Moja lekcja

czy emocje mają znaczenie w procesie dostosowania się społecznego?

są niezbędne w poszukiwaniu sensu życia, kontrolują postrzeganie świata, ukierunkowują działanie, sa fundamentem tożsamości, moralnych osadów i związków, niezbędne w poszukiwaniu sensu zycia

emocja

stan psychologiczny nawiązujący do wydarzenia przeważnie zachodzącego w świecie zewnętrznym który jest dla nas ważnym, nadaje priorytet jednemu celowi nad drugim; waznym składnikiem jest wewnętrzne doświadczenie; odbicie ważneg obecnego kontekstu(lazarus)

opinia psychologów współczesnych na temat emocji

emocje nie są tylko subiektywne i intrapersonalne ale także niezwykle społeczne i interpersonalne; racjonalne i pomagają radzić sobie w konkretnych kontekstach społecznych

Skąd pochodzą emocje Według Darwina?

emocje wywodzą się z nawyków które były użyteczne w naszej ewolucyjnej przeszłości, mechanizmy podobne do odruchów i niektóre z nich pojawiają się niezależnie czy są użyteczne, dostarczył opisów ekspresji mimicznej i przekonywał o nich uniwersalności

podejście somatyczne Jamesa

emocje to wzorzec reakcji cielesnych; kiedy czujemy strach tak naprawdę odczuwamy bicie serca, zimną skórę i zastygnięcie w miejscu

czym są emocje według Freuda?

to trzon eielu zaburzeń psychicznych; gdy pewne wydarzenia mogą być tak niszczące że pozostawiają emocjonalne blizny wpływające na resztę naszego życia; dorosłe życie emocjonalne podlega silnym wpływom dziecięcych relacji z rodzicami lub opiekunami

Arystoteles

wartościowanie a emocje

epikurejczycy

życie przyjemne, ale bez przesady

stoicy

najważniejsze jest cnota, emocje są irracjonalne

definicja emocji

łacińskie słowa e movere oznaczają poruszać się z wewnątrz albo poza, na zewnątrz (Murray); wychodzenie poza stan dotychczasowy, ustalony, typowy, zakłócenie dotychczasowego stanu rzeczy

definicja emocji według słownika

niezwykłe lub zakłócające poruszenie lub szerzej każdy wyraźny objaw albo zakłócenie świadome lub nieświadome, zazwyczaj mimowolne i często prowadzące do kompleksowych zmian cielesnych i form zachowań

definicja emocji według Younga

nagły zakłócający proces albo stan który powstaje w psychologicznej sytuacji, a który objawia się sygnalizowanymi zmianami w mięśniach gładkich, gruczołach i w całym zachowaniu; emocje obejmują wiele zjawisk które można określić mianemprocesów afektywnych

procesy afektywne według Younga część 1

-proste uczucia przyjemności i nieprzyjemności związane ze zmyslami -negatywne organiczne uczucia np głodu i pozytywne uczucia wystep w czasie jedzenia, wypróżnienia - uczucia zwiazane z czynnościami(zasp głod) zainteresowaniami (awersja

procesy afektywne według Younga część 2

-moralne, estetyczne, religijne -utrzymujące się nastroje wesołości uniesienia, depresji -patologiczne afekty typu głębokiej depresji, manii, apatii -emocje typu obawy śmiech, płacz, zakłopotanie -indywidualne temperamenty

interpretacja emocji- perspektywa egzogeniczna

ujecie społ-biol, gdzi proces ewolucji i adaptacji stanowią kluczowe mehanizmy odpowiedzialne za kształtowanie emocji oraz dla ujęcia społ-kult; człowiek przystosowuje sie do rzeczywistości przez reprodukcje istniejących projektów świata(Hume, Locke, Mill

interpretacja emocji - perspektywa endogeniczna

z kręgu psychologii fenomenologicznej i egzystencjalnej; współcześnie przeważające poznawcze teorie emocji próbują zasadniczo wiązać ze sobą te dwa skrajne stanowiska; wskazuje na to że miara rzeczy jest subiektywny świat osoby(Spinoza, Hegel, Kant)

interpretacja emocji w psychologii fizjologicznej

procesy afektywne powinny być opisywane w kategoriach fizjologicznych; emocje są stanami fizjologicznymi organizmu; pomiar zmiennych fizjologicznych; istotna jest koncentracja na mechanizmach biologicznych(stymulacja i aktywacja)

