| Domanda   | Risposta   | 
        
        | inizia ad imparare |  |   Sole to związki chemiczne zbudowane z kationów metali lub kationu amonu NH4+ oraz anionów reszt kwasowych.  |  |  | 
|  inizia ad imparare Jakie są trzy główne rodzaje soli?  |  |   1) Sole obojętne. 2) Wodorosole. 3) Hydroksosole.  |  |  | 
|  inizia ad imparare Jakie wyróżniamy rodzaje soli obojętnych?  |  |   1) Sole proste. 2) Sole podwójne. 3) Hydraty.  |  |  | 
|  inizia ad imparare Czym charakteryzują się sole proste? Podaj przykład.  |  |   Sole proste zawierają jeden rodzaj kationów i jeden rodzaj anionów, np. NaCl, PbCl2.  |  |  | 
|  inizia ad imparare Czym charakteryzują się sole podwójne? Podaj przykład.  |  |   Sole podwójne zawierają dwa rodzaje kationów i jeden rodzaj anionów lub jeden rodzaj kationów i dwa rodzaje anionów, np. AlNa(SO4)2.  |  |  | 
|  inizia ad imparare Czym charakteryzują się hydraty? Podaj przykład.  |  |   Hydraty zawierają cząsteczki wody wbudowane w sieć krystaliczną, np. CaSO4 * 2H2O. Takie cząsteczki wody są nazywane wodą krystalizacyjną.  |  |  | 
|  inizia ad imparare Czym charakteryzują się hydroksosole?  |  |   Hydroksosole zawierają aniony wodorotlenkowe, aniony reszt kwasowych i kationy metali lub NH4+, np. CaCl(OH).  |  |  | 
|  inizia ad imparare Czym charakteryzują się wodorosole?  |  |   Wodorosole zawierają kation lub kationy wodoru związane z resztą kwasową i kationy metali lub kation amonu NH4+, np. NaHCO3.  |  |  | 
|  inizia ad imparare W jaki sposób nazwiesz sól prostą CuBr2?  |  |  |  |  | 
|  inizia ad imparare W jaki sposób nazwiesz sól prostą Ca3(PO4)2?  |  |  |  |  | 
|  inizia ad imparare W jaki sposób nazwiesz sól podwójną AlNa(SO4)2?  |  |   Siarczan (VI) glinu sodu.  |  |  | 
|  inizia ad imparare W jaki sposób nazwiesz sól podwójną K2NaPO4?  |  |   Fosforan (V) dipotasu sodu.  |  |  | 
|  inizia ad imparare W jaki sposób nazwiesz hydrat CuSO4 * 5H2O?  |  |   Siarczan (VI) miedzi (II) – woda (1/5).  |  |  | 
|  inizia ad imparare W jaki sposób nazwiesz wodorosól NH4HSO4?  |  |   Wodorosiarczan (VI) amonu.  |  |  | 
|  inizia ad imparare W jaki sposób nazwiesz hydroksysól CaCl(OH)?  |  |   Chlorek wodorotlenek wapnia.  |  |  | 
|  inizia ad imparare Jakie sole są popularnymi substancjami konserwującymi?  |  |   1) Azotan (III) potasu KNO2, 2) Azotan (III) Sodu NaNO2, 3) azotan (V) potasu KNO3, 4) wodorofosforan (V) sodu Na2HPO4.  |  |  | 
|  inizia ad imparare Jakie są sposoby otrzymywania soli?  |  |   1) Reakcja zobojętniania. 2) Reakcja metalu aktywniejszego chemicznie od wodoru z kwasem. 3) Reakcja tlenku metalu z kwasem.    4) Reakcja tlenku kwasowego z zasadą. 5) Reakcja tlenku zasadowego z tlenkiem kwasowym. 6) Reakcja metalu z niemetalem. 7) Reakcja dwóch wodnych roztworów soli, z których jeden zawiera kation, a drugi anion soli trudno rozpuszczalnej. |  |  | 
| inizia ad imparare |  |   Wszystkie sole rozpuszczalne w wodzie dysocjują praktycznie w 100% na jony.    W przypadku soli trudno rozpuszczalnych na jony rozpada się ta ilość substancji, która rozpuści się w wodzie. Im słabiej się rozpuszcza sól, tym mniejsze jest stężenie jej jonów w roztworze nad osadem. |  |  | 
|  inizia ad imparare Jak przebiega dysocjacja soli prostych?  |  |   Dysocjacja soli prostych przebiega jednostopniowo.  |  |  | 
|  inizia ad imparare Jak przebiega dysocjacja wodorosoli?  |  |   Wodorosole dysocjują wielostopniowo.  |  |  | 
