terminologia biologia

akson

długa, rozgałęziona wypustka neuronu przekazująca impuls do innego neuronu, komórki mięśniowej lub gruczołu

anabioza

przejściowy, odwracalny stan organizmu w niekorzystnych warunkach, np. spowolnienie metabolizmu u wrotkow i ślimaków lub cyst i endospor u bakterii

analogia

podobieństwo organizmów lub ich części wynikające z trybu życia lub środowiska, a nie z pokrewieństwa

anizogamia

rozmnażanie płciowe polegające na lączeniu wiekszej gamety zenskiej (makrogamety) z mniejsza gametą meską (mikrogametą)

antybiotyki

zwiazki leczace choroby bakteryjne, dzialające bakteriobójczo lub bakteriostatycznie

aplanospory

nieruchliwe zarodniki występujące np. u grzybów lądowych

auksyny

hormony roślinne regulujące wzrost i rozwój, m.in. wydłużanie komórek, ruchy organów, podziały komórkowe i tworzenie tkanki przyrannej

autotofizm (samożywność)

odżywianie polegające na wytwarzaniu związków organicznych z co2 obejmujące fotosyntezę i chemosyntezę

bakteriofag

wirus atakujacy komorki bakterii

barwniki oddechowe

białka transportujące tlen i co2 dzięki odwracalnemu wiązaniu gazów, np. hemoglobina, hemocyjanina, hemoerytryna, chlorokruaryna

bielmo

tkanka spichrzowa w nasionach roslin okrytonasiennych

bielmo pierwotne

wielokomorkowy gametofit zenski występujący w nasionach roslin nagonasiennych

blastomery

komorki powstale podczas wczesnego etapu rozwoju zarodka

blastula

wczesne stadium zarodka w postaci pecherzyka z jednowarstwowa blastoderma i plynem wypelniajacym wnetrze

bruzdkowanie

pierwszy etap rozwoju zarodkowego

bulwy

krotkie, zgrubiale lodygi o ograniczonym wzroscie np u ziemniaka, pełnia funkcje spichrzowe, przetrwalnikowe i sluza rozmnazaniu wegetatywnemu

celuloza

polisacharyd budujacy sciane komorkowa roslin i niektorych protistow

cewki

martwe komórki z jamkami w zdrewnialych scianach, budujace tkanke przewodzaca u paprotnikow i roslin nagonasiennych

cewki Malpighiego

rurkowate narzady wydalnicze owadow, wijow i niektorych pajeczakow, zbierajace produkty przemiany materii i wydalajace je przez otwor odbytowy

chemoautotrofy

organizmy autotroficzne ktore wytwarzaja zwiazki organiczne ze zwiazkow nieorganicznych przy udziale energii chemicznej

chemotaksja

ruch komorki w odpowiedzi na bodziec chemiczny- dodatni w strone zwiazku, ujemny w przeciwna

chityna

polisacharyd budujacy sciane komorkowa grzybow oraz oskorek stawonogow

chromosom bakteryjny

kolista czasteczka DNA bakterii z genami niezbednymi do funkcjonowania, znajdujaca sie w nukleoidzie

chwytniki

jedno lub wielokomorkowe struktury przytwierdzajace organizm i pobierajace wode oraz mineraly wystepujace u mszakow, przedrosli paprotnikow i niektorych protistow roslinopodobnych

ciernie

sztywne, ostre odgalezienia lodygi lub liscie, chronia rosline przed zwierzetami i ograniczaja transpiracje

cisnienie osmotyczne

cisnienie roztworu powstajace przy przeplywie wody przez blone polprzepuszczalna rosnie wraz ze stezeniem mierzy je osmometr