Mieszaniny, emulsje, mydła

Co to jest mieszanina?

Dwie (lub więcej) substancji czystych zmieszanych ze sobą w dowolnym stosunku

Układ dyspersyjny

Układ składający się z dwu faz: fazy rozpraszającej i fazy rozproszonej

Co to jest faza?

Jednolita część mieszaniny.

Składnik mieszaniny

Substancja o określonym składzie i właściwościach chemicznych

Mieszanina jednoskładnikowa trójfazowa

Jeden składnik: woda

Typy mieszanin w zależności od wielkości cząsteczki substancji rozproszonej

1. roztwór rzeczywisty 2. zawiesina 3. koloid

Jak możemy odróżnić koloidy (b) od zawiesin? (c)

1. Zawiesiny można rozdzielić przez sączenie. Koloidy - nie. 2. Zawiesiny ulegają sedymentacji. Kololoidy - nie

Efekt Tyndalla

Gdy światło przechodzi przez koloid, światło rozprasza się. Pojawia się smuga światła.

Jak dzielimy mieszaniny?

Mieszaniny dzielimy na 1. jednorodne (homogeniczne) i 2. niejednorodne (heterogeniczne).

Co to są mieszaniny jednorodne (homogeniczne)

Poszczególnych składników nie można rozróżnić gołym okiem, ani za pomocą mikroskopu.

Co to jest mieszanina niejednorodna?

Składniki można odróżnić wzrokiem.

Metody rozdzielania mieszanin jednorodnych

1. odparowywanie rozpuszczalnika (np. wody), 2. destylacja, 3. krystalizacja, 4. chromatografia.

Odparowywanie

Mieszaninę ciała stałego i cieczy ogrzewa się, aby ciecz wyparowała. Pozostaje ciało stałe

Destylacja

Składniki mieszaniny różnią się temperaturą wrzenia. Składniki mieszaniny podgrzewa się i zamienia w parę. Następnie ochładza się i ponownie zamienia w ciecz.

Krystalizacja

Gdy roztwór stygnie, spada rozpuszczalność substancji w wodzie. Tworzą się kryształy. W ten sposob oddzielają się od roztworu

Chromatografia

Różne składniki mieszaniny poruszają się z różną prędkością. W ten sposób oddzielają się od siebie

Metody rozdzielania mieszanin niejednorodnych

1. sedymentacja, 2. dekantacja, 3. sączenie, 4. rozdzielanie mechaniczne (np. za pomocą magnesu, wirowanie). 5. rozdzielanie za pomocą rozdzielacza.

Sedymentacja

Ciało stałe opada na dno naczynia pod wpływem siły ciężkości, np. piasek rozpuszczony w wodzie.

Dekantacja

Aby oddzielić ciało stałe od cieczy, zlewamy ciecz znad osadu.

Sączenie (filtracja)

Substancje stałe zostają zatrzymane na sicie, sączku lub filtrze.

Rozdzielanie za pomocą magnesu

Mieszanina siarki z opiłkami żelaza. Wykorzystujemy właściwości magnetyczne żelaza.

Rozdzielanie za pomocą rozdzielacza

Składniki różnią się gęstością i mają granicę pomiędzy fazami, no. woda z olejem. Stosujemy urządzenie zwane rozdzielaczem. Kazdą fazę zlewamy do osobnego naczynia.

Jak dzielimy koloidy?

1. piany 2. emulsje 3. zole

Co to są emulsje?

Emulsja to połączenie dwóch niemieszających się cieczy, np. wody i oleju

Emulgatory

Emulsje są nietrwałe. Substancja, która utrwala emulsje to emulgator.

Dlaczego olej nie rozpuszcza się w wodzie?

Cząsteczki oleju nie mogą pokonać napięcia powierzchniowego wody

Typy emulsji.

1. olej/ woda (np. krem nawilżający, mleko)

Co to są mydła?

Mydła sodowe i potasowe. Mydła sodowe są białe i twarde. Są to mydła toaletowe.

Jak można otrzymać mydła?

1. Reakcja zobojętniania kwasu tłuszczowego z wodorotlenkiem. 2. Zmydlanie tłuszczu (tłuszcz + wodorotlenek -> mydło + glicerol)

Mechanizm usuwania brudu (mycia i prania)

1. Mydło zmniejsza napięcie powierzchniowe wody. 2. Część hydrofobowa mydła (ogon) wnika w tłusty brud. Część hydrofilowa mydła (główka) jest „widoczna” dla wody. 3. Pod wpływem tarcia brud odrywa się od skóry, Woda dostaje się pod brud.

Jak twardość wody wpływa na właściwości mydła.?

Mydło mniej się pieni w wodzie twardej (traci aktywność)

Jak możemy zmiękczyć wodę

1. gotowanie 2. dodanie środków zmiękczających 3. przepuszczanie wody przez wymieniacze jonowe