Moja lekcja

pendant

rzecz lub pojęcie uzupełniające, tworzące wraz z innymi harmonijną lub symetryczną całość

ostracyzm

1. wykluczenie z towarzystwa lub środowiska osoby, która mu się naraziła; też: atmosfera niechęci lub wrogości otaczająca taką osobę

obcesowy

zbyt bezpośredni i nietaktowny

prozaiczny

1. zwykły, mało interesujący 2. pisany prozą

broker

osoba zajmująca się pośrednictwem w transakcjach towarowych, pieniężnych, frachtowych lub ubezpieczeniowych

target

docelowa, z punktu widzenia producenta, grupa odbiorców

rentowny

przynoszący zysk

interlokutor

rozmówca

etola

szeroki szal lub krótka pelerynka z futra

symptomatyczny

charakterystyczny, znamienny dla kogoś lub czegoś; będący symptomem

relewantny

ważny, istotny z pewnego punktu widzenia

karczemny

wulgarny, ordynarny

palmtop

minikomputer wielkości dłoni z ciekłokrystalicznym ekranem dotykowym; palmbook

apodyktyczny

taki, który narzuca swoją wolę innym i nie znosi sprzeciwu; bezwzględny, arbitralny, despotyczny, bardzo stanowczy

akolita

. kleryk z nadanym czwartym, ostatnim z niższych święceń kapłańskich (mający m.in. prawo do udzielania komunii); 2. dawniej: ministrant biorący udział w uroczystej liturgii; 3. rzadko: przenośnie o czyimś stronniku, popleczniku

pompatyczny

przesadnie wyszukany

scholastyka

1. kierunek średniowiecznej filozofii chrześcijańskiej dążący do rozumowego udowodnienia dogmatów religijnych i rozstrzygania sporów przez odwoływanie się do autorytetów; filozofia scholastyczna; 2. ironicznie: filozofowanie, jałowe dociekania

oniryczny

związany ze snem, odnoszący się do niego; powstały na kształt marzenia sennego

sublimacja

jeden z obronnych mechanizmów osobowości polegający na przesunięciu popędu na inny, zastępczy obiekt

patriacha

mężczyzna stojący na czele rodu; protoplasta rodu;

prominencja

1. wybitne zdolności, wyróżnianie się; 2. ważne, wpływowe stanowisko; 3. ogół prominentów, wybitnych, wpływowych osób

prominent

osoba zajmująca ważne stanowisko w jakimś środowisku

snycerz

rzemieślnik rzeźbiący w drewnie

alfabetyzacja

1. nauczanie pisania i czytania w rejonach zacofanych; 2. tworzenie alfabetu na potrzeby języka, który go jeszcze nie ma; 3. układanie wyrazów w porządku alfabetycznym

egalitarny

dążący do równouprawnienia, zrównania

efemeryczny

złudny, szybko przemijający, krótkotrwały

lukratywny

taki, który przynosi zysk, korzyści materialne; intratny, zyskowny, dochodowy

pean

pieśń pochwalna o patetycznym nastroju; hymn

dominanta

w statystyce: (wartość modalna, moda) jest wariantem cechy, który najczęściej występuje w badanej zbiorowości statystycznej

baptysterium

baptysterium 1. budynek ze zbiornikiem wody pośrodku, przeznaczony do odprawiania obrzędów chrztu 2. naczynie do przechowywania wody chrzcielnej; chrzcielnica

awers

1. strona główna monety, medalu; 2. wierzchnia strona tkaniny, haftu

polihistor

człowiek mający wszechstronną wiedzę z różnych dziedzin; encyklopedysta, polimat

polimat

uczony mający wszechstronne wiadomości, encyklopedyczną wiedzę; polihistor

dyspensa

1. jednorazowe zwolnienie od obowiązku przestrzegania przepisów kościelnych, wydane przez władze kościelne; 2. żartobliwie: zwolnienie od jakichś obowiązków

eksternistyczny

dotyczący systemu nauczania, w którym uczący się ma obowiązek uczestnictwa w niewielkiej ilości zajęć a przede wszystkim samodzielnie ma opanować materiał i przygotować się do egzaminu;

artyzm

talent, kunszt, mistrzostwo, zdolność do tworzenia pięknych, doskonałych dzieł sztuki,

dyskurs

dyskusja, rozmowa, przemowa, zwłaszcza na tematy naukowe;

atelier

1. zespół specjalnie urządzonych pomieszczeń, w których nakręca się filmy; 2. pracownia artysty (malarza, fotografika itp.) z odpowiednim wyposażeniem i oświetleniem, będąca częstym tematem w malarstwie

humoreska

1. miniatura instrumentalna powstała w okresie romantyzmu, przeważnie o żartobliwym charakterze, zbliżona do scherza lub capriccia; 2. krótkie opowiadanie o zabawnym zdarzeniu, zwykle zamknięte dowcipną puentą

inwentarz

1. stan posiadania, trwałe składniki majątku; 2. spis takiego stanu; 3. zespół, zbiór; 4. ogół zwierząt hodowlanych w gospodarstwie

kontrapost

w rzeźbie: zasada kompozycyjna polegająca na ustawieniu postaci ludzkiej tak, aby ciężar ciała spoczywał na jednej nodze

maestria

mistrzostwo, perfekcja w wykonaniu czegoś; artyzm

pietyzm

szczególne poszanowanie kogoś lub czegoś; cześć

eskalacja

stopniowe potęgowanie się czegoś

konterfekt

przestarzale: portret, wizerunek, obraz, malowidło

kondotier

1. we Włoszech w okresie od XIV do XVI w.: dowódca oddziałów wojsk najemnych w służbie miast lub dworów książęcych; 2. dawniej: żołnierz najemny; najemnik; 3. w przenośni: człowiek służący obcej sprawie dla własnych korzyści

regencja

Rządy jednej lub kilku osób (regentów), ustanowione na okres małoletności lub nieobecności prawowitego

wszechnica

1. wyższa uczelnia; 2. seria wykładów popularnonaukowych

korelacja

współzależność, wzajemne powiązanie

łęczysko

część łuku sporządzona z drewna, metalu, rogu lub tworzyw kombinowanych, sklejanych warstwami, mająca dwa ramiona zaopatrzone w zaczepy dla założenia cięciwy

salwować

ratować się

cyrkulacja

obieg, przepływ, krążenie

turnikiet

1. drzwi obrotowe; 2. narzędzie chirurgiczne służące do zaciskania tętnic w celu tamowania krwi; ściskacz, krępulec

chiromancja

wróżenie z linii papilarnych dłoni

pandemonium

królestwo władcy piekieł i demonów 2. pot. o miejscu, gdzie panuje straszny chaos, zgiełk; piekło

akrosomalny

ciąg procesów doprowadzający do połączenia plemnika i komórki jajowej i powstania zygoty

awionetka

mały samolot sportowy lub turystyczny

spazm

bezwiedne nadmierne skurcze mięśni poprzecznie prążkowanych lub gładkich; kurcz

merkantylizm

wczesnokapitalistyczna doktryna ekonomiczna upatrująca bogactwa kraju w nieekwiwalentnej wymianie międzynarodowej, postulująca monopol handlu z własnymi koloniami i wysokie cła na wwóz towarów przetworzonych