|  inizia ad imparare Jakie jest działanie kwasu chlorowodorowego na etanian sodu?  |  |   Kwas chlorowodorowy wypiera kwas etanowy (kwas octowy) z etanianu sodu. Mocniejszy kwas (HCl) wypiera słabszy kwas (CH3COOH) z jego soli.  |  |  | 
|  inizia ad imparare Co się dzieje podczas ogrzewania siarczanu (VI) miedzi (II) – woda (1/5)?  |  |   Cząsteczki wody krystalizacyjnej pod wpływem wysokiej temperatury zostają usunięte z sieci krystalicznej hydratu.    Produktami tej reakcji chemicznej są bezwodny siarczan (VI) miedzi (II) o białej barwie oraz para wodna, która skrapla się na ściankach probówki. |  |  | 
|  inizia ad imparare W zależności od czego może zmieniać się barwa niektórych hydratów? Podaj przykład.  |  |   Barwa niektórych hydratów może zmieniać się w zależności od stopnia ich uwodnienia. Przykładem takiego związku chemicznego jest higroskopijny chlorek kobaltu (II) CoCl2, którego sole uwodnione stosuje się jako wskaźniki wilgotności powietrza.  |  |  | 
| inizia ad imparare |  |   Minerały to pierwiastki chemiczne w stanie wolnym (np. S, Au, Ag, Pt) oraz związki chemiczne (np. tlenek krzemu (IV) SiO2, siarczan (VI) wapnia CaSO4).  |  |  | 
| inizia ad imparare |  |   Skały są naturalnymi skupiskami minerałów i powstają w wyniku procesów geologicznych.  |  |  | 
|  inizia ad imparare Co to są surowce mineralne?  |  |   To skały i minerały, które człowiek wykorzystuje w różnych dziedzinach.  |  |  | 
|  inizia ad imparare Czym charakteryzuje się jodek ołowiu (II) Pb2?  |  |   1) Toksyczna substancja stała w postaci złocistych łusek. 2) Trudno rozpuszcza się w wodzie, dobrze w roztworze jodku potasu. 2) W podwyższonej temperaturze zmienia kolor na ceglastoczerwony.  |  |  | 
|  inizia ad imparare Czym charakteryzuje się manganian (VII) potasu KMnO4?  |  |   1) Nazwa zwyczajowa: nadmanganian potasu. 2) Kryształy o barwie fioletowej. 3) Dobrze rozpuszcza się w wodzie. 4) Wykazuje silne właściwości utleniające.  |  |  | 
|  inizia ad imparare Czym charakteryzuje się bromek srebra (I) AgBr?  |  |   1) Kryształy o barwie jasnożółtej. 2) Praktycznie nie rozpuszcza się w wodzie. 3) Substancja światłoczuła – pod wpływem światła ciemnieje, gdyż rozkłada się w wydzieleniem metalicznego srebra.  |  |  | 
|  inizia ad imparare Czym charakteryzuje się węglan wapnia CaCO3?  |  |   1) Nazwa zwyczajowa: kalcyt. 2) Bezbarwne kryształu o wysokiej temperaturze topnienia. 3) Praktycznie nie rozpuszcza się w wodzie.  |  |  | 
|  inizia ad imparare Czym charakteryzuje się fosforan (V) wapnia Ca3(PO4)2?  |  |   1) Bezbarwne kryształ y o wysokiej temperaturze topnienia. 2) Praktycznie nie rozpuszcza się w wodzie.  |  |  | 
|  inizia ad imparare Czym charakteryzuje się dichromian (VI) potasu K2Cr2O7?  |  |   1) Kryształy o barwie pomarańczowej. 2) Dobrze rozpuszcza się w wodzie. 3) Wykazuje silne właściwości utleniające.  |  |  | 
|  inizia ad imparare Czy sole są rozpowszechnione w przyrodzie?  |  |   Sole są bardzo rozpowszechnione w przyrodzie – skorupa ziemska składa się głównie z soli i tlenków.  |  |  | 
|  inizia ad imparare Jakie zastosowanie mają sole w medycynie?  |  |   0,9-procentowy wodny roztwór NaCl to tzw. sól fizjologiczna. Bakteriobójczy KmnO4 jest stosowany m.in. do przemywania ran i płukania jamy ustnej.  |  |  | 