interpretacja emocji i psychologii fenomenologicznej

analiza dośw emocji która umożliwia identyfikację struktur mózg. i ścieżek pośredniczących między stanami wewn a innymi składnikami emocji (Arnold); podkreśla role wewn stanów przeżywania (Izard); em-świadome dośw (sub.), odkrycie mech. nadawania znaczeń

interpretacja emocji w psychoanalizie

afekty-centralne, wazne do odkrywania znaczeń coduznnych wydarzen; umożliwiają adaptację do zmieniających się warunków, sygnał zmieniających się stanów wewn i zewn; stanowią o poczuciu ciągłości życia; odżywiają relacje społeczne; niepokój i stan depresji

interpretacja emocji w behawioryzmie

specyficzny, wrodzony wzorzec reakcji, która wyzwala zmiany w cielesnym układzie jako całości, a w szczególności w trzewiowych i gruczołowych podkładach; sposoby reagowania mogą być analizowane w kategoriach relacji między bodźcem a reakcją; formy odp

interpretacja emocji psychologii poznawczej

wtórne w stosunku do procesów poznawczych przebiegających na różnych poziomach przetwarzania informacji; efekt dysharmonii inforacji i ich spójności dysh prowadzi do stanów napięcia, które przekładają sie na odczucia wewn i tow im zmiany; język i struktur

interpretacja emocji psychologii humanistycznej

dominujące znaczenie odgrywa sub dośw oraz z nim związane podstawowa rola ja- podmiot; teoria z tego kręgu rzadko analizuje zjawisko emocji jako jeden z procesów psychicznych, odwoluja się do interpretacji fenomenalogicznych; człowiek jako całość i motywy

emocje jako interakcja

złożony zespół zmian cielesnych i psychicznych obejmujących pobudzenie fizjologiczne, uczucia, procesy poznawcze i reakcje behawioralne wykonywane w odpowiedzi na sytuację spostrzegana jako ważna dla danej osoby(zimbardo)

właściwości emocji

-złożony zespół zmian cielesnych i psychicznych -Forma odpowiedzi na sytuację czy zdarzenie, bodziec -powstaje w rezultacie przypisania znaczenia ważności jakimś stanom, zdarzeniom bodźcom(następ pewnego oszacowania) -gotowość do działania

4 komponenty emocji wg Reeve

-uczucie(sub dosw, fenom swiaodmosc, poznanie) -cielesne pobudzenie(fizjol aktywacja, przyg ciel do działania, r motoryczne) -społeczno-ekspresywny komponent(kom spol, ekspresje twarzy i wokalne) -poczucie celowości(motywacja ukier na cel, aspekt funkcj)

emocje jako specyficzna reakcja

Forma odpowiedzi na rodzaj i jakość znaczącej dla podmiotu interakcji; sposób doświadczenia jakości znaczącej dla podmiotu interakcji

1. podstawą emocji jest interakcja

emocja powstaje w interakcji i dzięki interakcji między podmiotem i swiatem zewn bedacym źródlem bodzcow; inny charakter ma interakcja z doplywającymi informacjami sensorycznymi a inny z uznawanymi wartościam;

2. powstawanie emocji jest rezultatem oceny interakcji jako znaczącej, ważnej pod jakimś względem dla podmiotu

ważność lub znaczenie z rezultatem funkcji, jakie dana interakcja spełnia dla podmiotu lub zdolności uaktywnienia przez daną interakcję konkretnych form motywacyjnych

podejście kategorialne do opisu emocji

podkreśla konieczność opisu emocji jako odrębnych kategorii(Watson, Plutchnik, Izard)

podejście dymencjonalne do opisu emocji

akcentuje jako jedynie uzasadnione wyróżnienie wymiarów na jakich dadzą się zlokalizować stany emocjonalne(Wundt, Spencer, Woodworth, Schlosberg, Davitz, Watson, Tellegen)

cztery wymiary emocji według Davitza

aktywacja, relacyjność (odniesienie do), hedonistyczny ton (nasycenie przyjemnością), kompetencja

podstawowe wymiary emocji według Watsona i Tellegen

wysoce pozytywny afekt- niskopozytywny efekt oraz wysoce negatywny afekt- nisko negatywny efekt + dwa dodatkowe będące jako niewypadkową tych podstawowych: silne zaangażowanie- brak zaangażowania oraz przyjemność- nieprzyjemność

