|
Domanda |
Risposta |
|
Iuris praecepta sunt haec: honeste vivere, alterum non laedere, suum cuique trib inizia ad imparare
|
|
Nakazy prawa są takie: uczciwie żyć, innych nie krzywdzić, każdemu oddać to co s
|
|
|
|
Ius naturale est, quod natura omnia animalia docuit inizia ad imparare
|
|
Prawem naturalnym jest to, którego natura nauczyła wszystkie stworzenia
|
|
|
|
Ignorantia iuris nocet ignorantia facti non nocet inizia ad imparare
|
|
Nieznajomośc prawa szkodzi, nieznajomośc faktu nie szkodzi
|
|
|
|
Ius est ars boni et aequi inizia ad imparare
|
|
Prawo jest sztuką stosowania tego, co dobre i sprawiedliwe
|
|
|
|
Iustitia est constans et perpetua voluntas ius suum cuique tribuendi inizia ad imparare
|
|
Jest mocną i stałą wolą, aby dać każdemu swoje
|
|
|
|
Publicum ius edt quod ad statum rei romanae spectat privatum quor ad singulorum utilitatem inizia ad imparare
|
|
Prawem publicznym jest to co ma na względzie dobro państea rzymskiego przywatnym dobro jednostek
|
|
|
|
Ius publicum privatorum pactid mutari non potedt inizia ad imparare
|
|
Prawo publiczne nie może być zmieniane umowami osób prywatnych.
|
|
|
|
Lex est quod populus iubet atque constituit inizia ad imparare
|
|
Ustawą jest to co lud nakazuje i ustanawia
|
|
|
|
Lex est commune praeceptum inizia ad imparare
|
|
Ustawa jest ogólną regułą, nakazem
|
|
|
|
Iuris prudentia est divinarum atque humanarum rerum notitia, iusti atque iniusti inizia ad imparare
|
|
Jurysprudencja jest znajomością spraw boskich i ludzkich oraz wiedzą o tym, co słuszne i niesłuszne
|
|
|
|
Ius civile est, quod quisque populus ipse sibi constituit inizia ad imparare
|
|
Prawem cywilnym jest to, które każdy lud stanowi dla siebie
|
|
|
|
Omne ius quo utimur vel ad personas pertinet, vel ad res, vel ad actiones inizia ad imparare
|
|
Wszelkie prawo jest odnoszone albo do osób albo do rzeczy albo skarg
|
|
|
|
Lex retro non agit inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
Lex posterior derogat legi priori inizia ad imparare
|
|
Ustawa późniejsza uchyla ustawę wcześniejszą
|
|
|
|
Non omnes quod licet honestum est inizia ad imparare
|
|
Nie wszystko co dozwolone jest uczciwe
|
|
|
|
Ius gentium est quo gentes humanae utuntur inizia ad imparare
|
|
Prswo narodów to jest prawo którym posługuje się rodzaj ludzki
|
|
|
|
Pacta sunt servanda inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
Mater semper certa est, pater vero is est, quem nuptiae demonstrant inizia ad imparare
|
|
Matka jest zawsze pewna, ojcem jest ten na kogo wskazuje małżeństwo.
|
|
|
|
Adoptio naturam imitatur inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
Errantis voluntas nulla est inizia ad imparare
|
|
Działający pod wpływem błędu nie wyraża woli
|
|
|
|
Dolus non praesumitur inizia ad imparare
|
|
Złego zamiaru nie domniemywa się
|
|
|
|
Fructus sine usu esse non potest inizia ad imparare
|
|
Nie można pobierać pożytków z rzeczy bez prawa jej używania.
