Nowożytność IV: Nowa Rzeczpospolita

 0    57 schede    ffite
Scarica mp3 Stampa Gioca Testa il tuo livello
 
Domanda język polski Risposta język polski
elelcja Zygmunta Wazy
inizia ad imparare
1587r. Trzech kandydatów-Maksymilian III Habsburg, Waza(1587/1632), Fiodor I(car)
Unia personalna Polsko-Szwecja
inizia ad imparare
1594/1599 Królem obu państw był Waza
Rokosz Zebrzydowskiego/sandomierski
inizia ad imparare
1606r. Przez wsparcie kontreformacji i politykę prohabsurską. 1607 bitwa pod Guzowem- przegrana rokoszan i ugoda
uchwalenie podymnego
inizia ad imparare
1629r. podatek od każdego domu mieszkalnego
ostatni hołd pruski
inizia ad imparare
1641r. złożony nie przez elektora a posłów
przeciwnik Jana Kazimierza
inizia ad imparare
Jan (1648/1668) vs Karol Ferdynand(biskup wrocławski)-zrezygnował jak kozacy obiecali się dogadać z Kazikiem
pierwsze zastosowanie Liberum Veto
inizia ad imparare
1652r. Władysław Siciński poseł z Upity nie zgadza się na przedłużenie Sejmu
układ w Radnot
inizia ad imparare
1656r. próba rozbioru Polski-podpisana przez Szwedów Brandenburgię, siedmiogród(Jerzy II Rokocz), Bogusława Radziwiłła i Bohdana Chmielnickiego
Rokosz lubomirskiego
inizia ad imparare
1665r bunt spowodowany próbami reform Jana Kazimierza-dowódcą Jerzy Sebastian Lubomirski(marszałek wielki Koronny)-podrzegał on szlachtę.
Bitwa pod Mątwami
inizia ad imparare
1666r. klęska wojsk królewskich, wygrana wojsk rokoczanskich
bitwa pod Kircholmem
inizia ad imparare
1605r. wygrana Jana Karola Chodkiewicza.
bitwa pod Oliwą
inizia ad imparare
1627r. wygrana polski na morzu.
rozejm w Altmarku
inizia ad imparare
1629r. Szwedzi zatrzymują Inflanty na północ od dźwiny i porty w Prusach Królewskich oraz książęcych (oprócz Gdańska, Pucka i Królewca) oraz cło 3,5 % od towarów z Gdańska
rozejm w Sztumskiej Wsi
inizia ad imparare
1635r. Szwedzi rezygnują z portów pruskich i z cła
potop szwedzki
inizia ad imparare
1655/1660 Karol X Gustaw wypowiada wojnę przez używanie tytułu króla Szwecji przez wazów, zdrada Janusza Radziwiłła, uciczka króla, obrona Klasztoru na Jasnej Górze(1655) itd
śluby lwowskie
inizia ad imparare
1656r. król oddaje państwo w opiekę Matki Boskiej i obiecuje poprawę warunków mieszczaństwo i chłopstwa
traktaty welawsko-bydgoskie
inizia ad imparare
1657r. za zerwanie zależności lennej Prus Książęcych brandenburgia przechodzi na stronę RP
traktat w Oliwie
inizia ad imparare
1660 koniec potopu, Jan Kazimierz mógł nazywać się królem Szwecji dożywotnią, ale nie możne sobie rościć praw do tego i do inflant, brak zmian terytorialnych, Szwedzi mają zwrócić zagrabione rzeczy i zapewnić wolność handlu na Bałtyku
przyczyny wojen z Moskwą
inizia ad imparare
kryzys Moskwy, rywalizacja o tereny przygranczne, integrecja Rosji w walki z kozakami
rok koronacji Dymitra Samozwanca, jego żona oraz następca
inizia ad imparare
1605r. Maryna Mniszchówna, niby Dymitr II ale no tak w sumie to Wasyl Szujski
wojna po dymitraidach
inizia ad imparare
1609/1619r. Zygmunt waza atakuje Moskwę, dowodzi Stanisław Żółkiewski, część bojarów przechodzi na stronę polską, korona obiecana Władysławowi Wazie, ostatecznie się to nie stało