kompromisowa propozycja Frijda

kat, wym; em są oddzielnymi stanami gdy są analizowane na poziomie gotowości do podejmowania odpowiedniej reakcji(na poziomie specyficznych tendencji do działania), sa stanami w postaci wymiarów(na poziomie reakcji na wartość zdarzeń lub na jego nagłość)

emocje jako złożone formy odpowiedzi z różnych perspektyw- koncepcja lazarusa

perspektywa podmiotu, obserwatora, społeczności oraz biologiczna; kaxde z tych ujęć pozwala na nieco odmienny sposób analizowania emocji, a także problemu kategorii i wymiarów emocji

perspektywa obserwatora

obserwatorem jest ten kto wnioskuje obecności stany emocjonalnego u innej osoby, a wnioskować najpełniej można na podstawie zewnętrznych objawów zachowań

perspektywa podmiotu

pozwala spojrzeć na emocje od strony doświad podmiotu-podstawową rolę odgrywaja kategorie emocji, człowiek dośw różnych jakości emocjonalnych czym innym jest smutek i radość, jest to problem odmiennych kategorii em., zrozumieć jakość doświadczeń ludzkich

perspektywa społeczna

spojrzenie na emocje jako na narzucone/wypracowane przez dane społeczności schematy reagowania/ sposoby wyrażania przeżywanyc stanów; społ i kultura stanowią o sposobach kształtowania życia em.; emocji są częściowo produktem społ wartości i przekonań

perspektywa biologiczna

pozwala spojrzeć na emocje od strony uczestniczących w jej powstawaniu mechanizmów neurofizjologicznych

emocje pierwotne i wtórne (Panksepp)

trzy kategorie zjawisk o różnym poziomie złożoności:1) reakcje emotywne np glod (trwają tyle ile wywołują je warunki) 2) em z pobudzenia sonsomotorycznych mech mozg, trwają dluzej od bodzcow inni 3) uczucia wyzsze(subiektywne stany)

emocje pierwotne i wtórne (Plutchik)

emocje wtórne powstają z kombinacji emocji pierwotnych

podstawowe wzorce zachowania podstawowe emocje w interpretacji Plutchnika część 1

inkorporacja- związ z pożyw. lub akceptacja korzystnych bodźców ze świata zewn odrzucenie-pozbycie się szkodliwych, ale wchłoniętych(wstręt) ochrona-unik niebezp. lub szkody, wycof. się(lęk) niszczenie-likwid. przeszkód uniemożl. zaspok. potrzeb(gniew)

podstawowe wzorca zachowania podstawowe emocji interpretacji Plutchnika część 2

rozmnażanie- przybliżanie się do innych(radość) reintegracja-reakcja na utratę czegoś ważnego(smutek) orientacja-reakcja na kontakt z obiektem nowym(zaskoczenie) eksploracja zachowanie zmierzające do rozpoznania danego środowiska (antycypacja)

założenia emocji według Pluchnika

niewielka liczba czystych lub podst. emocji, inne mieszanki podst.; podst. różnią się między sobą fizjologicznie i uruchamianych form zachowań;

kryteria emocji podstawowych

związek z podst. biol. procesami adaptacyjnymi, występuje w jakiejś formie na wszystkich etapach ewolucji; nie może być wyraźnie zależna od szczególnej struktury nerwowej czy części ciała;

różnica między emocjami a uczuciami

sprowadza się do kryterium ewolucyjnego wskazując że emocje są wspólne zwierzęta i ludziom natomiast uczucia są właściwe ludziom; uczucia są nawet określone jako emocje wtórne

wyróżnienie emocji łukaszewskiego

proste i podkorowe(bezwarunkowe reakcje organizmu niewymagającego ucznia się) oraz złożone(organizowane przez korę mózgową, powstają w rezultacie przetwarzania informacji zawartych juz w organizacji doświadczenia oraz inf napływających)

różnice między emocjami prostymi i złożonymi a uczuciami

emocje charakter sytuacyjny uczucia transsytuacyjne emocje krótkotrwałe uczucia trwałe emocje względnie jednorodne uczucia niejednorodność treściowa,

źródła emocji i uczuć - źródło naturalne

czyli naturalne cechy naszego organizmu; emocje powstające pod wpływem pierwotnych bodźców zmysłowych oraz bodźców pochodzących z narządów wewnętrznych, a także pod wpływem przebiegu i wyników własnych czynności człowieka