|  inizia ad imparare Jakie zastosowanie mają sole w fotografii?  |  |   AgBr, AgCl i AgI są składnikami światłoczułych emulsji fotograficznych i filtrów optycznych.  |  |  | 
|  inizia ad imparare Jakie zastosowanie mają sole w rolnictwie?  |  |   1) Są składnikami nawozów naturalnych (kompostu, obornika, a także związków chemicznych występujących w przyrodzie, np. węglanu wapnia CaCO3). 2) Są składnikami nawozów sztucznych, np. superfosfat podwójny Ca(H2PO4) 2 * H2O.  |  |  | 
|  inizia ad imparare Jakie są rodzaje nawozów sztucznych?  |  |   1) Fosforowe. 2) Azotowe. 3) Potasowe.  |  |  | 
|  inizia ad imparare Co jest podstawowym składnikiem skał wapiennych (wapieni, kredy, marmuru) i minerałów (kalcytu)?  |  |  |  |  | 
|  inizia ad imparare W jaki sposób można wykryć węglan wapnia?  |  |   W reakcji z roztworem HCl powinien powstać dwutlenek węgla. Reakcją charakterystyczną dla dwutlenku węgla jest mętnienie wody wapiennej.  |  |  | 
|  inizia ad imparare Co się dzieje pod wpływem ogrzewania wapieni?  |  |   Pod wpływem ogrzewania główny składnik wapienia – węglan wapnia CaCO3 – rozkłada się na tlenek wapnia i tlenek węgla (IV).  |  |  | 
|  inizia ad imparare Na czym polega gaszenie wapna palonego?  |  |   Jest to reakcja tlenku wapnia CaO z wodą. W wyniku tej reakcji powstaje wodorotlenek wapnia Ca(OH)2. Jest to reakcja egzotermiczna.  |  |  | 
|  inizia ad imparare Jak wygląda proces rozkładu wapieni przeprowadzany na skalę przemysłową?  |  |   Przeprowadza się go w piecach zwanych wapiennikami.    Wapiennik napełnia się rozdrobnioną skałą wapienną oraz koksem. Ciepło, uzyskane podczas spalania koksu, umożliwia utrzymanie wewnątrz pieca temperatury do 1200*C. Następuje wówczas termiczny rozkład wapieni. |  |  | 
|  inizia ad imparare Czym charakteryzuje się wapień?  |  |   1) Barwa: biała lub beżowa. 2) Twardość: większa niż kredy. 3) Składnik chemiczny: głównie CaCO3 i MgCO3, ewentualnie także związki żelaza, glina, piasek oraz węgiel    . 4) W budownictwie stosuje się go jako spoiwo i materiał budowlany. Jest wykorzystywany do produkcji szkła. Wykorzystywany jako nawóz w rolnictwie – podwyższa pH gleby. |  |  | 
|  inizia ad imparare Czym charakteryzuje się kreda?  |  |   1) Barwa: biała lub szara. 2) Twardość: niewielka. 3) Skład chemiczny: skorupy organizmów morskich (głównie z CaCO3). 4) Inne: skała drobnoziarnista. 5) Używa się jej do wyrobu kredy szkolnej. Jest także dodawana do białych farb i past do zębów.  |  |  | 
|  inizia ad imparare Czym charakteryzuje się marmur?  |  |   1) Barwa: biała, szara, różowa lub zielonkawa. 2) Twardość: duża. 3) Skład chemiczny: głównie kalcyt. 4) Inne: budowa krystaliczna. 5) Wykorzystuje się go jako materiał dekoracyjny do wykończenia wnętrz.  |  |  | 
|  inizia ad imparare Co się dzieje jeśli przez dłuższy czas na skały wapienne zawierające węglan wapnia działają CO2 i H2O?  |  |   Powstaje wodorowęglan wapnia.  |  |  | 
|  inizia ad imparare Na czym polega zjawisko krasowe?  |  |   Wodorowęglan wapnia Ca(HCO3) 2 rozpuszcza się w wodzie. W wyniku tego skały wapienne są wypłukiwane. W efekcie zjawisk krasowych powstają jaskinie nazywane jaskiniami krasowymi.  |  |  | 
|  inizia ad imparare W jaki sposób w jaskiniach krasowych powstają nacieki z węglanu wapnia?  |  |   Wodorowęglan wapnia powoli ulega rozkładowi, w którego wyniku ponownie strąca się nierozpuszczalny w wodzie węglan wapnia.  |  |  | 
