|
Domanda |
Risposta |
|
a contrario inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
a posteriori inizia ad imparare
|
|
z następstwa (z następstwa o przyczynach)
|
|
|
|
a priori inizia ad imparare
|
|
z wcześniejszego; to, co wcześniejsze
|
|
|
|
ab initio inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
ad inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
ad absurdum inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
ad acta inizia ad imparare
|
|
do akt, sprawa odłożona jako załatwiona
|
|
|
|
ad eventum inizia ad imparare
|
|
dla wywołania określonych skutków
|
|
|
|
ad exemplum inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
ad finem inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
ad hoc inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
ad interim inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
ad oculos inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
ad personam inizia ad imparare
|
|
w odniesieniu do konkretnej osoby
|
|
|
|
ad probationem inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
ad rem inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
ad solemnitatem inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
ad vocem inizia ad imparare
|
|
w nawiązaniu do poprzedniej wypowiedzi dosłownie: "do głosu" poprzednika
|
|
|
|
alieno nomine inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
altera pars inizia ad imparare
|
|
druga strona, przeciwnik w sporze
|
|
|
|
analogia iuris inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
analogia legis inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
argumentum a contrario inizia ad imparare
|
|
uzasadnienie (twierdzenie, dowód) z przeciwieństwa
|
|
|
|
argumentum a fortiori inizia ad imparare
|
|
uzasadnienie (argument) z mocniejszego
|
|
|
|
argumentum a maiori ad minus inizia ad imparare
|
|
wnioskowanie z większego o mniejszym
|
|
|
|
argumentum a minori ad maius inizia ad imparare
|
|
wnioskowanie z mniejszego o większym
|
|
|
|
argumentum a simile inizia ad imparare
|
|
uzasadnienie (argument) z podobieństwa
|
|
|
|
argumentum ad personam inizia ad imparare
|
|
argument odnoszący się do osoby
|
|
|
|
argumentum ex (a) silentio inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
bona fides inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
casus fortuitus inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
causa cognita inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
causa donandi inizia ad imparare
|
|
podstawa prawna przysporzeń nieodpłatnych
|
|
|
|
causa finita inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
causa obligandi inizia ad imparare
|
|
podstawa prawna zaciągnięcia zobowiązań
|
|
|
|
communi consensu inizia ad imparare
|
|
za zgodą ogółu, przy powszechnej zgodzie
|
|
|
|
communis opinio inizia ad imparare
|
|
powszechny pogląd, powszechne przekonanie
|
|
|
|
condicio sine qua non inizia ad imparare
|
|
warunek nieodzowny; warunek bez którego nie może zaistnieć dana czynność
|
|
|
|
consensus inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
contra legem inizia ad imparare
|
|
wbrew ustawie, w sposób sprzeczny z prawem
|
|
|
|
contra/adversus bonos mores inizia ad imparare
|
|
wbrew dobrym obyczajom, sprzecznie z dobrymi obyczajami
|
|
|
|
corpus delicti inizia ad imparare
|
|
przedmiot będący dowodem popełnienia przestępstwa
|
|
|
|
culpa inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
culpa in contrahendo inizia ad imparare
|
|
niedbalstwo przy zawieraniu umowy
|
|
|
|
culpa in custodiendo inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
culpa in eligendo inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
culpa lata inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
de inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
de facto inizia ad imparare
|
|
faktycznie, w istocie, w rzeczywistości
|
|
|
|
de iure inizia ad imparare
|
|
prawnie, formalnie; zgodnie z obowiązującym prawem
|
|
|
|
de lege ferenda inizia ad imparare
|
|
co do przyszłego unormowania, co do prawa postulowanego (o ustawie, która dopiero ma być w przyszłości/powinna być uchwalona)
|
|
|
|
de lege lata inizia ad imparare
|
|
z punktu widzenia prawa obowiązującego
|
|
|
|
desuetudo inizia ad imparare
|
|
utrata mocy obowiązującej normy prawnej w skutek jej długotrwałego niestosowania
|
|
|
|
diligentia quam suis rebus inizia ad imparare
|
|
staranność właściwa przy prowadzeniu własnych spraw
|
|
|
|
ex inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
ex aequo et bono inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
ex ante inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
ex contractu inizia ad imparare
|
|
zobowiązanie powstałe z kontraktu
|
|
|
|
ex delicto inizia ad imparare
|
|
zobowiązanie powstałe z czynu niedozwolonego
|
|
|
|
ex iure inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
ex lege inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
ex nunc inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
ex officio inizia ad imparare
|
|
z urzędu, z urzędowego obowiązku
|
|
|
|
ex post inizia ad imparare
|
|
po fakcie, ocena faktów już po ich zaistnieniu
|
|
|
|
ex professo inizia ad imparare
|
|
z racji pełnionego zawodu, funkcji
|
|
|
|
ex tunc inizia ad imparare
|
|
z mocą wsteczną, od tamtej chwili
|
|
|
|
expressis verbis inizia ad imparare
|
|
dobitnymi słowami, wyraźnie, dokładnie, dobitnie
|
|
|
|
facta concludentia inizia ad imparare
|
|
zdarzenia faktyczne, które wyrażają domniemaną wolę danej osoby; wyrażenie określające dorozumiane oświadczenie woli
|
|
|
|
facta notoria inizia ad imparare
|
|
fakty notoryjne, powszechnie znane
|
|
|
|
falsa demonstratio inizia ad imparare
|
|
mylne oznaczenie (rzeczy albo osoby)
|
|
|
|
falsus procurator inizia ad imparare
|
|
pełnomocnik działający bez umocowania
|
|
|
|
favor debitoris inizia ad imparare
|
|
ochrona dłużnika, przychylność dla dłużnika
|
|
|
|
favor testamenti inizia ad imparare
|
|
przychylna interpretacja testamentu
|
|
|
|
fictio iuris inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
ibidem inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