źródła emocji i uczuć - bodźce emocjonalne

rezultat związania poprzednio neutralnych bodźców z bezwarunkowymi bodźcami emocjonalnymi(czyli rezultat uczenia i doświadczeń danej osoby)

źródła emocji i uczuć rozbieżność informacyjna/Rozbieżność między oczekiwaniami a stanem rzeczywistym

jeśli pojawiło się oczekiwanie to znaczy że istniała wcześniej jakaś struktura schemat poznawczy a więc ta rozbieżność w takim przypadku musiała być traktowana jako źródło emocji wtórnych

argument podawany za pierwotnością emocji

dotyczy automatyzmu reagowania; automatyzm jednocześnie świadczy o formach ewolucyjnie wcześniejszych; wrodzone, nie wymagające uczenia się

kryteria przynależności do emocji pierwotnych lub wtórnych

siła związku emocji ze strukturami biologicznymi, automatyzm reagowania, zróżnicowanie źródła emocji, powszechność występowania emocji, uniwersalność wzorców zachowania

inne podziały emocji i ich analiza - uczucia skierowane na podmiot

na siebie samego, na przykład uczucie godności, tożsamości, związane z własnymi inspiracjami i osiągnięciami

inne podziały emocji ich analiza uczucia skierowane na innego człowieka

na przykład egocentryczne i prospołeczne

inne podziały emocji ich analiza - uczucia lub emocje związane z doznaniami organicznymi

dyktowane przez rodzaj receptora przyjmującego wrażenia, czy też emocje towarzyszące bólowi, pragnieniu

inne podziały emocji ich analiza - uczucia lub emocje związane z cechami bodźca

(na przykład estetyczny) uczucia dotyczące różnych form podejmowanych aktywności: religijn, praktyczne, intelektualne

inne podziały emocji i ich analiza - uczucia

doświadczony w związku z podejmowanymi rolami z zabawą i tak dalej

inne podziały emocji ich analiza - uczucia dotyczące różnych sfer rzeczywistości lub obiektów

uczucia wobec i związane z realizacją wartości, uczucia moralne, religijne, skierowane ku wybranym celem i wynikające z osiągania celów, uczucia wobec obiektów materialnych itd

podział emocji ze względu na właściwości procesów emocjonalnych

rodzaj dominujących komponentów (uczucia wyrażone przeżywane), jakość uruchamianych aktywności(gniew) siła(namiętność>afekt), znak (poz-neg), stopień angażowania nie dających się kontrolować mechanizmów (nieświad automat), dysfunkcjonalność (patologiczne)

dyspozycja a stan

dyspozycja najczęściej sprowadza się do struktury odpowiadających za rodzaj temperamentu lub sentymentów(powtarzalność pewnego stylu przebiegu procesu); stany natomiast do nastrojów uznawanych aktualnie emocji(radość lub depresja)

proces

co się dzieje obecnie, jak się dokonuje, na przykład jak powstaje radość

poziomy interpretacji zjawisk emocjonalnych na przykładzie temperamentu - flegmatyk

predyspozycja: przewaga procesu pobudzenia nad hamowaniem, nadmiernie stymulowana k.m. Niska labilność gałęzi symp. AUN dyspozycja: zach. introwertywne, zrównoważenie

poziomie interpretacji zjawisk emocjonalnych na przykładzie temperamentu - melancholik

predyspozycja: pobudzenie nad hamowaniem, k.m. nadmiernie stymulowana i njska labilność gałęzi symp. AUN dyspozycja: zach. introwertywne, brak zrównoważenia

poziomy interpretacji zjawiska emocjonalnych na przykładzie temperamentu - sangwinik

predyspozycja: hamowanie nad pobudzeniem,k.m. nie dostymulowana Wysoka labilność gałęzi symp AUN dyspozycja: zach. ekstrawertywne, zrównoważenie

poziomy interpretacji zjawiska emocjonalnych na przykładzie temperamentu - choleryk

predyspozycja: hamowania na pobudzeniem,k. m nie dostymulowana Wysoka labilność gałęzi symp. AUN dyspozycja: zach ekstrawertywne, brak zrównoważenia

komponenty emocji według izarda - wyróżnianie ich właściwości

neurofizjologiczny(wnioskowanie na podstawie fizj teorii emocji), ekspresywny(teorie ekspresywne, mimicznego sprzężenia zwrotnego) stan subiektywny jako komponent emocji(Przeżyciowy, znaczenie psychologicznych t.e.), komponent celowości(motywacyjne t. e.)