| inizia ad imparare |  |   To nacieki z węglanu wapnia, które powstają na dnie jaskini.  |  |  | 
| inizia ad imparare |  |   To nacieki z węglanu wapnia, które występują w kształcie stożka zwisającego ze stropu jaskini.  |  |  | 
|  inizia ad imparare Czym jest kamień kotłowy?  |  |   Jest to nierozpuszczalny osad węglanu wapnia lub węglanu magnezu, który tworzą wodorowęglany rozpuszczalne w wodzie podczas jej gotowania.  |  |  | 
|  inizia ad imparare Czym charakteryzuje się twardość węglanowa (przemijająca) wody?  |  |   Jest to rodzaj twardości wody, podczas którego wodorowęglany zawarte w wodzie twardej zostają usunięte podczas gotowania.  |  |  | 
|  inizia ad imparare Czym charakteryzuje się twardość trwała (nieprzemijająca) wody?  |  |   Jest związania z występowaniem jonów metali np. chlorków czy siarczanów (VI), które nie strącają się podczas gotowania wody.  |  |  | 
|  inizia ad imparare W jaki sposób można zapobiegać powstawaniu kamienia kotłowego?  |  |   1) W warunkach domowych: gotowanie wody i zlanie jej znad osadu. 2) W przemyśle: metoda wapienna. Polega ona na zmieszaniu twardej wody z odpowiednią ilością wodorotlenku wapnia Ca(OH)2.  |  |  | 
|  inizia ad imparare W jaki sposób można usunąć jony wapnia z twardej wody?  |  |   Stosując węglan sodu Na2CO3.  |  |  | 
|  inizia ad imparare Jaka sól jest składnikiem skał gipsowych (anhydrytu i gipsu)?  |  |   Siarczan (VI) wapnia CaSO4. Gips CaSO4 * 2H2O jest składnikiem minerału o tej samej nazwie, a gips bezwodny CaSO4 – anhydrytu.  |  |  | 
|  inizia ad imparare Na czym polega proces twardnienia zaprawy gipsowej?  |  |   Polega on na wiązaniu wody przez gips palony.  |  |  | 
|  inizia ad imparare W jaki sposób gips i anhydryt są wykorzystywane w budownictwie?  |  |   Gips stosuje się do przygotowania zapraw gipsowych. Używa się ich jako gładzi i tynków – do szpachlowania i wygładzania ścian. Anhydryt jest wykorzystywany do produkcji posadzek.  |  |  | 
|  inizia ad imparare Jakie zastosowanie w stomatologii ma gips?  |  |   W stomatologii gips jest wykorzystywany do pobrania wycisku szczęki oraz wykonania odlewu, na podstawie którego powstaje aparat ortodontyczny.  |  |  | 
|  inizia ad imparare Jakie zastosowanie w medycynie ma gips?  |  |   Namoczone bandaże gipsowe nakłada się m.in. na złamane kończyny. Po wyschnięciu powstaje twarda skorupa.  |  |  | 
| inizia ad imparare |  |   To siarczan (VI) wapnia – woda (2/1) 2 CaSO4 * H2O.  |  |  | 
|  inizia ad imparare Czym jest zaprawa gipsowa?  |  |   To mieszanina gipsu palonego i wody.  |  |  | 
|  inizia ad imparare Jakie jony znajdują się w wodach mineralnych?  |  |   To jony Ca2+, Mg2+, K+, Na+, Cl-, SO42- i HCO3- oraz rozpuszczone gazy, jak CO2 i H2S.  |  |  | 
|  inizia ad imparare Jakie funkcje w organizmie pełnią kationy magnezu Mg2+?  |  |   Biorą udział w przemianie cukrów oraz regulują działanie układu nerwowego.    Mają też działanie przeciwmiażdżycowe, ponieważ obniżają poziom cholesterolu we krwi, a także przeciwdziałają skutkom stresu. Są budulcem kości i zębów oraz zapobiegają osteoporozie. |  |  | 
|  inizia ad imparare Jakie funkcje w organizmie pełnią kationy wapnia Ca2+?  |  |   Wraz z resztą fosforanową (V) są budulcem zębów, uczestniczą w kontrolowaniu funkcji układu nerwowego i pracy serca. Sole wapnia rozpuszczają się w soku żołądkowym skutecznie przeciwdziałając nadkwasocie żołądka.  |  |  |