psychopato

WRAŻENIE

sensoryczne, na pojedynczy bodziec zmysłowy - jeden bodziec, jedno wrażenie (słuchowe, wzrokowe, dotykowe...)

SPOSTRZEŻENIE

percepcja całego obiektu, ponieważ mamy jego ozwierciedlenie w umyśle - to jak odbierzemy zależy też od naszego stanu

HIPERSTEZJA

nadwrażliwość na bodźce - wrażenia (np. na początku psychozy)

HIPOSTEZJA

zmniejszenie wrażliwosci na bodźce - wrażenia, np. w depresji

CENESTOPATIE

wrażenia płynące z ciała, np. mrowienie (np. w depresji hipohondrycznej)

ZŁUDZENIE

fałszywa interpretacja realnego bodźca (sąd realizujący jest ok, sąd klasyfikujacy błędny)

HALUCYNACJE (OMAMY)

fałszywa interpretacja nieistniejacego bodźca (sąd realizujący i sąd klasyfikujacy są błędne)

PAREIDOLIE

złudzenie - dostrzeganie np. twarzy w chmurach

OMAMY HIPNAGOGICZNE

omamy kiedy zasypiamy (nie muszą być patologią)

OMAMY HIPNOPOMPICZNE

omamy kiedy się budzimy (nie muszą byc patologią)

PARAHALUCYNACJE (Halucynoidy)

halucynacje kiedy jesteśmy świadomi i krytyczni

PSEUDOHALUCYNACJE (Omamy rzekome)

halucynacje kiedy słyszymy je we własnej głowie, albo widzimy obraz "pod powiekami"

PRZYSPIESZENIE

bogate skojarzenia, przeskakiwanie z tematu na temat, szybkie mówienie i myślenie -> gonitwa myśli

SPOWOLNIENIE

wolno myślimy, wolno mówimy

ZAHAMOWANIE

zatrzymanie się wolno płynącego wątku myślowego (toku wypowiedzi)

ZATAMOWANIE

nagłe zatrzymanie normalnie przebiegającego wątku myślowego (toku wypowiedzi)

NATŁOK (mantyzm)

nadmiar wątków myślowych

ROZKOJARZENIE

brak logicznego związku między fragmentami wypowiedzi (np. zdaniami), "sałata słowna" (?)

SPLĄTANIE

zupełne "porwanie" wątku myślowego, nie ma logicznych fragmentów + przyspieszenie myśli

INKOHERENCJA MYŚLENIA

"sałata słowna" wg Jaremy - brak jakiejkolwiek logiki w wypowiedzi

LEPKOŚĆ

przywieranie do jednego tematu

ROZWLEKŁOŚĆ

rozwlekanie wypowiedzi o wątki poboczne

PERSEWERACJE

wielokrotne powtarzanie tych samych słów

WERBIGERACJE

powtarzanie słów, które brzmią podobnie, np. szkoła, woła, koła...

DROBIAZGOWOŚĆ

stałe wzbogacanie wypowiedzi wątkami pobocznymi

ECHOLALIA

bezwiedne powtarzanie czyiś słów

MYŚLENIE PARALOGICZNE

absurdalne wnioski, brak logiki myślenia (myślenie magiczne, neologizmy, ambisentencje)

MYŚLENIE MAGICZNE

"jeśli zjem sałatkę to rak zniknie"

NEOLOGIZMY

tworzenie nowych, dziwacznych słów

AMBISENTENCJE

2 sprzeczne wątki myślowe - "mąż zmiarł tydzień temu, nie wrócę do domu bo mnie zabije"

UROJENIA

fałszywe sądy, chory jest pełnie o nich przekonany, brak możliwości zmiany myślenia

MYŚLI NADWARTOŚCIOWE

idee, którym chory podporządkowuje całe życie; czasem są okej - to zależy od konsekwencji - jeśli jest cierpienie to mamy zaburzenie

MYŚLI NATRĘTNE (Obsesje)

niekontrolowane, narzucające się myśli - jest krytycyzm i duże cierpienie

FUZJA POZNAWCZA

mechanizm przy myślach natrętnych "jeśli to pomyślę, to to zrobię"

KOMPULSJE

natrętne czynności - mają na celu załagodzenie natrętnych myśli

HIPERMNEZJA

nadczynność zapamiętywania (głównie szczegółów)