właściwości emocji według Reykowskiego

pobudz em.(wzrost ruchliwości, tempa, siły reakcji motor.) znak (poz. przyjemne lub neg. przykre), jakość emocji(jaki mech. został pobudzony przez dany sygnał), siła emocji(sila tendencji do wykon reakcji od danej em., większ przeszkody w powst wysta r

funkcje emocji

wzbudzanie zmian fizjologicznych, zmiany w aktywności poznawczej, ułatwienie r. filogenetycznie adaptacyjnych, organizujące lub dezorganizujące wpływy emocji - funkcje specyficzne dla poszczególnych, funkcje interpersonalne

1. zasada psychologii emocji - zasada zróżnicowania emocji

istnienie odrębnych emocji różniących się ze względu na podłoże neurofizjologiczne, wzorce ekspresji oraz właściwości doświadczenia; mogą wystąpić jako oddzielne emocje m in radość smutek gniew

2. zasada psychologii emocji - zasada współwystępowania i wzajemnego oddziaływania na siebie komponentów emocji

każda zdających się wyróżnić emocji zawiera w sobie cztery wcześniej wspomniane komponenty

3. zasada psychologii emocji - zasada kształtowania(wyzwalania) emocji

emocje z reguły nie występują w formie niezwiązanej ze sobą, lecz jedna emocja często wyzwala następną; to wyzwolenie ma charakter swego rodzaju łańcucha emocjonalnego

4. zasada psychologii emocji - zasada emocjonalnej komunikacji

człowiek najpełniej komunikuję o własnych stronach emocjonalnych przez ekspresję widoczną w twarzy czy ogólnie w ciele; Jednoznaczność ekspresji emocji jest sprawą sporną

5. zasada psychologia emocji - zasada wskazująca na emocje jako czynniki ułatwiające osobisty rozwój i przywiązanie emocjonalne

codzienne doświadczenie emocji wpływa na indywidualny i społeczny rozwój oraz kształtowanie więzi interpersonalnych; emocja tworzy kolory codzienności wskazują na jakość przebiegu interakcji świadczą o poprawności lub spełnianiu się rozwoju człowieka

6. zasada psychologii emocji - zasada interaktywnych systemów

wzbudzenie stanów emocjonalnych powoduje zmiany w zakresie funkcji homeostatycznych, wpływa na sposób zaspokajania popędów, na percepcję, na procesy poznawcze i działania człowieka; zasada wskazująca na ścisłą zależność emocji innych procesów psychicznych

7. zasada psychologia emocji - zasada wrodzonych funkcji adaptacyjnych i psychopatologii

począwszy od Darwina wielu uczonych przyjmuje pogląd że emocje pełniły istotną rolę w procesie ewolucji

8. zasada psychologii i emocji - zasada emocjonalnego zarażenia się

emocje doznawane przez jedną osobę mogą wyzwalać zbieżne stany u innych osób

9. zasada psychologii emocji - zasada Self regulacji i wykorzystania emocji

każdy człowiek jeśli podejmie odpowiedni wysiłek może kontrolować i regulować własne stany emocjonalne jest to możliwe, bo komponenty emocji występują w formie interaktywnej każdy z nich staje się potencjalnym czynnikiem kontroli Czy regulacji emocji

teoria Jamesa

emocja świadomie odczuwanym doświadczeniem; percepcja ->ekspresja (zmiany cielesne)->emocja; emocja to percepcja zmian cielesnych

teoria Langego

naczyniowo-ruchowe zakłócenia jako rzeczywisty rezultat doświadczenia efektywnego; naczyniowe podrażnienia prowadzą do wtórnych zakłóceń takich jak motoryczne zakłócenia, odczucie bezwładu, subiektywne wrażenia, zaburzenia wydzielania i inteligencji

teoria Wagnera

emocja sama w sobie wisceralną reakcją a nie świadomym doświadczeniem zmiany cielesnych

teoria Anny Bull

modyfikacja teorii Jamesa; afekt jest raczej wynikiem wbudzonej postawy gotowości niż samego aktu zachowania; ukryta postawa->motoryczna postawa->umysłowa postawa

