pp

po II wojnie gospodarka jaka

nakazowo-rozdzielcza, czyli centralnie sterowana

opierala sie na

wlasnosci publicznej, centralnym planowaniu

transformacja gospodarcza

1989, przechodzenie od socjalistycznrj gospodarki nakazowo-rozdzielczej do rynkowej

gospodarka rynkowa

system ekonomiczny, w ktorym decyzje dotyczace produkcji i konsumpcji sa podejmowane przez peoducentow i konsumentow na podstawie dzialania mechanizmu rynkowego

mechanizm rynkowy

ogol wzajemnych zaleznosci miedzy podaza popytem a cena towatow i uslug

popyt

zaleznosc miedzy cena dobra a jego iloscia ktora sklonni sa zakupiv nabywcy

podaz

zaleznosc miedzy cena dobra a jego iloscia oferowana na rynku przez prodycentow

cechy gospodarki nakazowo-rozdzielczej

dominacja wlasnosci panstwowej, administracyjne ustalenie cen, niemal calkowity brak konkurencji

cechy gospodarki rynkowej

dominacja wlasnosci prywatnej, system cen ksztaltowany przez popyt i podaz, konkurencja

typy podmiotow gospodarki rynkowej

gospodarstwa domowe (dobrowolny zwiazek ludzi wspolnie mieszkajacych i podejmujacych decyzje finansowe) przedsiebiorstwa (niezalezne jednostki gospodarcze celem jesy osiaganie zysku) panstwo (reprezentowane przez rzad i rozne instytucje i agendy)

funkcje rynku w gospodarce

informacyjna, rownowagi, alokacyjna, akceptacji towarow i uslug.

kryteria rynkow

zasieg przestrzenny, przermiot wymiany

ze wzgl na zasieg przestrzenny rynki:

lokalny, regionalny, krajowy, miedzynarodowy, globalny

rynki ze wzgl na przermiot wymiany

rynek dobr i uslug konsumpcyjnych, czynnikow profukcji (dobr produkcyjnych, pracy, ziemi, wiedzy) finansowy (pieniezny kapitalowy walutowy)

brak rownowagi rynkowej

producenta, konsumenta

struktury rynkowe

monopol oligopol konkurencja doskonala i monopolistyczna

monopol

jedna wielka firma, bardzo duzy wolyw producenta na cene, brak zroznifowania produktow, bardzo duze bariery wejscia na rynek

oligopol

kilka duzych firm, duzy wplyw, zalezne od typu wyrobu zroznicowanie produktow, duze bariery

konkurencja monopolistyczna

wiele firm, ograniczony wplyw przez dostepnosc zamiennikow, duze zroznifowanie, niewielkie bariery

konkurencja doskonala

duzo niezaleznych firm, cene okresla rynek, wyroby sa jednorodne, brak barier

prawo popytu

wielkosc popytu na dany towar lub usluge maleje wraz ze wzrostem ich ceny

cena

wartosc rynkowa towaru lub usługi wyrazona w pieniądzach

prawo podazy

wielkosc podazy danego towaru lub uslugi zwieksza sie wraz ze wzrostem ceny

dobra komplementarne

uzupelniajace sie

dobra substytucyjne

dobra zastepujace sie wzrost ceny jednego z substytutow powoduje wzrost popytu drugiego

nadwyzka rynkowa gdy

wielkosc podazy jest wyzsza od wielkosci popytu

niedobor rynkowy gdy

wielkosc popytu przewyzsza wielkosc podazy

cena rownowagi rynkowej

wielkosc popytu towna sie wielkosci podazy