Nowotworzenie część trzecia

 0    96 schede    mona09
Scarica mp3 Stampa Gioca Testa il tuo livello
 
Domanda język polski Risposta język polski
ZMIANY GENETYCZNE POWODUJĄCE POWSTAWANIE NOWOTWORÓW
inizia ad imparare
zmiany dotyczące onkogenów – supresja denu TP53 – mutacje genu TP53, zmiany w genach zlokalizowanych z dala od onkogenów lub supresorowych
zmiany dotyczące onkogenów
inizia ad imparare
zwiększenie ekspresji prawidłowych białek onkogennych
supresja genu TP53
inizia ad imparare
obniżona lub brak ekspresji białka TP53
mutacje genu TP53
inizia ad imparare
nieprawidłowa forma białka TP53
zmiany w genach zlokalizowanych z dala od onkogenów lub supresorowych
inizia ad imparare
ale kontrolujące ich ekspresję
zmiany genetyczne w komórkach nowotworowych determinują
inizia ad imparare
ich fenotyp
fenotyp – cechy komórek nowotworowych
inizia ad imparare
nieograniczony potencjał proliferacyjny – niezależność od czynników wzrostu – oporność na apoptozę – zdolność inwazyjnego wzrostu
GENY ZAANGAŻOWANE W regulacje cyklu komórkowego - dojrzewanie komórek - eliminacja komórek
inizia ad imparare
ONKOGENY – GENY SUPRESOROWE – GENY ZAANGAŻOWANE W NAPRAWĘ DNA, geny mutatorowe
ONKOGENY definicja
inizia ad imparare
zmutowane lub prawidłowe geny, które kodują białka ważne w procesach wzrostu, różnicowaniu i dojrzewaniu
GENY SUPRESOROWE definicja
inizia ad imparare
zmutowane lub prawidłowe geny, które hamują wzrost komórek
GENY ZAANGAŻOWANE W NAPRAWĘ DNA – GENY MUTATOROWE
inizia ad imparare
niestabilność genetyczna, defekty enzymów zaangażowanych w naprawę DNA
ONKOGENY pochodzą zy...
inizia ad imparare
prawidłowych genów - proto-onkogenów które w prawidłowych komórkach kontrolują - cykl komórkowy – mitozy - różnicowanie i dojrzewanie komórek - stymulują podziały komórkowe - prowadzą do mitozy
proto-onkogeny kodują...
inizia ad imparare
produkty zaangażowane w różne szlaki metaboliczne -czynniki wzrostu - receptory dla czynników wzrostu - regulatory cyklu komórkowego - białka wiążące DNA - czynniki transkrypcyjne - kinazy białkowe
po zaistnieniu mutacji w obrębie PROTO-ONKOGENÓW...
inizia ad imparare
transformują one w ONKOGENY których produkty są zmutowanymi białkami - zmutowane białka różnią się od prawidłowych białek zarówno strukturą, jak i właściwościami
zmutowane białka mogą...
inizia ad imparare
radykalnie zmieniać przebieg cyklu komórkowego
inny możliwy mechanizm powstawanie ONKOGENÓW
inizia ad imparare
multiplikacja fragmentu chromosomu, który zawiera onkogen (w komórkach neuroblastomy ponad 100-krotne zwielokrotnienie onkogenu N-MYC)
mutacja onkogenu może powodować stałą jego aktywację, to znaczy, że...
inizia ad imparare
są zawsze włączone - nie reagują na sygnały hamujące
GENY SUPRESOROWE w komórkach prawidłowych funkcja
inizia ad imparare
hamują (powodują supresję) cyklu komórkowego
utrata lub uszkodzenie GENÓW SUPRESOROWYCH (osłabiona lub wadliwa funkcja) prowadzi do...
inizia ad imparare
niekontrolowanej proliferacji
supresja ekspresji GENÓW SUPRESOROWYCH (mechanizmy genetyczne lub epigenetyczne) prowadzi do...