teoria Canona

mechanizmy neurofizjologiczne odpowiadają za powstawanie i przebieg procesów afektywnych; istotne znaczenie w tych procesach pełni Wzgórze; trzewia sa względnie niewrażliwe i dlstego nje mogą przyczynić się do świadomego rozpoznawania emocji

teoria Arnold

emocja to odczuwana tendencja w kierunku czegokolwiek intuicji nieocenionego jako dobre albo od czegokolwiek i intuicyjnie odczuwanych jako złe, czemu tworzysz zmiany fizj; percepcja syt->ocena->emocja i zmiany cielesne

teoria Leepera

percepcyjną motywacyjna; kładziony nacisk jest na poznanie i motywację; efekty motywacyjne pozwalają na rozpoznanie i zróżnicowanie emocji, rozpoznajemy je na podstawie dynamicznych rezultatów

teoria emocji - pozycja obserwatora

uniwersalność pewnych form expresji, kiedy interpretujemy emocje przeżywane przez inne osoby- wskazówki o charakterze niewerbalnym wśród których dominuje Mimika twarzy której Towarzyszą inne objawy jak na przykład pozycja ciała czy ruchy ciała

badania Ekmana

wskazują jednoznacznie że ekspresja twarzy ludzi będących przedstawicielami różnych społeczności różnych kultur ujawnia wiele podobieństw największą trafność szczęście, wstręt, zdziwienie, smutek, gniew, lek;

badania jak Ekmana i izarda

spośród 80 mięśni 36 z reguły angażowanych w ekspresję; mięśnie czołowe, marszczące (ponad brwiowe) mięśnie nosowe, mięśnie okrężne oczne, mięśnie jarzmowe (policzki), mięśnie okrężne ust, mięśnie czworoboczne warg i mięśnie obniżające kąciki ust

komponent ekspresywny według ekmana

pozwala w sposób najbardziej wiarygodny zarówno odróżnić emocje od innych stanów jak i uchwycić różnicę między samymi emocjami

wnioski ekmana

każda emocja ma w sobie właściwe wskaźniki bez względu na kulturę, rozwój filogen wskazuje na występowanie odrębnych uniwersalnych form ekspresji twarzy, emocjonalne formy ekspresji są wieloskładnikowymi sygnałami obejmującymi zarówno głos jak i twarz,

wskaźniki świadczące o ekspresji będącej autentycznym przeżywaniem emocji lub ekspresji będącej próbą ukrycia stanów emocjonalnych

koordynacja ruchów mięśni twarzy symetryczność ekspresji wskaźniki trwałości ekspresji, harmonijność miedzy głosem ekspresją

za co odpowiedzialna jest lewa półkula

specjalizuje się w zadaniach wymagających posługiwania się językiem zdaje się być nieco bardziej angażowana w kształtowanie takich pozytywnych emocji jak radość, odp za rozpoznanie słów, sllwa zawierając treści emocjonalne lub opisy emocji

za co odpowiedzialna jest prawa półkula

zadania o charakterze wizualnym przestrzennym takie jak rozpoznawanie twarzy percepcja doświadczenie i same ekspresja twarzy kształtowanie negatywnych emocji jak lęk i gniew; pełni ważną rolę w rozumieniu emocji

eksperymenty Lairda - sub dosw emocji ma wpływ na wyjaśnienia, jakie ludzie podają przy pojawieniu się danych form zachowań

uczucia są konsekwencją a nie przyczyną zachowania w dekodowaniu stanów emocjonalnych wykorzystuje się wzorce ekspresywnego zachowania oraz poziom pobudzenia fizjologicznego; angażowanie mięśni twarzy w danym schemacie emocji

eksperymenty Stracka

uczestników eksp proszono o trzymanie pióra zębami lub wargami, potem pokazano im różne zabawne rysunki; os trzymające pióro zębami oceniają rysunki jako zabawniejsze niż os pióro wargami- efekt angażowania innych partii mięśni twarzy

Czym jest inteligencja emocjonalna

zdolność spostrzegania i wyrażania emocji, ich rozumienia i wykorzystania oraz kierowania nimi w celu wspierania rozwoju jednostki;

