starozytnosc

ramy czasowe starożytnosci

VIII-V w. p.n.e.

szczytowy okres starozytnosci

V-IV w.p.n.e.

europejski antropocentryzm

„czlowiek jest miarą wszechrzeczy”

Classicus

wzorcowy, doskonaly, harmonia, proporcje. zasada mimesis, decorum, jednosci miejsca, czasu i przestrzeni

mimesis

relacja podobienstwa, nasladowania rzeczywistosci

decorum

zgodnosc tresci z formą

Heraklit

pierwsza zasada jest ogien, wszystko znajduje sie w ciaglym ruchu „wszystko plynie”

Demokryt

materializm- jedynym rzeczywistym rodzajem bytu jest materia

Sokrates

zasady moralne sa stale, mądrosc mozna znalesc w glebi duszy, „wiem ze nic nie wiem”

Arystoteles

swiat nie jest ani wylacznie materialny ani duchowy, złoty środek

Platon

idealizm- rzeczywistosc jest niedoskonalym odwzorowaniem swiata idei, wladza w rekach filozofow obdarzonych madroscia

Stoicy (Zenon z Kition, Chryzyp z Soloj, Kleantes z Azji Mniejszej)

ludzie nie maja wplywu na bieg wydarzen, zaakceptowanie praw natury, czlowiek powinien kierowac sie rozumem (cnota) oraz dazyc do rownowagi ducha (umiar)

stoicki spokoj

dystans wobec codziennego kola fortuny

epikurejczycy epikur

dobre zycie polega na doznawaniu przyjemnosci, podstawowa przyjemnoscia jest radosc z zycia, brak cierpienia, „carpe diem”-Horacy chwytaj dzien, „dopoki jestesmy, nie ma smierci, a gdy ona przychodzi, nie ma nas”

Hedonisci

najwazniejszym dobrem i celem zycia sa przyjemnosci, wazna jest terazniejszosc

Sofisci

prawdy obiektywne nie istnieja

sceptycy

nie wiem, wiec sie nie odzywam

cynicy

nie ma spoleczenstwa, sa jednoski

sztuka

umiejetnosc wytworzenia danego przedmiotu wedlug scisle okreslonych regul

harmonia

warunek piekna

kanony

idealne formy i proporcje

cel sztuki

wywolanie u odbiorcy emocji i oczyszczenie go z nich

dionizos

teatr powstal dla niego, wielkir dionizje, bog plodnosci i wina

dramat satyrowy

watki mitologiczne

komedia

zabawne scenki z zycia codziennego

tragedia

fatum, konflikt tragiczny, tragizm, ironia tragiczna, katharsis

fatum

los ktorym jest obciazony bohater tragedii

konflikt tragiczny

wybor miedzy rownorzednymi racjami

ironia tragiczna

nieswiadome postepowanie bohatera przyblizajace go do kleski ktorej chcial uniknac

katharsis

wywolanie emocji celem uwolnienia od nich

podporzadkowanie funkcjom

katharsis lub czerpanie rozrywki