inizia ad imparare
niekontrolowanej proliferacji
GENY MUTATOROWE definicja
inizia ad imparare
GENY ZAANGAZOWANE W WYKRYWANIE I NAPRAWĘ BŁĘDÓW DNA
GENY MUTATOROWE w komórkach prawidłowych – FUNKCJA
inizia ad imparare
kontrolują proces naprawy błędów materiału genetycznego – naprawa mutacji genetycznych
brak lub nieprawidłowe działanie genów MUTATOROWYCH powoduje
inizia ad imparare
brak naprawy uszkodzonych genów – wysokie prawdopodobieństwo kolejnych mutacji
czy mutacje genów mutatorowych są przekazywane komórkom potomnym?
inizia ad imparare
TAK
NOWOTWORY WRODZONE definicja
inizia ad imparare
zmiany genetyczne w komórkach rozrodczych zatem obecne we wszystkich komórkach organizmu i są przekazywane na potomstwo (wadliwa kopia genu w każdej kom organizmu)
NOWOTWORY NABYTE
inizia ad imparare
zmiany genetyczne pojawiają się w pojedynczych komórkach somatycznych i kumulują się przez całe życie osobnika - nie są przekazywane na potomstwo
ZESPOŁY NOWOTWOROWE
inizia ad imparare
w niektórych rodzinach lub liniach hodowlanych, czy rasach psów stwierdza się wysoką podatność na zachorowanie na specyficzne typy nowotworów
najpowszechniejsze nieprawidłowości związane z zespołami nowotworowymi dotyczą
inizia ad imparare
mutacji w obrębie genów supresorowych (predyspozycje do rozwoju nowotworów)
CECHY ZESPOŁÓW NOWOTWOROWYCH
inizia ad imparare
pojawiają się w relatywnie młodym wieku - w narządach parzystych jednoczesne zajęcie obu narządów -mnogie zmiany w różnych narządach - rodzinna (lub rasowa) skłonność
PRZYKŁADY ZESPOŁÓW NOWOTWOROWYCH U ZWIERZĄT wymień
inizia ad imparare
dermatofibromatoza i gruczolakoraki nerek u owczarków niemieckich - mnogie rogowiaki kolczystokomórkowe u keeshoundów - chłoniaki rodzinne u psów (mastify, rottweilery owczarki kaukaskie)
ROZPOWSZECHNIENIE NOWOTWORÓW decydują o tym
inizia ad imparare
WIEK – decydujący czynnik pojawienia się nowotworów WARUNKI ŚRODOWISKOWE – narażenie na światło słoneczne - SCC małżowin usznych, oczu, HSA skóry u psów ASPEKTY MEDYCZNE – mięsaki poinjekcyjne (poszczepienne) u kotów
- niektóre nowotwory (białaczki, nerczaki zarodkowe, chłoniaki śródpiersiowe u kotów) są powszechne u młodych zwierząt
RÓŻNICE GATUNKOWE MASTOCYTOMA
inizia ad imparare
powszechny u psów - powszechny u kotów - rzadki u innych gatunków
RÓŻNICE GATUNKOWE HISTIOCYTOMA
inizia ad imparare
powszechne u psów - nigdy nie obserwowane u innych gatunków
RÓŻNICE GATUNKOWE INSULINOMA
inizia ad imparare
rzadkie u psów i kotów - powszechne u fretek
RÓŻNICE GATUNKOWE NOWOTWORY GRUCZOŁU SUTKOWEGO
inizia ad imparare
powszechne u psów i kotów - rzadkie u świo i krów
RÓŻNICE GATUNKOWE ZŁOŚLIWE NOWOTWORY SUTKA
inizia ad imparare
powszechne u kotów - umiarkowanie częste u suk
LOKALIZACJA GUZY KOMÓREK TUCZNYCH
inizia ad imparare
skóra u psów - trzewia u kotów
LOKALIZACJA CHŁONIAKI
inizia ad imparare
psy – obwodowe węzły chłonne - 90 % przypadków - koty – obwodowe węzły chłonne - 10 % przypadków
CECHY KOMÓREK NOWOTWOROWYCH wymień
inizia ad imparare
ANIZOCYTOZA I PLEOMORFIZM - WZROST AKTYWNOŚCI MITOTYCZNEJ - WYDZIELANIE NIEPRAWIDŁOWYCH BIAŁEK - BRAK PRAWIDŁOWEJ FUNKCJI
ANIZOCYTOZA I PLEOMORFIZM komórek nowotworowych opisz
inizia ad imparare
utrata połączeń, tworzenie skupisk - defekty cząstek adhezyjnych - zaburzenia cytoszkieletu
WZROST AKTYWNOŚCI MITOTYCZNEJ opisz
inizia ad imparare
obecne figury mitotyczne - liczne, anormalne - wysoka zawartość DNA – obecność onkogenów - nieprawidłowości chromosomalne
WYDZIELANIE NIEPRAWIDŁOWYCH BIAŁEK przez komórki nowotworowe – jakich?
