Domanda |
Risposta |
ab initio nullum semper nullum inizia ad imparare
|
|
To co jest od początku nie ważne, jest zawsze nieważne - ART. 58 KC §1 OBEJŚCIE USTAWY JEST ZAWSZE NIEZGODNE Z USTAWĄ
|
|
|
Accessio cedit principali inizia ad imparare
|
|
Przyrost przypada rzeczy głównej, temu co główne - ART. 193 KC ZASADA RZYMSKIEGO PRAWA RZECZOWEGO ZW. Z AKCESJĄ (PRZYJĘCIA I ZMIESZANIA) - WŁASNOŚC RZECZY GŁÓWNEJ O WIĘKSZEJ WARTOŚCI ROZCIĄGA SIĘ NA WARTOŚĆ POBOCZNĄ NP. BUDYNEK JEST AKCESJĄ GRUNTU
|
|
|
Actor sequitur forum rei inizia ad imparare
|
|
Powód idzie za pozwanym - ART. 27 §1 KPK ZASADA WŁAŚCIWOSCI MIEJSCOWEJ, CZYLI SĄDEM WŁAŚCIWYM JEST SĄD ZAMIESZKANIA POZWANEGO
|
|
|
Actori incubit probatio inizia ad imparare
|
|
Na powodzie spoczywa ciężar dowodu - ART. 6 KC CIĘŻAR UDOWODNIENIA FAKTU SPOCZYWA NA OSOBIE, KTÓRA Z FAKTU TEGO WYWODZI SKUTKI PRAWNE
|
|
|
Actus simulatus nullius est momenti inizia ad imparare
|
|
Czynność pozorna jest nieważna - POZORNOŚĆ (SYMULACJA) ZACHODZI GDY STRONY PROCESOWE UMAWIAJĄ SIĘ NA DOKAKONANIE DANEJ CZYNNOŚCI PRAWNEJ ZEWNĘTRZNIE POPRAWNEJ BEZ JEJ KONSEKWENCJI
|
|
|
Adoptio naturam imitatur inizia ad imparare
|
|
Przysposobienie naśladuje naturę - STOSUNKI MIEDZY PRZYSPASABIAJĄCYM A PRZYSPOSOBIONYM, POWINNY BYĆ IDENTYCZNE JAK W RODZINIE NATURALNEJ
|
|
|
Agere non valenti non currit praescriptio inizia ad imparare
|
|
Przedawnienie nie biegnie względem tego kto jest niezdolny do dochodzenia swych roszczeń przed sądem -PRZEDAWNIENIE OGRANICZA W CZASIE MOŻLIWOSĆ DOCHODZENIA ROSZCZEŃ. PRZEDAWNIENIE NASTĘPUJE, GDY MINĄŁ CZAS WYMAGALNOŚCI ROSZCZENIA
|
|
|
Ambulatoria est voluntas testatoris usque ad mortem inizia ad imparare
|
|
Wola spadkodawcy, testatora może być zmienna aż do śmierci - WOLA SPADKODAWCY MOŻE BYĆ ZMIENIONA TYLKO DO JEGO ŚMERCI, PÓŹNIEJ JEST REALIZACJA OSTATECZNEJ WERSJI
|
|
|
Apellatione extinguitur iudicatum inizia ad imparare
|
|
Apelacja znosi wyrok - ART. 444 KPK OD WYROKU PIERWSZEJ INSTANCJI PRZYSŁUGUJE APELACJA
|
|
|
Audiatur et altera pars inizia ad imparare
|
|
Należy wysłuchać drugiej strony - ZASADA KONTRADYKTARYJNOŚCI ART 6 KC NIE WOLNO WYDAWAĆ WYROKU PRZED WYSLUCHANIEM OBU STRON
|
|
|
Bis de eadem re agere non licet inizia ad imparare
|
|
Nie wolno procesować się dwa razy w tej samej sprawie - ART 17 §1 KPK NIE MOZNA WYTACZAĆ POZWU W SPRAWIE JUŻ OSĄDZONEJ I ZAKOŃCZONEJ PRAWOMOCNYM WYROKIEM
|
|
|
Cogitationis poenam nemo partiur inizia ad imparare
|
|