|
|
|
|
Fundus est omne quidquid solo tenetur inizia ad imparare
|
|
Grunt jest wszystkim co jest przynależne ziemi
|
|
|
|
Nulli res sus servit inizia ad imparare
|
|
Nikomu rzecz własna nie może być służebną
|
|
|
|
Possessor malar fidei ullo tempore non praescribit inizia ad imparare
|
|
Posiadacz s złej wierze bez względu na czas nie może zasiedzieć rzeczy
|
|
|
|
Separata debet possessio a proprietate inizia ad imparare
|
|
Musi być rozroznione posiadanie od wlasnosci
|
|
|
|
Servitus servitutis esse non potest inizia ad imparare
|
|
Nie może istnieć służebność służebności
|
|
|
|
Servitus in faciendo consistere nequit. inizia ad imparare
|
|
Służebność nie może polegać na działaniu pozytywnym
|
|
|
|
Servitutibue civiliter utendum est inizia ad imparare
|
|
Służebności należy wykonywać w sposób ucywilizowany
|
|
|
|
Usucapio est adiectio dominii per continuationem possessionis temporis lege defi inizia ad imparare
|
|
Zasiedzenie jest nabyciem własności przez nieprzerwane posiadanie w czasie określonym prawem
|
|
|
|
Usus fructus est ius alienis rebus utendi fruendi salva rerum substantia inizia ad imparare
|
|
Użytkowanie kest prawem użytkowania cudzych rzeczy i pobierani z nich pożytków z zachowaniem istoty rzeczy
|
|
|
|
Habitatio morte finitur inizia ad imparare
|
|
Służebność mieszkania jest zakończona wraz ze śmiercią
|
|
|
|
Obligatio est iuris vinculum, quo necessitate adstringimur alicuius solvendae rei secundum nostrae civitatis iura inizia ad imparare
|
|
Zobowiązanie jest węzłem prawnym poprzez który zmuszeni jesteśmy do świadczenia komus pewnej rzeczy zgodnie z prawami naszego panstwa
|
|
|
|
Vis maior est vis cui resisti non potest inizia ad imparare
|
|
Siła wyzsza jest siłą ktorej nie mozna sie oprzec
|
|
|
|
Nec stultis solera succurri inizia ad imparare
|
|
Nie nalezy przyzwyczajac glupich ze bedzie im sie zawsze przychodzilo z pomocą
|
|
|
|
Nihil est aliud hereditas quam successio in universum ius quod defunctus habuit. inizia ad imparare
|
|
Niczym innym jest spadek jak wstapieniem w ogol praw i obowiazkow ktore posiadal zmarły
|
|
|
|
Hereditad viventis non datur inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
Legatum est donatio testamento relicta inizia ad imparare
|
|
Legat jest darowizną pozostawioną w testamencie
|
|
|
|
Ambulatoria est boluntas defunti inizia ad imparare
|
|
Zmienna jest zatem wola zmarłego
|
|
|
|
In testamentis plenius voluntated testantium interpretamur inizia ad imparare
|
|
Przy wykładni testament staramy sie w pelni tlumaczyc wolę testatora
|
|
|
|
Nemo iudex idoneus in propria causa inizia ad imparare
|
|
Nikt nie jest odpowiednim sedzia we wlasnej sprawie
|
|
|
|
Nulla poena sine lege inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
Nulla pena sine culpa inizia ad imparare
|
|
|
|
|
|
Nullum crimen sine lege inizia ad imparare
|
|
Nie ma przestepstwa bez ustawy
|
|
|
|
In dubio pro rei inizia ad imparare
|
|
W razie watpliwosci na korzysc oskarzonego
|
|
|
|
Vim vi repellere licet inizia ad imparare
|
|
Siłę godzi sie odeprzec siłą
|
|
|
|
Cogitationis poenam nemo patitur inizia ad imparare
|
|
Nikt nie moze popasc w kare za swoje mysli
|
|
|
|
Actio autem nihil aliud est quam ius persequendi iuditio quo sibi debetur. inizia ad imparare
|
|
Powództwo zas kest niczym innym nizeli prawem sadowego dochodzenia tego co sie komus nalezy
|
|
|
|
Si in ius vocatito inizia ad imparare
|
|
Jesli ktos cie wzywa do sadu staw sie
|
|
|
|
Actor dicitur qui prius ad iudicium provocavit inizia ad imparare
|
|
Powodem nazywany jest ten kto pierwszy wszczął postepowanie
|
|
|
|
Actor sequitur forum rei inizia ad imparare
|
|
Powód lub oskarzyciel idzie do sadu wlasciwego dla pozwanego
|
|
|
|
Bis de eadem re agi non potest inizia ad imparare
|
|
Nie mozna procesowac się dwa razy o to samo
|
|
|
|
Ei incumbit probatio qui dicit, non qui negat inizia ad imparare
|
|
Ciezar dowodu spoczywa na tym, kto twierdzi, a nie tym, kto zaprzecza
|
|
|
|
Volenti non fit iniuria inizia ad imparare
|
|
Chcacemu nie dzieje sie krzywda
|
|
|
|
Nullus idoneus testis in re sua intellegitur inizia ad imparare
|
|
Nikt nie moze byc uwazany za odpowiedniego swiadka we wlasnej sprawie
|
|
|
|
Reus in exceltione actor est inizia ad imparare
|
|
Pozwany e zakresie zarzutu staje sie powodem
|
|
|
|
Res iudicata pro veritate accipitur inizia ad imparare
|
|
Rzecz osądzoną przyjmuje się za prawdę
|
|
|