HIPOMNEZJA CZYNNOŚCIOWA

osłabienie przypominania na skutek silnych emocji

HIPOMNEZJA ORGANICZNA

osłabienie przypominania, przechowywania, zapamiętywania na skutek np. urazu mózgu

AMNEZJA

luki pamieciowe (również czynnościowa i organiczna)

AMNEZJA WSTECZNA

obejmuje okres przed utratą świadomości

AMNEZJA NASTĘPCZA

obejmuje okres po utracie świadomości

AMNEZJA ŚRÓDCZESNA

w trakcie utraty świadomości

PARAMNEZJE

jakościowe zaburzenie pamięci

ZŁUDZENIA PAMIĘCIOWE

wspomnienia zafałszowane pod wpływem silnych emocji (ale dotyczą realnych bodźców)

OMAMY PAMIĘCIOWE

zmyślone wspomnienia, o których chory przekonany jest, że są prawdziwe

KONFABULACJE

wypełnianie luk pamięciowych zmyślonymi wspomnieniami

ZŁUDZENIA PAMIĘCIOWE UTOŻSAMIAJĄCE

poczucie znajomości nowej sytuacji (deja-vu) lub nieznajomości znanej

KRYPTOMNEZJE

treści, które mamy w pamięci, ale myślimy, że są nowe (np. nieświadomy plagiat)

AFEKT

duże natężenie, bardzo krótki czas trwania

EMOCJA

znaczne natężenie, krótki czas trwania

NASTRÓJ

słabe natężenie, długi czas trwania

NIETRZYMANIE AFEKTU

brak kontroli nad afektem, np. wybuchanie gniewem

AFEKT PATOLOGICZNY

reakcja emocjonalna nieadekwatna do sytuacji + zaburzenia pamięci

AFEKT NIEDOSTOSOWANY

zaburzenie emocji

PARAMIMIA

ekspresja niedostosowana do afektu (co innego czujemy, co innego okazujemy) - rodzaj afektu niedostosowanego

PARATYMIA

ekspresja emocji niedostosowana do sytuacji - rodzaj afektu niedostosowanego

HIPERTYMIA

nadmierne wysycenie emocjonalne - rodzaj afektu niedostosowanego

HIPOTYMIA

ograniczone wysycenie emocjonalne - rodzaj afektu niedostosowanego

AFEKT BLADY / OSŁABIONY / TĘPY / APATIA

wyraźne osłabienie afektu (ilościowe!)

AFEKT LABILNY

chwiejność emocjonalna, niemożność utrzymania jednej emocjo

AFEKT SZTYWNY

niemożność współbrzmienia emocjonalnego z otoczeniem

ZALEGANIE AFEKTU

nadmierne utrzymywanie się emocji po jej wzbudzeniu

ZOBOJĘTNIENIE UCZUCIOWE

ograniczenie emocji lub ich nie przeżywanie

AMBIWALENCJA EMOCJONALNA

występowanie sprzecznych emocji

NASTRÓJ OBNIŻONY

depresyjny, dysforyczny, dystymiczny

NASTRÓJ DEPRESYJNY

ton rozpaczy

NASTRÓJ DYSFORYCZNY

rozdrażenienie

NASTRÓJ DYSTYMICZNY

złe samopoczucie, zmęczenie życiem, objawy somatyczne

NASTRÓJ PODWYŻSZONY

maniakalny, euforyczny, moriatyczny, ekstatyczny

NASTRÓJ MANIAKALNY

uniesienie, pobudzenie, brak zahamowań

NASTRÓJ EUFORYCZNY

lżejszy niż maniakalny (hipomania?)

NASTRÓJ MORIATYCZNY

ton pustej wesołkowatości

NASTRÓJ EKSTATYCZNY

poczucie doniosłości sytuacji i własnej roli

NASTRÓJ LĘKOWY

negatywny z komponentą poczucia zagrożenia

LĘK NAPADOWY (paniczny)

nagły, silny, któtkotrwały -> strach

LĘK UOGÓLNIONY (GAD)

bez przerwy sytuacje lękowe różne -> lęk

LĘK WOLNOPŁYNĄCY

długotrwały, bez wyraźnego źródła -> lęk

FOBIA

przed konkretnym obiektem / sytuacją -> strach

HIPOBULIA

obniżenie napędu i aktywności psychomotorycznej

HIPERBULIA

podwyższenie napędu i aktywności psychomotorycznej

ABULIA

zanik woli i możliwości do podjęcia jakichkolwiek działań

ZAHAMOWANIE RUCHOWE (STUPOR)

