postaci

Edward Jenner

angielski lekarz, wynalazl szczepionke na ospe

Jethro Tull

angielski agronom, skonstruowal siewnik do zboza

James Watt

angielski inzynier, zbudowal maszyne parową (1769)

James Hargreaves

zbudowal przedzarke wozkowa, Spinning Jenny"

Nicolas Cugnot

francuski wynalazca, konstruktor pierwszego na świecie pojazdu z napędem parowym

Adam Smith

szkocki filozof, etyk, autor dziela, Badania nad natura i przyczynami bogactwa narodow", TEORIA LIBERALIZMU GOSP -> nowoczesnej ekonomii

François Quesnay

francuski lekarz, ekonomista, tworca teorii fizjokratyzmu

John Locke

tworca teorii rzadow demokratycznych, angielski filozof

Monteskiusz

tworca koncepcji trojpodzialu wladzy, francuski filozof

Wolter (François-Marie Arouet)

francuski pisarz filozof i historyk, czlowiek ma prawo do rozwoju i wolnosci, a na swiecie powinny paniwac sprawiedliwosc tolerancja szacunek

Denis Diderot

pisarz i filozof, rozwinal koncepcje wolnosci (wolnosc jest darem natury, nie moze zostac odebrana czlowiekowi)

Jean-Jacques Rousseau

pisarz i filozof, tworca umowy spolecznej z 1762

Immanuel Kant

niemiecki filozof, tworca teorii poznania

Isaac Newton

angielski fizyk i matematyk, sformulowal zasady dynamiki, prawo grawitacji oraz wprowadzil do matematyki rachunek rozniczkowy i calkowy

Antoine Lavoiser

francuski chemik, objasnil prawo spalania i oddychania w org zywych, okreslil role tlenu w zwiazkach chem

Karol Linneusz

szwedzki uczony, dokonal klasyfikacji zwierzat i roslin wg gatunkow

Benjamin Franklin

amerykanski fizyk i polityk, wynalazl piorunochron

Alessandro Volta

wloski wynalazca, skonstruowal kondensator i pierwsza baterie elektryczna

Joseph & Jacques Étienne Montgolfier

skonstruowali wypelniony ogrzewanym powietrzem balon

James Cook

anglik, przeprowadzil na Pacyfiku 3 ekspedycje naukowo-odkrywcze, odkryl wiele nowych gatunkow roslin i zwierzat oraz nowe plemiona i ludy, np australijskich Aborygenow

Daniel Defoe

powiesciopisarz, tworca, Przypadki Robinsona Crusoe"

Jonathan Swift

powiesciopisarz, tworca, Podroze Guliwera"

Laurence Stern

tworca powiesci sentymentalnej, Podroz sentymentalna przez Francje i Wlochy", od jego powiesci wziela sie nazwa nurtu SENTYMENTALIZM

Joseph Haydn

jeden z najwybitniejszych kompozytorow XVIIIw

Piotr I

syn Aleksego, car rosyjski, od 1721 imperator (cesarz) wszechrosji

Anna i Elżbieta I

córki Piotra I, imperatorki, za ich rzadow m. in zostala umocniona pozycja bojarow

Piotr III

nastepca Elzbiety I, ostatni z wnukow Piotra Wielkiego, wladca Holsztynu

Katarzyna II

objela tron w wyniku zamachu na Piotra III, powolala Rade Cesarska, zarzadzila konfiskate majatkow koscielnych

Fryderyk I

nastepca Fryderyka Wilhelma, krol Prus, ojciec Fryderyka Wilhelma I

Fryderyk Wilhelm I

syn Fryderyka I, interesowala go glownie armia (70% dochodow panstwa przeznaczal na wojsko)

Fryderyk II Hohenzollern

nastepca Wilhelma I, krol prus, krol-filozof", monarcha oswiecony, wprowadzil obowiazek szkolny dla wszystkich poddanych, prowadzil polityke laicyzacji spol

Filip V Burbon

wnuk Ludwika XIV, zasiadl na tronie Hiszpanii

Karol VI

sprawowal wladze w Austrii, wydal sankcje pragmatyczna

Maria Teresa

najstarsza corka Karola VI, sukcesje tronu zagwarantowala jej sankcja pragmatyczna