inizia ad imparare
alpha-fetoproteina, IL-6 - kolagenazy, elastazy
BRAK PRAWIDŁOWEJ FUNKCJI komórek nowotworowych opisz
inizia ad imparare
nowotworowe FIBROBLASTY nie produkują kolagenu - komórki CZERNIAKA nie produkują melaniny - komórki RAKA TARCZYCY nie produkują hormonów tarczycy
TYP NOWOTWORU - NAJWAŻNIEJSZE PYTANIE
inizia ad imparare
NOWOTWORY NIEZŁOŚLIWE - NOWOTWORY ZŁOŚLIWE - PRZYPADKI GRANICZNE
NOWOTWORY NIEZŁOŚLIWE - CECHY KLINICZNE
inizia ad imparare
rosną powoli przez ekspansję - nie dają przerzutów - nie dają wznowy
NOWOTWORY NIEZŁOŚLIWE ZNACZENIE KLINICZNE
inizia ad imparare
nieistotne klinicznie, defekt kosmetyczny - umiarkowanie istotne, nacisk na przewody, naczynia, nerwy, zaburzenia lokomocji, pobierania pokarmu - istotne klinicznie, zespoły paranowotworowe, lokalizacja
NOWOTWORY ZŁOŚLIWE CECHY KLINICZNE
inizia ad imparare
w większości przypadków - mają agresywny charakter biologiczny - są większe niż guzy niezłośliwe - rosną szybko przez ekspansję lub naciekanie - tendencja do dawania przerzutów - tendencja do wznowy - umiarkowane lub istotne znaczenie kliniczne
(rzadko odkrycie przypadkowe lub zmiana indolentna)
wzrost NOWOTWORÓW ZŁOŚLIWYCH charakteryzuje się...
inizia ad imparare
postępującym naciekiem tkanek, infiltracją i zniszczeniem okolicznych struktur
guzy są zazwyczaj słabO odgraniczone od okolicznych tkanek
inizia ad imparare
(brak torebki łącznotkankowej)
NACIEKANIE TKANEK – INWAZYJNOŚĆ
inizia ad imparare
jest jedną z najbardziej charakterystycznych cech nowotworów złośliwych
PRZERZUT łacina
inizia ad imparare
metastasis
PRZERZUT definicja
inizia ad imparare
ogniska wtórne nowotworu pozostające bez bezpośredniego kontaktu z ogniskiem pierwotny
PRZERZUT jednoznaczna cecha
inizia ad imparare
nowotworów złośliwych
nie wszystkie nowotwory złośliwe
inizia ad imparare
dają przerzuty nie wszystkie
skłonność do dawania przerzutów w nowotworach złośliwych jest
inizia ad imparare
różnorodna
90 % psów z kostniakomięsakami kończyn
inizia ad imparare
w momencie rozpoznania obecne przerzuty w płucach – często nie wykryte (micrometastases)
ETAPY PRZERZUTOWANIA
inizia ad imparare
oderwanie się od głównej masy, degradacja i naciekanie ECM, migracja przez ECM, naciekanie ściany naczyń krwionośnych, wędrówka z prądem krwi, implantacja, opuszczanie naczyń krwionośnych, wzrost ogniska wtórnego - przerzut
każdy etap zależny od cech fenotypowych komórek – jakich cech?