bitwa pod Kłuszynem
inizia ad imparare
1610r. po niej zajęcie Moskwy i destabilizacja państwa rosyjskiego
rozejm w Dywilinie
inizia ad imparare
1619r. RP zdobywa ziemię Smoleńska, siewierską i czernihowska, koniec wojny związanej z Dymitriadami
wojna smoleńska
inizia ad imparare
1632/1634r. Car Michał Romanow chce wykorzystać sytuację. Wygrana polski. W 1634r. Pokój w Polanowie-Moskwa odzyskuje wschodnie części ziemi smoleńskiej i siewierkiej
wojna po powstaniu Chmielnickiego
inizia ad imparare
1654/1667 po podpisaniu ugody w Perejasławiu, Moskwa zajmuje dużo, ale przestaje kiedy Szwedzi atakują Polskę. Rozejm w 1656r. Walka wznowiona po Uni hadziackiej(1658r)
bitwa pod Połonką i Cudnowem
inizia ad imparare
1660r. wygrana Polski nad Moskwą, nie wpłynęły na wojnę
koniec wojny z Rosją (tej ostatniej)
inizia ad imparare
1667r. Rozejm w Andruszkowie. Rosja zdobywa ziemię Smoleńska, siewierską i czernihowską, Podział Ukrainy na dwie części-lewy brzeg dniepru z kijowem dla Rosji, prawy dla Polski
pokój Grzymułtowskiego
inizia ad imparare
1686r. to samo co w andruszkowie, Rosja ma wypłacić odszkodowanie i zerwać sojusz z Turcja(oraz się z nimi bić). Pokój nie ratyfikowany
przyczyny wojen z Turcją
inizia ad imparare
Ataki Tatarów i kozaków, zaangażowanie magnaterii w Mołdawia, polityka prohabsburska, ekspansjizm Turcji
bitwa pod Cecorą
inizia ad imparare
1620r. klęska Polski i wygrana Turcji, śmierć Stanisława Żółkiewskiego
I bitwa pod Chocimiem
inizia ad imparare
1621r. nierostrzygnięta. Śmierć Jana Karola Chodkiewiczem
pokój w buczaczu
inizia ad imparare
1672r. Polska traci podole, bracławiczyznę i południe kijowszczyzny. Polska musi też płacić haracz. Sejm nie ratyfikował
II Bitwa pod Chocimiem
inizia ad imparare
1673r. wygrana Jana Sobieskiego, potem podpisanie rozejmu-do RP wraca część Ukrainy
odsiecz wiedeńska
inizia ad imparare
12 września 1683r. w 1684r. Polska przystępuje do Ligi Świętej, Koniec konfliktu w 1699 RP odzyskuje utracone ziemie
przyczyny buntów kozackich
inizia ad imparare
Konflikt wyzbianiowy, zmiany w rejestrze, represje przez magnatów, problematyczni byli
Powstanie Chmielnickiego
inizia ad imparare
1648/1654r. wsparcie Turków i Tatarów
bitwy w trakcie powstania kozaków
inizia ad imparare
1648r.-Żółte wody, Korsuń, Piławce(wszytkie wygrane przez kozaków) dojście pod Zamość. Rozwiązanie konfliktu(ugoda zborowska 1649r) ale ten wybuchł znowu w 1651
wznowienie walk i bitwa pod Beresteczkiem i batohem
inizia ad imparare
1651r. beresreczko 1651r.(wygrana polski), 1652 Batoh-maskara wojsk polskich
ugoda w Perejasławiu
inizia ad imparare
1654r. Ukraina ma być autonomiczną częścią Rosji, a kozacy mają zachować swoje przywileje i administrację(nie rozestrzegano) Wojna Moskwy z polską
Unia w Hadziaczu
inizia ad imparare
1658r. Ukraina ma się stać odzielnym ksietwem Ruskim z odzielnymi urzędami, skarbem, wojskiem i trybunałem oraz z uprzywilejowanym prawosławiem-Powstanie Rzeczpospolitej Trojga Narodów. Przez wojnę ugoda nie wchodzi w życie
skutki konfliktów Polski w XVIIw.
