metodologia badań społecznych

Indukcja

zbieranie danych, na podstawie których tworzy się twierdzenia ogólne / teorie

Dedukcja

sposób wnioskowania logicznego polegający na wyprowadzaniu ze zdania lub zdań uznanych za prawdziwe ich następstwa, tj. zdania, które wynika z tamtych w sposób logiczny.

Przesłanki podejmowania badań

• Poznawcze (naukowe) • Społeczne

Dwie fazy w formułowaniu koncepcji badań

Przyjęcie ogólnych założeń badawczych (trzy pytania) a. Jaki jest cel badań? b. Jakie są / powinny być jednostki analizy, poziomy socjologicznej analizy? c. Jaki wymiar czasowy będą miały badania? 2. Opracowania

Błąd ekologizmu (ekologiczny)

to czego dowiadujemy się o jednostce zbiorowej ("ekologicznej") mówi nam coś także o pojedynczych elementach

Błąd indywidualizmu

wnioskowanie o organizacjach czy zbiorowościach bezpośrednio z danych otrzymanych dla jednostek

Błąd redukcjonizmu

nietrafne ograniczanie się do jednego poziomu analizy lub jednego typu zmiennych (np. społecznych, ekonomicznych, psychologicznych)

Jaki wymiar czasowy będą miały badania?

a. Badania przekrojowe (pytania synchroniczne) b. Badania dynamiczne (pytania diachroniczne) c. Badania pseudodynamiczne (pytania diachroniczne

Zwiad badawczy

• Zapoznanie się z literaturą przedmiotu • Obserwacja miejsca badań • Wywiady swobodne • Analiza dokumentów • Ocena dostępności i zawartości źródeł danych • Ocena stosunku interesujących nas środowisk do badań społecznych

Typologie źródeł danych:

-wywołane i zastane -utrwalone i nieutrwalone

Pytania opisowe

opisać sytuacje np. Ile jest bezrobotnych na obszarze dolnego śląska?

Pytania Eksploatacyjne

nowe zjawiska/podejścia

Pytania Wyjaśniające

dlaczego np. Dlaczego rośnie bezrobocie?

Wnioskowanie dedukcyjne

przesłanka -> wniosek twierdzenie ogólne-> hipoteza bardziej ilościowe "theory driven"

Wnioskowanie indukcyjne

obserwacji jednostkowa-> twierdzenie ogólne bardziej jakościowe "data driven"

Wyjaśnienie nomotetyczne

nie w sposób szczegółowy, na sposób ogólny a nawet uogólniony, wnioskowanie dedukcyjne np. Karol głosuje na PIS ponieważ...... jest to zgodne z jego przynależnością klasową

Wyjaśnienie idiograficzne

poszczególny przypadek np. Karol głosuje na PIS ponieważ........ Jarosław Kaczyński uścisnął jego dłoń

Badania ilościowe

podejście dedukcyjne, silna rola teorii, nomotetycznie

Badanie jakościowe

podejście indukcyjne "data driven", idiograficzne

Jednostki analizy socjologicznej:

Jednostkowe-> grupowy -> instytucjonalny -> ogólnospołecznym

Wytwory życia społecznego

gazeta, program telewizyjny, osiedla

Badanie przekrojowe i dynamiczne

dynamiczne bada w czasie (zmiana), przekrojowe- 1 punkt w czasie

Przesłanki naukowo poznawcze

mamy lukę w wiedzy albo sprzeczność w teorii i czysto naukowe motywy kierują nas do badania

Przesłanki praktyczno-społeczne

dostrzegamy problem społeczny, chcemy go rozwiązać

Pozytywne zał. Pytania

na te pytanie istnieje przynejmniej jedna odpowiedź która jednocześnie jest bezpośrednia i prawdziwa

Negatywne założenie pytania

istnieje minimum 1 odpowiedź która jest jednocześnie bezpośrednia i fałszywa

Założenie jedności

dotyczy pytań rozstrzygnięcia (tak/nie, czy...?)

Założenia istnienia

zakładamy, że badany x lub cechy x istnieją

Założenie nieistnienia

w przypadku niektórych pytań wykluczamy inne pola badań. Obszar który wykluczamy z pola zainteresowań

Założenie jednorodności

zakładamy, że dla wszystkich X z naszego zbioru możemy udzielić jednej odpowiedzi

Skala nominalna

klasyfikacja badanych obiektów ze względu na wartość względnej

Skala przedziałowa (interwałowa)

możemy określić różnicę między badanymi obiektami

Skala ilorazowa

znamy wartość, ale możemy też to mnożyć

Wskaźnik

znak obecności/nieobecności danej zmiennej