te 3 poniżej

OSŁUPIENIE KATATONICZNE

nagłe zastygnięcie, często w niewygodnej pozie

OSŁUPIENIE EFEKTORYCZNE

próbujemy pobudzić pacjenta do jakiegoś ruchu, a on nic

OSŁUPIENIE RECEPTORYCZNE

zahamowanie częściowe - wyciągamy rękę, a chory cofa

POBUDZENIE RUCHOWE

hipomania - niemożność wyciszenia się, mania - brak kontaktu z rzeczywistością, słowotok, brak logiki

KOMPULSJE

natrętne czynności - mają na celu załagodzenie natrętnych myśli i obniżenie napięcia

STEREOTYPIE (PERSEWERACJE RUCHOWE)

wielokrotne, monotonne wykonywanie prostych, takich samych czynności ruchowych (np. ruszanie nogą, kołysanie się, stukanie, uderzanie głową itd)

ECHOPRAKSJA

automatyczne naśladownictwo czyiś ruchów

ECHOMIMIA

czyiś ekspresji twarzy

ECHOLALIA

czyjejś mowy

ZMANIEROWANIE RUCHOWE

dziwaczne czynności ruchowe (np. poruszanie się wyłącznie ruchem wirowym)

POSTURYZMY

przyjmowanie niezwykłych, dziwacznych, nierzadko niewygodnych pozycji ciała (np. w skłonie)

TIKI

nagłe, mimowolne, nierytmiczne skórcze określonych mięśni (to może być mrugnięcie, albo cały ruch)

KATALEPSJA (giętkość woskowa)

zesztywnienie mięśni (np. w katatonii plastyczna - giętkość woskowa albo zupełne usztywnienie ciała)

KATAPLEKSJA

nagła utrata napięcia mięśniowego, doprowadzająca do upadku

KATATONIA

wzrost spoczynkowego napięcia mięśni zanikający podczas wykonywania ruchów biernych lub czynnych / cały zespół objawów "zespół katatoniczny" w schizofrenii

PRZYMGLENIE

zmiejszenie rozpoznawania otoczenia - zakresu i dokładności; percepcja i rozumienie zaburzone; orientacje zaburzone; kontakt utrudniony

ZMĄCENIE

znacznego stopnia przymglenie, w którym obezne sa zniekształcenia rzeczywistości omamy, iluzje, aż po urojenia

ZWĘŻENIE

znaczne ograniczenie pola percepcyjnego i fragmentaryczność postrzegania

SENNOŚĆ PATOLOGICZNA

pojawianie się niezależnie od rytmu dobowego nadmiernej senności i tendencji do zapadania w sen; nawiązanie kontaktu możliwe poprzez bardzo silne bodźce

STAN PRZEDŚPIĄCZKOWY

patologicznie głeboki sen z zachowaniem reakcji na bardzo silne bodźce

ŚPIĄCZKA

wyłaczenie przytomności z zanikiem reaktywności; zniesienie odruchów i funkcji autonomicznych

AWOLICJA / ABULIA

tzw. zubożenie woli; znaczne ograniczenie lub brak zdolności do inicjowania działań

AMBITENDENCJA

występowanie sprzecznych dążeń, co uniemożliwia decydowanie i podjecie aktywności lub skutkuje sprzecznymi zachowaniami; por. ambisentencja, ambiwalencja w schizofrenii

ODHAMOWANIE (ROZHAMOWANIE)

utrata zdolności do dostosowania zachowań do norm społęcznych; np. skracanie dystansu, utrata kontroli nad popędami

KOMPULSJE

COMPULSIONS

NEGATYWIZM BIERNY

opór wobec poleceń, nakazów, ignorowanie

NEGATYWIZM CZYNNY

stawianie czynnego oporu wobec oddziaływań otoczenia, przeciwstawianie się lub wykonywanie czynności pzreciwnych do polecenia

AUTOMATYZM NAKAZOWY

bezwiedne, bezrefleksyjne poddawanie się poleceniom

DEZORGANIZACJA ZACHOWANIA

utrata zdolności do przeprowadzania działań celowych; uniemożliwia wykonywanie codziennych czynności