inizia ad imparare
synteza specyficznych receptorów - synteza specyficznych enzymów - właściwości antyimmunologiczne – możliwość aktywnego ruchu (nie konieczna)
ETAPY POWSTAWANIA PRZERZUTÓW - ODŁĄCZENIE SIĘ OD MASY GUZA
inizia ad imparare
a) adhezja komórek, cząstki adhezyjne b) obniżenie ekspresji kadheryn na błonie komórkowej •niektóre raki (raki sutka, raki jelit) zmniejszenie ekspresji kadheryny E
a) kadheryna E w komórkach nabłonka b) zmniejsza adhezję międzykomórkową i promuje oddzielanie się komórek od masy guza
DROGI SZERZENIA SIĘ NOWOTWORÓW wymień
inizia ad imparare
droga hematogenna - droga limfatyczna - bezpośredni rozsiew, droga wszczepienna - droga jatrogenna
droga wszczepienna czyli
inizia ad imparare
droga kanalikowa - guzy pasażowalne
DROGA HEMATOGENNA opisz
inizia ad imparare
najpowszechniejsza dla mięsaków ale „korzystają” z niej także i raki - utożsamiana z drogą limfogenną - naczynia chłonne i małe żyły łatwiej penetrowane niż tętnice – grubość ściany
•przerzuty drogą hematogenną lokalizują się najczęściej
inizia ad imparare
wątroba, filtruje zlewisko żyły wrotnej – płuca, filtrują krew z krążenia ogólnego
DROGA LIMFOGENNA opisz
inizia ad imparare
powszechna dla raków/rzadziej mięsaków - zasiedlają węzły chłonne na przebiegu naczyń limfatycznych -początkowo w węźle wartowniczym, następnie jako zmiany wtórne - mogą być eliminowane przez układ immuno
przechodzą przez węzeł wartowniczy i osiedlają się w bardziej odległym węźle lub narządach odległych •rosną na przebiegu naczyń chłonnych i prowokują r zapalną lub wysięk nowotworowy•– limfadenomegalia
powiększenie węzłów chłonnych łacina
inizia ad imparare
limfadenomegalia
limfadenomegalia opisz
inizia ad imparare
obecność komórek nowotworowych - brak przerzutów ale obecny rozrost odczynowy
LOKALIZACJA PRZERZUTÓW zależna od
inizia ad imparare
a) autonomicznej lokalizacji – b) regionalne węzły chłonne – płuca z krążenia ogólnego – wątroba zlewisko żyły wrotnej – tropizm tkankowy,
a) zmian pierwotnych – zasada czopu nowotworowego b) wyłapują komórki nowotworowe ze zlewiska chłonki
„tropizm tkankowy” po angielsku
inizia ad imparare
(seed and soil theory)
tropizm tkankowy to
inizia ad imparare
oskrzelowopochodny rak płuc do nadnercza i mózgu
na tropizm tkankowy składa się
inizia ad imparare
reakcja receptory, ligandy - czynniki „chemotaktyczne” dla komórek nowotworowych
DROGA WSZCZEPIENNA
inizia ad imparare
a) złuszczanie komórek – exfoliatio – b) złuszczone komórki dostają się do płynnego medium wypełniają jamę lub kanał i osiedlają się w miejscu wtórnym
a) brak adhezji między komórkami promuje ich złuszczanie b) szczególnie zmian niskozróżnicowanych
miejscu wtórnym osiedlania się złuszczonych komórek
inizia ad imparare
drogi moczowe - oskrzela, tchawica - przestrzeo podpajęczynówkowa - jamy stawowe
ROZSIEW W OBRĘBIE JAM CIAŁA
inizia ad imparare
często dochodzi do zajęcia błon surowiczych - rozsiew drogą naczyń limfatycznych - rozsiew drogą bezpośrednią
GUZY PASAŻOWALNE wymień
inizia ad imparare
mięsak weneryczny – guz pyska diabłów tasmańskich
MIĘSAK WENERYCZNY inne nazwy
inizia ad imparare
- transmissible veneral tumor, mięsak/guz Stickera
MIĘSAK WENERYCZNY opisz
inizia ad imparare
szerzy się w populacji: podczas aktywności płciowej – lizanie i wąchanie genitaliów, kopulacja szerzy się w obrębie organizmu: własne genitalia drogą hematogenną/limfogenną
GUZ PYSKA DIABŁÓW TASMAOSKICH inna nazwa
inizia ad imparare
devils facial tumor disease
GUZ PYSKA DIABŁÓW TASMAOSKICH opisz
inizia ad imparare
rozległy naciekowy wzrost, chyba z komórek Schwanna – walki o padlinę – w obrębie jamy ustnej i twarzy, morze szerzyć się na całe ciało
WZNOWY NOWOTWOROWE wymień
inizia ad imparare
wznowy miejscowe, wznowy odległe
WZNOWA, NAWRÓT łacina
inizia ad imparare
recidiva, recurrence
WZNOWA, NAWRÓT definicja
inizia ad imparare
jest to ponowne pojawienie się nowotworu po okresie remisji
wznowa jest konsekwencją...