Józef II Habsburg

rzadzil samodzielnie po smierci marii teresy, wprowadzil jednolite przepisy dla wszystkich stanow spolecznych, monarchie jozefinska uczynil panstwem policyjnym

Fryderyk August Wettin/August II Mocny

elektor saski, kandydowal do tronu RP

Karol XII

krol szwecji

Stanislaw Leszczynski

wojewoda poznanski, po konfederacji warszawskiej szlachta (pod naciskiem szwedow) wybrala go krolwm

Stanislaw Ledóchowski

marszalek sejmu niemego, stal na czele konfederacji tarnogrodzkiej

August III Sas

w latach 1733–1763 król Polski oraz jako Fryderyk August II elektor saski; syn Augusta II z saskiej dynastii Wettynów

Henryk von Brühl

pierwszy minister saski, faworyt Augusta III, dzieki intrygom skupil w swoich rekach prawie wszystkie wazne urzedy w Saksonii

Stanislaw Konarski

nalezal do zakonu pijarow zajmujacego sie dzidzina edukacji, tworca dziela, O skutecznym rad sposobie" zawartego w programie naprawy RP

Stanislaw Poniatowski/Stanislaw Augus

stolnik litewski, siostrzeniec przewodniczacych Familii Czartoryskich/z inicjatywy krola powstala Szkola Rycerska

Michal Fryderyk Czartoryski

kanclerz wielki litewski, jeden z zalozycieli i przywodcow Familii

Mikolaj Repnin

ambasador rosyjski, zazadal zwrocenia sie do Rosji o pomoc w przywroceniu w Polsce ustroju sprzed reform Stanislawa Augusta, od jego nazwiska - sejm repninowski

Michal Krasinski

stanal na czele konfederacji barskiej

Kazimierz Pułaski

jeden z przywodcow konfederacji barskiej, uczestnik porwania krola, zagrozony kara smierci uciekl za granice

Adam Poninski

marszalek sejmu pozostajacy na uslugach Rosji (dyplomaci panstw zaborczych skorumpowali niektorych polskich poslow->nie mogli stosowac liberum veto)

Tadeusz Rejtan

szlachcic, w 1773 poseł województwa nowogródzkiego WKL na Sejm Rozbiorowy w Warszawie, jego bohaterski opór przeciw skonfederowaniu Sejmu Rozbiorowego uznawany jest za jedną z ostatnich pozytywnych prób zastosowania liberum veto

Adam Naruszewicz

polski jezuita, nadworny historyk i poeta, dramatopisarz i tłumacz, biskup smoleński w latach 1788-1790, biskup łucki w latach 1790-1796, sekretarz Rady Nieustającej

Marcello Bociarelli

krolewski malarz, pochodzil z wloch, reprezentowal klasycyzm namalowal portret Stanislawa Augusta

Canaletto

krolewski malarz, pochodzil z wloch, reprezentowal klasycyzm, malowal m. in wydarzenia z historii Polski

Jan Piotr Norblin

francuz, wybitny malarz klasycystyczny, przedstawial na obrazach wydarzenia historyczne, np uchwalenie konstytucji 3 maja

Franciszek Bohomolec

pisarz, osmieszal w swoich komediach m. in nadmierne przywiazanie do tradycji sarmackich

Stanislaw Trembecki

pisal bajki i poematy polityczne slawiace polityke krola

Ignacy Krasicki

biskup warminski, ukazywal problemy owczesnej RP

Julian Ursyn Niemcewicz

publikowal utwory polityczne, Powrot posla" -> stworzyl nowy wzor bohatera - szlachcica przekonanego do reform w Polsce

Franciszek Karpinski

sentymentalista, autor sielanek, piesni religijnych i koled

Adam Kazimierz Czartoryski, Ignacy Potocki, Hugo Kołłątaj

wybitni przedstawiciele epoki stansilawowskiej, byli odpowiedzialni za dzialania Komisji Edukacji Narodowej

Jędrzej Śniadecki

chemik, wybitny badacz

Jan Śniadecki

brat Jedrzeja, matematyk

Marcin Poczobutt-Odlanicki

matematyk, wybitny badacz

Samuel Chrościkowski

fizyk, wybitny badacz

Stanislaw Staszic

tworzyl podstawy pod polskie badania genealogiczne

Krzysztof Kluk

ksiadz, opublikowal prace opisujaca polskie rosliny wg nowoczesnej systematyki opracowanej przez Linneusza