|
Domanda |
Risposta |
wykładnia prawa nie może prowadzić do absurdalnych wniosków inizia ad imparare
|
|
absurda sunt vitanda
|
|
|
nikt nie jest zobowiązany do czynienia tego, co niemożliwe inizia ad imparare
|
|
ad impossibilia nemo obligatur
|
|
|
wnioskowanie z przeciwieństwa inizia ad imparare
|
|
argumentum a contrario
|
|
|
argumentacja tym bardziej słuszna, argument z silniejszego inizia ad imparare
|
|
argumentum a fortiori
|
|
|
wnioskowanie z większego na mniejsze inizia ad imparare
|
|
argumentum a maior ad minus
|
|
|
wnioskowanie z mniejszego na większe inizia ad imparare
|
|
argumentum a minori ad maius
|
|
|
przepisy należy interpretować, biorąc pod uwagę ich miejsce w systemie aktu normatywnego inizia ad imparare
|
|
argumentum a rubrica
|
|
|
nie poddaje się wykładni tego, co jest jasne inizia ad imparare
|
|
clara sunt interpretanda
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
dura lex, sed lex
|
|
|
wyjątki nie powinny być interpretowane rozszerzająco inizia ad imparare
|
|
exeptiones non sunt extentendae
|
|
|
nieznajomość prawa szkodzi inizia ad imparare
|
|
ignorantia iuris nocet
|
|
|
nieznajomość prawa nikogo nie usprawiedliwia inizia ad imparare
|
|
ignorantia iuris non exculpat
|
|
|
w razie wątpliwości należy orzekać łagodniej inizia ad imparare
|
|
in dubio mitius
|
|
|
w razie wątpliwości orzekać łagodniej inizia ad imparare
|
|
in dubio pro libertate
|
|
|
wszelkie wątpliwości należy orzekać na rzecz oskarżonego inizia ad imparare
|
|
in dubio pro reo
|
|
|
wykładnia kończy się na uzyskaniu jednego rezultatu inizia ad imparare
|
|
interpretatio cassat in claris
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
iura novit curia
|
|
|
prawo prywatne jest prawem dotyczącym korzyści poszczególnych jednostek inizia ad imparare
|
|
ius privatum es quod ad singlorum utiliatem spectatn
|
|
|
prawo publiczne odnosi się do interesu prawa inizia ad imparare
|
|
ius publicum est quod ad statum rei Romanse spectat
|
|
|
sprawiedliwym jest żyć uczciwie, nikogo nie krzywdzić, każdemu oddać to, co mu się należy inizia ad imparare
|
|
iustum est - honestum vivere, neminem leadere suum cuique tribute
|
|
|
prawo niesprawiedliwe nie jest prawem inizia ad imparare
|
|
lex iniusta non est lex
|
|
|
ustawa względniejsza działa wstecz inizia ad imparare
|
|
lex mitior retro agit
|
|
|
norma późniejsza uchyla normę wcześniejszą inizia ad imparare
|
|
lex posterior derogat legi priori
|
|
|
późniejsze wprowadzenie normy ogólnej nie oznacza uchylenia normy szczególnej inizia ad imparare
|
|
lex posterior generali non derogat legi priori speciali
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
lex retro non agit
|
|
|
prawo surowsze nie działa wstecz inizia ad imparare
|
|
lex severior retro non agit
|
|
|
przepis szczególny uchyla przepis ogólny inizia ad imparare
|
|
lex speciali derogat legi generali
|
|
|
norma wyższego rzędu uchyla normę niższego rzędu inizia ad imparare
|
|
lex superior derogat legi inferiori
|
|
|
sędzia nie dba o drobnostki inizia ad imparare
|
|
minima non curat praetor
|
|
|
nikt nie jest sędzią we własnej sprawie inizia ad imparare
|
|
nemo index in causa sua
|
|
|
nie ma przestępcy bez winy inizia ad imparare
|
|
nullum crimen sine culpa
|
|
|
nie ma przestępcy, ani kary bez ustawy inizia ad imparare
|
|
nullum crimen, nulla poena sine lege
|
|
|
niewiążąca część wyroku precedensowego inizia ad imparare
|
|
obiter dicta
|
|
|
każdy przepis podlega interpretacji inizia ad imparare
|
|
omnia sunt interpretanda
|
|
|
|
inizia ad imparare
|
|
per facta concludienta
|
|
|
żadnym prawem nie może być akceptowane to, co sprzeczne z naturą rzeczy inizia ad imparare
|
|
quae rerum natura prohibentur, nulla lege confirmata sunt
|
|
|
wiążąca część wyroku precedensowego inizia ad imparare
|
|
ratio decidenti
|
|
|
cel ustawy, motywy stojące za jej ustaleniem inizia ad imparare
|
|
ratio legis
|
|
|
tytuł (przepis) prawa nie jest tekstem prawa inizia ad imparare
|
|
rubrica legis non est lex
|
|
|
patrzymy na sens, a nie na słowa inizia ad imparare
|
|
sensum, non verba spectamus
|
|
|
naśladuj poprzednią decyzję i nie podważaj tego, co ustalone inizia ad imparare
|
|
stare decisis
|
|
|
zbyt formalnie wymierzona sprawiedliwość może stać się krzywdą inizia ad imparare
|
|
summum ius, summa iniura
|
|
|
trzeciej możliwości nie ma inizia ad imparare
|
|
tertium non datur
|
|
|
gdzie społeczeństwo, tam prawo inizia ad imparare
|
|
ubi societas, ibi ius
|
|
|