inizia ad imparare
Olbrzymie Zniszczenia, rozgrabienie, straty terytorium, ukazanie słabości RP, utrata lenna pruskiego, spadek populacja i upadek miast, zaangażowanie się innych państw w sprawy wewnętrzne RP, koniec tolerancji w Polsce
przymus propinacyjny
inizia ad imparare
wymuszanie na chłopach kupowania alkoholu wyprodukowanego przez szczlachte
latyfundia i klientela magnacka
inizia ad imparare
olbrzymie posiadłości ziemskie należące do jednej osoby/szlachta która pracowała u magnatów aby zrobić karierę, często głosowali na sejmach i sejmikach zgodnie z wolą pracodawcy
ustrój RP w drugiej połowie XVIIw.
inizia ad imparare
oligarchia magnacka-spadek znaczenia średniej i ubogiej szlachty
podatek pogłówny
inizia ad imparare
placowny przez każdego po wieku lat 10. Nie był stale pobiarany
wybory Michała Korybuta w Wiśniowieckiego i jego rządy
inizia ad imparare
1669/1673 Inni kandydaci-Filip Wilhelm(hrabia neuburki) i Karol Lotaryński. Opozycją byli tzw. malkontenci(stronnictwo profrancuskie wspierające Filipa)
Jan III Sobieski panowanie
inizia ad imparare
1674/96r. na początku profrancuski, chciał odzyskać Prusy Książece, potem zmiana polityki na prohabsurską(sojusz z Leopoldem I przeciw Turcji). Za jego pogorszenia pogorszyła się sytuacja wewnętrzna-fakcje maganckie ze sobą walczyły
barok w Polsce
inizia ad imparare
od XVI do połowy XVIII w.-dwa główne nurty dworsko kościelny i ziemiański(sarmacki), Pierwszy stały teatr i operę stworzył Władysław IV
zabytki baroku w Polsce
inizia ad imparare
Kolumna Zygmunta w Warszawie, Kościół św. Piotra i Pawła w Krakowie i Wilnie, Pałac w Wilanowie
kalwarie
inizia ad imparare
zespoły sakralne zakładane na wzgórzach mające odwzorować drogę krzyżową-pierwsza Kalwaria Zebrzydowska
Artyści tworzący w Polsce
inizia ad imparare
Tomasz Dolabella, Peeter Danckers de Rij, Daniel Schulz, Michał Anioł Palloji, Jerzy Eleuter Siemiginowski
twórcy literatury barokowiej w Polsce
inizia ad imparare
Mikołaj Sęp Szarzyński(religijna poezja) Samuel Twardowski, Maciej Kazimierz Sarbiewski, Wacław Potocki
silva rerum
inizia ad imparare
'las rzeczy' - prywatne księgi szlacheckie w których notowano info, przepisy i twórczość literacką
naukowcy baroku polskiego
inizia ad imparare
Ja Heweliusz, Jan Brożka
sarmatyzm
inizia ad imparare
szlachecka ideologią-wyższość szlachty nad resztą(wywodzenie się od sarmatów), przywiązanie do tradycji rycerskich, pielęgnowanie tradycji, przepych na imprezach
portrety trumienne
inizia ad imparare
przytwierdzane do trumien obrazy zmarłego szlachcica, oryginalny element kultury polskiego baroku
strój szlachecki
inizia ad imparare
żupan(szata o długich rękawach), Kontusz(szata wierzchnia podobna do płaszcza-ich rozcięte rękawy tzw wyloty zarzucano na plecy), pas kontuszowy(miał nawet parę metrów), Karabela(szabla typu wschodniego), Baczmagi(buty z płaską podeszwą)

Devi essere accedere per pubblicare un commento.