Bogurodzica najstarszy zachowany utwór w j. polskim. Pieśń religijna o kunsztownej budowie. czas powstania: między XII w- a I połową XIV w. autor: nieznany, melodia przybyła z zachodniej Europy, wzorowana m.in. rycerskich pieśniach miłosnych.
Najstarszy zapis utworu z 1407 r. (początek XV wieku) rękopis kcyński. Funkcja: Pełniła funkcję hymnu Korony Polskiej -uznawana za pierwszy hymn Polski. -pieśń religijna śpiewana podczas uroczystości kościelnych,
pieśń jednocząca Polaków spiewana podczas bitwy pod Grunwaldem Archaizmy: wyrazy, zwroty, formy, które wyszły już z uzycia, np.: dziela - dla twego dziela - dla twego napełń - napełnij Krzciciel - Chrzciciel Bożyc - Syn Boga