inizia ad imparare
pozostawienia niewykrytych komórek nowotworowych w tkankach
z czasem niewykryte komórki...
inizia ad imparare
mnożą się, wzrastają do objętości wystarczającej do rozpoznania
w zależności od typu nowotworu wznowa pojawia się
inizia ad imparare
w ciągu tygodni, miesięcy a nawet lat po usunięciu ogniska pierwotnego ogniska
WZNOWY MIEJSCOWE definicja
inizia ad imparare
nowotwór złośliwy pojawia się w miejscu lub blisko miejsca resekcji zmiany pierwotnej, bez rozsiewu do miejsc odległych
najczęściej: mięsaki, raki sutka, naczyniakomięsaki, mastocytomy
WZNOWY ODLEGŁE definicja
inizia ad imparare
nowotwór złośliwy pojawia się w miejscu odległym w stosunku do ogniska pierwotnego
najczęściej: czerniaki, naczyniakomięsaki, chłoniaki
ANTYGENY NOWOTWOROWE •Obecne na powierzchni komórek
inizia ad imparare
białka - glikoproteiny – glikolipidy - węglowodany
ANTYGENY NOWOTWOROWE •Antygeny nowotworowo-specyficzne
inizia ad imparare
Ag wirusów onkogennych - zmienione antygeny własne, produkty zmutowanych genów Ag zarodkowe lub rakowo-płodowe
ANTYGENY NOWOTWOROWE •Antygeny związane z nowotworami
inizia ad imparare
Ag obecne na komórkach nowotworowych i prawidłowych - Ag specyficzne dla tkanki macierzystej nowotworu
ODPORNOŚĆ PRZECIWNOWOTWOROWA wymień
inizia ad imparare
wrodzona i nabyta
WRODZONA ODPORNOŚĆ
inizia ad imparare
niespecyficzna antygenowo, KOMÓRKI NK – zabijają komórki różnych nowotworów i komórki zakażone wirusem, powodują lizę i apoptozę komórek nowotworowych, MAKROFAGI
aktywnośd antynowotworowa jest stymulowana przez INF-gamma - zabijają kom nowotw za pomocą mechanizmów tlenowych, e lizosomalnych, tlenku azotu i TNF
ODPORNOŚD NABYTA
inizia ad imparare
antygenowo specyficzna, LIMFOCYTY T – powodują lizę komórek nowotworowych – mechanizm jak komórki NK, LIMFOCYTY B – syntetyzują przeciwciała, które rozpoznają antygeny nowotworowe
na ich powierzchni i powodują uruchomienie kaskady dopełniacza – liza komórek nowotworowych
ZMIANA EKSPRESJI MHC
inizia ad imparare
brak lub obniżona ekspresja antygenów zgodności tkankowej na błonie komórkowej
MASKOWANIE ANTYGENÓW
inizia ad imparare
utrata lub zamaskowanie antygenów nowotworowoswoistych – niewidoczne dla układu immunologicznego
TOLERANCJA IMMUNOLOGICZNA
inizia ad imparare
większość antygenów nowotworowych to antygeny własne obecne też na komórkach prawidłowych
IMMUNOSUPRESJA
inizia ad imparare
IMMUNOSUPRESJA synteza sub immunosupres, hamowanie proliferacji makrofagów i limfocytów, synteza Fas – apoptoza limfocytów, neutralizacja przeciwciał
; synteza Fas-ligand przez komórki nowotworowe, - neutralizacja przeciwciał przez antygeny nowotworowe - kompleksy Ab-Ag

Devi essere accedere per pubblicare un commento.