idem inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
in inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
in absentia inizia ad imparare
|
|
pod nieobecność, podczas nieobecności
|
|
|
|
in abstracto inizia ad imparare
|
|
w oderwaniu (od konkretnej sytuacji)
|
|
|
|
in concreto inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
in continuo inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
in corpore inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
in dubio inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
in extenso inizia ad imparare
|
|
w całości, dokładnie, w pełnym brzmieniu, w całej rozciągłości
|
|
|
|
in fine inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
in flagranti inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
in fraudem legis inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
in nomine inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
in solidum inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
in spe inizia ad imparare
|
|
być może w przyszłości (dosłownie: "w nadziei")
|
|
|
|
in suspenso inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
in toto inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
incompatibilitas inizia ad imparare
|
|
zakaz równoczesnego piastowania określonych stanowisk publicznych
|
|
|
|
inter absentes inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
inter partes inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
inter praesentes inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
ipso facto inizia ad imparare
|
|
tym samym, z samego faktu
|
|
|
|
ipso iure inizia ad imparare
|
|
mocy prawa, z mocy samego prawa
|
|
|
|
iurisdictio inizia ad imparare
|
|
orzekanie, prawo do orzekania
|
|
|
|
ius cogens inizia ad imparare
|
|
normy prawne obowiązujące bezwzględnie
|
|
|
|
ius dispositívum inizia ad imparare
|
|
normy prawne obowiązujące względnie
|
|
|
|
ius privatum inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
ius publicum inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
ius sanguinis inizia ad imparare
|
|
prawo krwi (zasada nabycia obywatelstwa)
|
|
|
|
ius soli inizia ad imparare
|
|
prawo ziemi (zasada nabycia obywatelstwa)
|
|
|
|
ius, iuris inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
iusta causa inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
iustitia, -ae inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
lege artis inizia ad imparare
|
|
prawidłowo, według reguł sztuki
|
|
|
|
lege non distinguente inizia ad imparare
|
|
ustawa nie czyni różnicowania
|
|
|
|
lex generalis inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
lex imperfecta inizia ad imparare
|
|
norma prawna pozbawiona jakiejkolwiek sankcji
|
|
|
|
lex minus quam perfecta inizia ad imparare
|
|
norma prawna opatrzona tylko sankcją represyjną (karną)
|
|
|
|
lex perfecta inizia ad imparare
|
|
norma prawna opatrzona sankcją nieważności
|
|
|
|
lex plus quam perfecta inizia ad imparare
|
|
to norma prawna opatrzona sankcją represyjną (karną) oraz sankcją nieważności
|
|
|
|
lex specialis inizia ad imparare
|
|
ustawa specjalna, przepis szczególny
|
|
|
|
lex, legis inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
modus operandi inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
mortis causa inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
mutatis mutandis inizia ad imparare
|
|
po zmianie tego, co powinno być zmienione
|
|
|
|
numerus clausus inizia ad imparare
|
|
określona liczba, liczba zamknięta, ograniczona, wyliczanie enumeratywne
|
|
|
|
per analogiam inizia ad imparare
|
|
przez podobieństwo, analogię
|
|
|
|
per facta concludentia inizia ad imparare
|
|
przez zdarzenia faktyczne, które wyrażają domniemaną wolę danej osoby; wyrażenie określające wyrażenie woli przez czynności prawne dorozumiane
|
|
|
|
per procura inizia ad imparare
|
|
w zastępstwie, na podstawie pełnomocnictwa
|
|
|
|
persona non grata inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
pleno titulo (P.T.) inizia ad imparare
|
|
z zachowaniem pełnego tytułu (jaki się komu należy)
|
|
|
|
post factum inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
post mortem inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
praesumptio iuris ac de iure inizia ad imparare
|
|
domniemanie niedopuszczające przeciwdowodu
|
|
|
|
praesumptio iuris tantum inizia ad imparare
|
|
domniemanie możliwe do obalenia
|
|
|
|
prima facie inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
pro futuro inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
pro publico bono inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
quorum inizia ad imparare
|
|
liczba członków podmiotu zbiorowego, których obecność podczas głosowania jest konieczna, aby decyzje w nim podjęte były ważne
|
|
|
|
ratio legis inizia ad imparare
|
|
podstawa (przyczyna, motyw, cel, sens) uchwalenia danej ustawy
|
|
|
|
rebus sic stantibus inizia ad imparare
|
|
przy zachowaniu istniejących okoliczności
|
|
|
|
reformatio in peius inizia ad imparare
|
|
zmiana na gorsze, zmiana orzeczenia na mniej korzystne dla jednej ze stron
|
|
|
|
sensu largo inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
sensu stricto [ale samo: „stricte” – ściśle] inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
status quo inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
suo nomine inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
tertium non datur inizia ad imparare
|
|
nie ma trzeciej możliwości
|
|
|
|
ut infra inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
ut supra inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
utilitas publica inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
vacatio legis inizia ad imparare
|
|
okres pomiędzy ogłoszeniem aktu prawnego a jego wejściem w życie
|
|
|
|
verba legis inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
vice versa inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
vis absoluta inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
vis compulsíva inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
vis maior inizia ad imparare
|
|
|
|
|
