sądy pt 2

zasada udziału obywateli w sprawowaniu wymiaru sprawiedliwości

łąwnicy mogą orzekać jedynie w sądach I instatncji, ławnicy są niezawiśli, ławnicy pomagają też w sądzie najwyższym

zasada jednolitości sądów

jednolita struktura sądów na terenie całego państwa, wydawanie wyroków w imieniu RP, orzekanie w zgodzie z konstytucją i ustawami

prawo do sądu

każdemu przysługuje prawo do wszczęcia postępowania przed sądem, udziału w procedurze sądowej, uzyskania wiążącego prawnue rozstrzygnięcia

zasada jawności postępowania sądowwgo

w rozprawie moze uczestniczyć każda zainteresowana os, obowiązek publicznego ogłoszenia wyroku - umożliwia społecznstwu nad jakas tam kontrola nad sadem

krajowa rada sądownicta (KRS)

konstytucyjny org stojący na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów, składa się z 25 członków w tym pierwszy prezes SN, prezes NSA, minister sprawiedliwosci i inni

kompetencje KRS

ocena kandydatów do pełnienia funkcji sędziów w SN i innych sądach, przedstawianie prezydentowi wniosków o powołanie wybranych os na stanowiska, n opiniowanie proketów aktów normaltywnych

Sąd Najwyższy

sprawuje nadzór nad działalnością sądów powszechnych i wojskowych

kompetencje SN

rozpoznawanie środków odwoławczych, podejmowanie uchwał rozstrzgających zagadnienia prawne, rozpoznawanie skarg nadzywyczajnych, opiniowanie projektów ustaw

skład SN

Pierwszy Prezes SN - 6lat, powołany przez prezydenta, następcami są prezesi ogółem jest 120 sędziów

pierwszy prezez SN

Małgorzata Manowska

izby sądu najwyższego

izba cywilna, izba karna, izba pracy i ubezpieczeń społecznych, izba kontroli nadzwyczajnej i spraw publicznych, izba dyscyplinarna

skarga nadzwyczajna

ostateczne orzeczenie sądowe, które narusza prawa i wolności zagwarantowane w konst, skargi przede wszytskim wnoszą prokurator generalny i rzecznik praw obywatelskich

sądy administracyjne

kontrolują działalność org administracji publicznej, rozstrzygają spory kompetencyjne między org jednostek samorządu, samorządowymi kolegiami odwoławczymi i między tymi org a org adm rządowej

samorządowe kolegium odwoławcze

rozpatrują odwołania od decyzji adm, zażalenia na postanowienia, żądania wznowienia postępowania lub stwierdzenia nieważności decyzji

Naczelny Sąd Administracyjny

rozpatruje skargi kasacyjne i zażalenia, rozstrzyga spory kompetencyjne między org adm publicznej oraz dokonuje interpretacji przepisów

izby NSA

Izba Finansowa (sprawy podatkowe), izba gospodarcza (dzialalności gosp, ubezpiecznia), izba ogólnoadministracyjna (budownictwo, ochrona środowiska)

prezes NSA

powołuje prezydent RP, 6 lat - Jacek Chlebny

Trybunał Konstytucyjny

orzeka o zgodności z konstytucją ustaw i innych aktów prawnych, składa się z 15 sędziów, 9lat, przez Sejm

z czego składa się TK

Prezes Trybunału Konstytucyjnego - Julia Przyłębska i zgromadzenie ogólne sędziów TK

kompetencje TK

orzeka o zgodności ustaw i umów mdowych z konstytucją, przepisów wydanych przez centralne organy państwowe, rzopatruje skargi konstytucyjne, rozstrzyga spory kompetencyjne miedzy org centralnymi

kto może wystąpić o kontrolę konstytucyjności

prezydent, prezes RM, marszałek sejmu, senatu, pierwszy prezes SN, prezes NSA, Prokurator generalny, prezes NIK, RPO