Salovey i Mayer

relacja współpracy między emocją i rozumem-ludzie nie są istotami przeważającej mierze racjonalnymi ani emocjonalnymi, ludzka zdolność przystosowania się i radzenia sobie w życiu są uzależnione od zintegrowanego funkcjonowania umiejętności em i racj

cztery główne komponenty inteligencji emocjonalnej według Salovey i Mayer

zdolność spostrzegania, oceniania i wyrażania em, zdolność znajdowania dostępu do uczuć oraz ich wzbudzania kiedy ułatwiają poznanie poznawcze, zdolność rozumienia informacji mającej znaczenie afektywne i posługiwania się wiedzą o emocjach, regulacja em

zdolność spostrzegania oceniania i wyrażenia emocji

umiejętności zajmowania się własnymi stanami em. oraz ocenianie i wyrażenie tych stanów; aleksytymia- niezdolność dosłownego wyrażenia emocji, trudności rozpoznawania swoich uczuć;

zdolność znajdowania dostępu do uczuć oraz do jej wzbudzania kiedy ułatwiają poznanie poznawcze

nastawienie pozytywne zwiększa szanse uzyskania pożądanego rezultatu; zajmowanie się problemem kiedy odczuwa się różne nastroje pozwala ludziom uwzględnić szerszy zakres potencjalnych działań i rezultatów;

zdolność rozumienia informacji mającej znaczenie afektywne i posługiwania się wiedzą o emocjach

wiedza o systemie emocjonalnym- zdolność słownego nazywania emocji, rozpoznawania powiązań między różnymi emocjami; rozumieć emocje-co emocje komunikuja na temat związków międzyludzkich;

regulacja emocji

otwartość na doświadczenie nastroju i emocji; ćwiczenia opanowania umiejętności podejmowania zachowań które przynoszą pożądane uczucia; autorefleksja doświadczenia emocji-nabywanie wiedzy o korelatach i przyczynach swoich przeżyc emocjonalnych;

ruminowanie

bierne i nawracające skupienie się na objawach własnego cierpienia i na okolicznościach towarzyszących z tym objawom

ruminowanie według nolen- hoeksema

charakterystyczny styl reagowania na stresujące wydarzenia które wzmacnia i wydłuża okresy depresyjnego nastroju; jednym z najbardziej skutecznych spos radzenia sobie z ruminacjami jest dystrakcja(przyjemnakt) zdolność zmieniania neg em i pobudz przyjem

pennebaker - ujawnianie na piśmie urazów emocjonalnych przynosi wiele korzyści

uzewnętrzniona ekspresja językowa traumatycznych przeżyć wspomaga proces radzenia sobie; uzewnętrznione ruminowanie negatywnego wydarzenia pogarsza sytuację;

badania pennebakera

myślenie ludzi którzy ujawniali emocje stało się bardziej wglądowe i przyczynowe, posługiwali się słowami określającymi negatywne emocje w sposób bardziej zrównoważony niż przed ujawnieniem emocji;

Wegner - praca nad badaniem ironii jako formu unikania afektu negatywnego

tłum. ucz neg, przeżycia tak długo będa prowokowały myśli i uczucia czł dopóki nie zostana przezwyciężone i nie przestana być czymś czego należy unikać; ludzie obdarzeni IE powinni zyskać równw. pomiędz przyjm dystraktami a pogodzeniem się z własnymi ucz

zachowania osób bardziej kompetentnych emocjonalnie

traktują swoje reakcje em na dramatyczne przeżycia jako naturalne; spostrzegają te przeżycia i własne em w szerszym kontekście swojego życia; dokonują poz atrybucji dotyczących dramatycznego przeżycia i własnych em;

osiąganie celów a inteligencja emocjonalna - Taylor, Pham, Rivkin, Armor

symulacja rezultatu, celu nie są skuteczne; symulacja procesu polepsza wyniki- zmniejsza lęk i doskonali planowanie i rozwiązywanie problemów przygotowania pod względem emocjonalnym i poznawczym do wykonywania kroków które muszę podjąć żeby zyskać cel

Mihaly Csikszemntmihalyie - teoria przepływu

przepływ- stan psychiczny, gdy ludzie są pochłonięci całkowicie tym, co robią i zapominają o troskach: próba dostosowania warunków zewnętrznych do naszych celów i zmiana sposobu doświadczania warunkow zewnętrznych

