Średniowiecze

Teocentryzm

Bóg na pierwszym miejscu

dominujący język, w jakim zapisywano

łacina

sztuka anonimowa

liczy się cel literatury, nie autor

literatura parenetyczna

kształtuje wzorce osobowe

wzorzec rycerza, etos rycerski

honor, lojalność, odwaga, wiara, niepoddawanie się, nie proszenie o pomoc

ars moriendi

sztuka umierania

danse macabre

motyw tańca śmierci-śmierć zabiera każdego

franciszkanizm

zespół idei głoszoncych ufność w boga, pokorę, szacunek dla bliżniego i przyrody, równość dzieci bożych

deesis

św. Jan/Maryja jako pośredniczka między ludźmi a bogiem

Stabat Mater Dolorosa

Maryja jako matka cierpiąca, bezsilna

Wojny sprawiedliwe

rozprzestrzenianie chrześcijaństwa- wojny przeciwko poganom

Styl romański

budowle obronne, masywne i o prostej konstrukcji, ciemne wnętrza, by móc poczuć się sam na sam z Bogiem

Styl gotycki

strzeliste budowle i okna(duże z witrażami), wielw ozdobnych rzeźb reprezentujących sceny z biblii

asceza

dobrowolne wyrzeczenie się dóbr materialnych i aktywności życiowej w celu osiągnięcia doskonałości duchowej

najstarsza polska pieśń religijna

Bogurodzica. Podmiot zbiorowy zwraca się do Maryi z prośbą o wstawiennictwo u Jezusa(deesis)

Monolog cierpiącej pod krzyżem Maryi, zwraca się ona do wiernych, syna, archanioła Gabriela, innych matek

Lament Swiętokrzyski, motyw Sabat Mater Dolorosa

Historia patrycjusza który zrezygnował z dostatniego życia. W noc poślubną zniknął.

Legenda o świętym Aleksym

wzorzec ascety

św. Aleksy. spędził 16 lat pod schodami domostwa ojca, całkowicie oddał się modlitwie i kontemplacji

cudy w legendzie o św Aleksym

anioł otworzył mu drzwi do kościoła, podczas jego śmierci zaczęły wybrzmiewać dzwony kościelne, list który napisał mogła wyjąć z jego rąk tylko żona

memento mori

pamiętaj o śmierci

groteska

charakter utworu przerażający i komiczny jedocześnie

utwór miał na celu oswoić ludzi ze śmiercią, zmniejszał ich strach przed umieraniem

Rozmowa mistrza polikarpa ze śmiercią

wobec śmierci wszyscy stają się równi

danse macabre

bitwa, podczas tórej rycerz, mimo przewagi wroga, nie wezwał na pomoc cesarskich wojsk

pieśń o Rolandzie

wzór idealnego rycerza, idealnej, bohaterskiej śmierci

Hrabia Roland. w ostatnich chwilach życia udał się na wzgórze, położył na ziemi z twarzą dumnie zwróconą ku poganom, wzniósł rękawicę do nieba żałując za grzechy.