|
Domanda |
Risposta |
|
absentem in criminibus damnari non oportet inizia ad imparare
|
|
nie należy skazywać za przestępstwo nieobecnego
|
|
|
|
Si in ius vocat, ito inizia ad imparare
|
|
Jeśli ktoś pozywa ciebie do sądu, idź
|
|
|
|
Vanae voces populi non sunt audiendae inizia ad imparare
|
|
Nie należy dawać posłuchu czczym głosom tłumu
|
|
|
|
Alterius contractu nemo obligatur inizia ad imparare
|
|
Umowa nie zobowiązuje osoby trzeciej
|
|
|
|
Pactu sunt servanda inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
Fiscus semper idoneus successor sit, et solvendo inizia ad imparare
|
|
Skarb państwa jest zawsze zdolny do dziedziczenia i wypłacalny
|
|
|
|
Superficies solo cedit inizia ad imparare
|
|
To co znajduje się na powierzchni przypada gatunkowi
|
|
|
|
Accessio cedit principali inizia ad imparare
|
|
Rzecz przyłączona przypada głównej
|
|
|
|
Pretium in numerata pecunia consistere debet inizia ad imparare
|
|
Cena powinna być wyrażona w pieniądzach
|
|
|
|
Actor sequitur forum rei inizia ad imparare
|
|
Dla powoda właściwy jest sąd pozwanego
|
|
|
|
Nulli res sua servit inizia ad imparare
|
|
Nikomu rzecz własna nie jest służebną
|
|
|
|
cui ius est donandi, eidem et vendendi, et concendi ius est inizia ad imparare
|
|
Kto ma prawo do darowania rzeczy, ten ma prawo do jej sprzedaży i przyznania
|
|
|
|
Mora trahit periculum inizia ad imparare
|
|
Zwlokła pociąga za sobą ryzyko
|
|
|
|
Confusione extinguitur obligatio inizia ad imparare
|
|
Zjednoczenie się długu i wierzytelności powoduje wygaśnięcie zobowiązania
|
|
|
|
Cogitationis poenam nemo patitur inizia ad imparare
|
|
Nikogo nie każe się za jego myśli
|
|
|
|
Clara non sunt interpretanda inizia ad imparare
|
|
To co jasne nie wymaga dowodu
|
|
|
|
Casus est maior vis cui humana infirmitas resistere non potest inizia ad imparare
|
|
Siłą wyższą jest zdarzenie, któremu słabość ludzka nie może się oprzeć
|
|
|
|
Bis de eadem re agere non licet inizia ad imparare
|
|
Nie wolno procesować się dwa razy w tej samej sprawie
|
|
|
|
Corruptissima republica plurimae leges inizia ad imparare
|
|
Najwięcej ustaw w skorumpowany państwie
|
|
|
|
Ambulatoria est voluntas defuncti usque ad vitae supremum exitum inizia ad imparare
|
|
Wola spadkodawcy może być zmieniona aż do jego śmierci
|
|
|
|
Argumenta non numeranda, sed ponderanda sunt inizia ad imparare
|
|
Dowody należy ważyć a nie liczyć
|
|
|
|
Contractus ab initio voluntatis est, ex post facto necessitatis inizia ad imparare
|
|
Zawarcie kontraktu jest dobrowolne, lecz jego wykonanie przymusowe
|
|
|
|
Audiatur et altera pars inizia ad imparare
|
|
Należy wysłuchać także drugą stronę
|
|
|
|
Crimina morte extinguuntur inizia ad imparare
|
|
Przestępstwa wygasają wraz ze śmiercią sprawcy
|
|
|
|
Cum reus moram facit, et fideiussor tenetur inizia ad imparare
|
|
Gdy dłużnik popada w zwłokę, odpowiada także poręczyciel
|
|
|
|
Delicta parentum liberis non nocent inizia ad imparare
|
|
Przestępstwa rodziców nie szkodzą dzieciom
|
|
|
|
