagiem;

Tren VIII

dramatyzm związany z żałobą osiąga punkt kulminacyjny, a artysta przedstawia niemożliwy do ukojenia ból wyróżniający tren VIII. Interpretacja dotyczy ogromu straty odczuwanej przez ojca;

Tren IX

następuje światopoglądowy kryzys i odrzucenie dotychczasowego sposobu myślenia oraz ideałów;

Tren X

bunt, szukanie winnych i oskarżanie ewoluują w rozważania natury czysto teoretycznej, dotyczące miejsca aktualnego pobytu córki i odzwierciedlające wątpliwości związane z dotychczasową wiarą poety;

Tren XI

dalszy ciąg odrzucania wyznawanych dotąd wartości filozoficznych, religijnych i moralnych;

Tren XII

charakterystyka Urszulki, opis jej wyglądu, cech charakterystycznych i wychwalanie zalet;

Tren XIII

uświadomienie sobie, że życie córki na ziemi dobiegło końca i niemożliwy jest jej powrót, w tym trenie napięcie zaczyna spadać i widać początki pogodzenia się ze stratą;

Tren XIV

rozważania o możliwości przekonania bóstw odpowiedzialnych za śmierć, żeby oddały ojcu zmarłe dziecko;

Tren XV

rozważania o możliwości przekonania bóstw odpowiedzialnych za śmierć, żeby oddały ojcu zmarłe dziecko;

Tren XVI

ironizujące negowanie poglądów filozoficznych, zwłaszcza Cycerona;

Tren XVII

poszukiwanie celowości w wyrokach boskich i zasadności tragicznych wydarzeń;

Tren XVIII

powolne odzyskiwanie spokoju i równowagi po okresie pełnym napięcia i rozpaczy;

Tren XIX albo Sen

poeta zyskuje ukojenie dzięki wizji, w której jego zmarła matka trzyma w objęciach Urszulkę i zapewnia go o jej bezpieczeństwie. W tym trenie zauważalny jest powrót Jana Kochanowskiego do odrzuconej wskutek żałoby wiary chrześcijańskiej.