McIntosh

Dlaczego pewni ludzie silnie reagują na nieosiąganie celu? bliższe i dalsze celez cele uporządkowane, hierarchiczne powiązania między celami wyższymi i dalszymi;

alexy tymia z języka greckiego

brak słów dla emocji A lexis thymos

Badania Bath Izrael i Nemiah

fakt że u pacjentów z chorobami psychosomatycznymi często występują problemy w mówieniu o swoich emocjach i Zwykle towarzyszy temu skupienie na detalach, ograniczona zdolność do fantazjowania i usztywniona postawa ciała

aleksatymia- epidemiologia

zainteresowanie w kontekście profilu psychologicznego osób z chorobami psychosomatycznymi, potem zjawisko ogólnie występujące a nie charakteryzujące tylko pacjentów z określoną grupą schorzeń;

profil psychologiczne osoby aleksydycznej

emo bladość; tendencja do ujawnienia lęku i napięcia w postaci objawów somatycznych; kom. poprzez działanie i zachowania niewerbalne; wąski krąg zaint. i myślenie nadmiernie konkretne; dystans wobec ludzi, unikaniebliskich relacji lubwchodzenie w

najczęściej podawane podstawowe emocje

strach radość wstręt złość smutek zdziwienie, które powstały w kontekście poszukiwań em uniwersalnych czyli rozpoznawalnych międzykult i wspólnych z innymi gat proponuje się 8 podstawowych zorganizowanych w cztery triady czyli pary em przeciwstawnych

emocje automatyczne

wynikają z mech homeostatycznych i hedonistycznych, powstają bez udziału świadomości, mogą być wzbudzane przez bodźca zewn i wewn, często powiązane z pojeciami standardów ja lub pojęciami aksjologicznymi em wg ich źródeł znaków i systemu powstawania

koncepcja Roberta Zajonca

poj Afektów pierwotnych-reakcji em powstających bez udziału procesów pozn; wskazuje że istnieją 2 układy neuronalne przetwarzajace bodźce niezależnie: sz. Górny(kora) i sz. dolny(od Wzgórza do ciała migdałowego) B->W->K->CM->RE(I); B->W->CM->RE(II)

reakcja afektywna

następuje przed rozpoznaniem bodźca; jest nieświadomye automatyczne

koncepcja ledoux

potwierdza że sz Dolny doprowadza do uruchomienia reakcji zanim zdążymy zarejestrować co jest jej powodem; autorzy wyróżniają 2 główne mech powstawania em homeostatyczne np ból, hedonistyczne em wynikające z oczekiwania nagrody lub unikania przyjemności

emocje refleksyjne

2 źródła: standardy ja czyli emocje wynikające z oceny zgodności działań z wewnętrznymi wymaganiami; wartości aksjologiczne czyli emocje wynikające z odniesienia do pojęć moralnych i ogólnoludzkich

proponowana taksonomia emocji - macierzowy model emocji

znak (neg/ poz) mech powstawania (autom/ refleksyjne) źródła (biolog potrzeby, system wartości, standardy ja) każda z kategorii otrzymuje oznaczenie n1 N2 N3(neg) p1 p2 p3 (poz); każda para jest skorelowana z tym samym poziomem funkcjonalnym emocji

DBT - dialectical behavior therapy

pod. terapeutyczne gdzie dialektyką jest akceptacja i zmiana(przeciwieńswa dla lepszych rezultatów); uczy strategii metod i um pomocnych w problemach z nastrojem; pomaga rozw problemy, ze stresem, popr poczucie własnej wart, buduje pewność siebie

typy umysłów

emocjonalny(emocje, trudno przejsc do racjonalnego) racjonalny(logika, fakty) mądry (balans między em i racj, i intuicja)

cechy osoby w terapii DBT

uważność(jest świadomy tego i obecny) emocjonalna regulacja (czyli potrafi regulować swoje emocje) tolerancja na stres (umie radzić sobie ze stresem) skuteczność interpersonalna czyli taka asertywność I uzyskanie tego co chce

walidacja

Proces akceptacji, uznanie i zrozumienie emocji, myśli, zachowań drugiej osoby jako sensownych w kontekście jej doświadczenia(Nie zgoda czy pochwała) 6 poziomów walidacji: od prostego słuchania po głębokie empatyczne współczucie

uprawomocnienie

efekt psychiczny walidacji dodanie komuś siły, nadanie mocy jego uczuciom poprzez uznanke ich ważności

program Family Connections

12-tygodniowy bezpłatny program w ramach którego grupa spotyka się co tydzień aby zapewnić: edukację, trening umiejętności, wsparcie dla osób w związku z os BPD,;