Ei incumbit probatio qui dicit, non qui negat inizia ad imparare
|
|
Ciężar przeprowadzenia dowodu spoczywa na tym kto twierdzi, nie na tym, to przeczy
|
|
|
|
Expedit rei publicae, ne quis re sua male utatur inizia ad imparare
|
|
W interesie państwa leży, aby nikt nie używał źle swojej rzeczy
|
|
|
|
Facta probantur, iura novit curia. inizia ad imparare
|
|
Faktów się nie domniemywa, lecz dowodzi
|
|
|
|
Et facta requirere probationem, in atrio novit legem Facta probantur, iura novit curia inizia ad imparare
|
|
Fakty wymagają udowodnienia, prawo zna sąd
|
|
|
|
Genus perire non censetur/ genera non pereunt inizia ad imparare
|
|
Uważa się, ze gatunek nie ginie
|
|
|
|
Graviore culpa gravior poena inizia ad imparare
|
|
Im większa wina, tym surowsza kara
|
|
|
|
Hereditas viventis non datur inizia ad imparare
|
|
Nie dziedziczy się po osobie żyjącej
|
|
|
|
Impossibilium nulla obligatio est inizia ad imparare
|
|
Zobowiązanie do wykonania świadczenia niemożliwego jest nieważne
|
|
|
|
In dubio pro reo inizia ad imparare
|
|
W razie wątpliwości należy orzec na korzyść oskarżonego
|
|
|
|
In poenam heres non succedit inizia ad imparare
|
|
Spadkobierca nie dziedziczy kary
|
|
|
|
In toto et pars continetur inizia ad imparare
|
|
W całości mieści się także część
|
|
|
|
Is fecit cui prodest inizia ad imparare
|
|
Ten uczynił komu przyniosło korzyść
|
|
|
|
Mora debitoris perpetuat obligationem inizia ad imparare
|
|
Zwłoka dłużnika przedłuża zobowiązanie
|
|
|
|
Ne quis absens puniatur inizia ad imparare
|
|
Nieobecny niech nie będzie karany
|
|
|
|
Nemo invitus compellitur ad communionem inizia ad imparare
|
|
Nikt nie może być zmuszony wbrew woli do pozostania we współwłasności
|
|
|
|
Nemo est iudex in propria causa. inizia ad imparare
|
|
Nikt nie może być sędzią we własnej sprawie
|
|
|
|
Nomina ipso iure divisa inizia ad imparare
|
|
Zobowiązania dzielą się z mocy prawa
|
|
|
|
Prior tempore, potior iure inizia ad imparare
|
|
Kto lepszy do ci czasy, ten lepszy co do prawa
|
|
|
|
Pignoris causa est indivisa inizia ad imparare
|
|
Podstawa zastawu jest niepodzielna
|
|
|
|
Reformatio in peius iudici appellato non licet inizia ad imparare
|
|
Sędziemu apelacyjnemu nie wolno zmieniać wyroku na niekorzyść odwołującego się
|
|
|
|
Res iudicata pro veritate accipitur inizia ad imparare
|
|
Rozstrzygnięcia sądowe uznaje się za prawdziwe
|
|
|
|
Res nullius cedit primo occupanti inizia ad imparare
|
|
Rzecz niczyja przypada temu kto ją pierwszy zawłaszczył
|
|
|
|
Semel heres, semper heres inizia ad imparare
|
|
Kto raz pozostanie dziedzicem pozostanie nim na zawsze
|
|
|
|
Servitas servitas esse non potest inizia ad imparare
|
|
Nie może istnieć służebność na służebności
|
|
|
|
Sententia ius facit inter partes inizia ad imparare
|
|
Wyrok tworzy prawo między stronami
|
|
|
|
Servitas in faciendo consistere nequit inizia ad imparare
|
|
Służebność nie może polegać na działaniu
|
|
|
|
Servitutibus civiliter utendum est inizia ad imparare
|
|
Służebność należy wykonywać w sposób oględny
|
|
|
