Moja lekcja

Komórki somatyczne

Wszystkie komórki organizmu, z wyjątkiem komórek płciowych.

Komórki generatywne

Komórka występująca w gametoficie męskim, w ziarnkach pyłku roślin nasiennych.

Cytoplazma

Składa się z cytozolu (płynna część) i cytoszkieletu (struktury białkowe w cytozolu). Półpłynna, lekka, ciągliwa, zdolna do zmiany stanu skupienia. Transport wewnątrzkomórkowy, miejsce rezerw energetycznych.

Siateczka śródplazmatyczna

Szorstka- udział w syntezie białek eksportowych i enzymatycznych. Występuje w komórkach trzustki. Gładka- udział w syntezie lipidów, magazynowanie jonów Ca, neutralizacja toksyn (komórki wątroby).

Aparat Golgiego

We wszystkich komórkach eukariotycznych, brak w prokariotycznych. W roślinnych kilka, w zwierzęcych jeden. Udział w wytwarzaniu wakuoli, wodniczek, modyfikowaniu, pakowaniu, sortowaniu białek.

Rybosomy

Synteza białek Zbudowane z rRNA i białek W eukariotach w jądrze, mitochondriach, chloroplastach, na siateczce i wolne w cytoplazmie

Lizosomy

Pęcherzyki w komórkach zwierzęcych i niektórych protistów Świadczą o cudzożywności Udział w trawieniu wewnątrzkomórkowym Procesy regeneracji

Mitochondria

Zachodzi w nich proces oddychania tlenowego, w czasie którego wytwarzane jest ATP. Są zwykle w ciągłym ruchu.

Chloroplasty

W liściach, łodygach zielnych, tkankach miękiszowych. Zdolne do ruchu obrotowego w cytoplazmie. Zachodzi w nich proces fotosyntezy.

Wakuole

Charakterystyczne dla komórek roślinnych i grzybowych Zbudowana z pojedynczej błony i wypełniona sokiem komórkowym Miejsce przechowywania związków organicznych.

Pierwotna ściana komórkowa

Zbudowana z elementów szkieletowych (celuloza), które przeważają oraz elementów podłoża. Uwodniona, elastyczna, cienka, jednowarstwowa. Nie ulega modyfikacjom. Występuje w młodych komórkach i organach rosnących.

Wtórna ściana komórkowa

Zbudowana z elementów szkieletowych oraz elementów podłoża, które przeważają. Nieuwodniona, sztywna. Ulega modyfikacji. Występuje w wyrośniętych i starzejących się organach.

Połączenia międzykomórkowe u roślin

Blaszka środkowa- zbudowana z pektyny, łączy sąsiadujące komórki Plazmodesma- kanał między dwoma komórkami. Umożliwia wymianę substancji między komórkami.

Ściana komórkowa

U roślin grzybów i bakterii. Nadaje kształt komórkom. Chroni przed urazami mechanicznymi i mikroorganizmami chorobotwórczymi. Reguluje ilość wody napływającej do komórki. Powstaje w czasie podziałów komórkowych.

Skład soku komórkowego

H2O jony sodu i chloru inne związki nieorganiczne, np. węglany, fosforany

Wodniczki

Otoczone pojedynczą błoną. Komórki zwierzęce i protistów. Pokarmowa- magazynuje pokarm Trawienna- trawienie Tętniąca- usuwanie nadmiaru H2O z komórki