Nikt nie ponosi kary za myślenie - OSADZONYM MOŻNA BYĆ TYLKO ZA CZYN KTÓRY ZAISTNIAŁ, ZAMIAR NIE STANOWI PODSTAWY DO OSĄDZENIA KOGOŚ - PRAWO KARNE NIE WKRACZA W SFERĘ MYŚLENIA PODMIOTU DOPÓKI ZAMIARY NIE BĘDĄ UZEWNĘTRZNIONE
|
|
|
Confessio est regina probationum inizia ad imparare
|
|
Przyznanie się do winy jest królową dowodów - NIE OBOWIĄZUJE, ZASTĄPIONA ZASADĄ SWOBODNEJ OCENY DOWODOWEJ OPIERAJAC SIĘ NA CAŁOŚCI MATERIAŁU DOWODOWEGO
|
|
|
Consensus facit nuptias inizia ad imparare
|
|
O zawarciu małżeństwa decydują zgodne oświadczenia woli - ART 1 §1 KRO MAŁŻEŃSTWO ZOSTAJE ZAWARTE GDY M I K JEDNOCZEŚNIE OBECNI ZŁOŻĄ PRZED KIEROWNIKIEM USC OŚWIADCZENIE ŻE WSTĘPUJĄ ZE SOBĄ W ZWIĄZEK MAŁŻEŃSKI
|
|
|
Contractus ab inito voluntatis est, ex post facto necessitatis inizia ad imparare
|
|
Zawarcie kontraktu jest dobrowolne, ale wykonanie przymusowe. - ART 353 KC
|
|
|
Crimina morte extinguuntur inizia ad imparare
|
|
Przestępstwa wygasają w skutek śmierci sprawcy
|
|
|
Da mihi factum, dabo tibi ius inizia ad imparare
|
|
Daj mi okoliczności faktyczny, a wskażę Ci prawo
|
|
|
Debet quis iuri subiacere, ubi deliquit inizia ad imparare
|
|
Podlega się prawu miejsca popełnienia przestępstwa
|
|
|
Dies interpellat pro homine inizia ad imparare
|
|
Termin wzywa za człowieka
|
|
|
Dura lex, sed lex inizia ad imparare
|
|
|
|
|
Ei incubit probatio, qui dicit, non qui negat inizia ad imparare
|
|
Dowód spoczywa na tym, kto twierdzi, nie na tym kto zaprzecza
|
|
|
Et non facere, facere est inizia ad imparare
|
|
Powstrzymanie się od działania, jest także działaniem
|
|
|
Factum executoris factum partis inizia ad imparare
|
|
Czynność przedstawiciela jest czynnością strony
|
|
|
Furiosi voluntas nulla est inizia ad imparare
|
|
Chory umysłowo nie ma woli, nie jest zdolny do wyrażenia woli
|
|
|
Genus perire non consetur inizia ad imparare
|
|
Uważa się, że gatunek nie ginie
|
|
|
Hereditas nihil aliud est, quam successio in uniwersum ius, quod defunctus habuerit inizia ad imparare
|
|
Spadek jest wejściem w ogół praw zmarłego
|
|
|
Ignorantia iuris nocet, ignorantia facti non nocet inizia ad imparare
|
|
Nieznajomość prawa szkodzi, nieznajomość faktu nie szkodzi
|
|
|
Impossibilium nulla obligatio est inizia ad imparare
|
|
Zobowiązanie do świadczenia rzeczy niemożliwych nie istnieje
|
|
|
In convetionibus contrahenium voluntas potius quam verba spectanda sunt inizia ad imparare
|
|
Przy zawarciu umów uwzględnia się bardziej wolę stron niż ich słowa
|
|
|
In dubio pro reo inizia ad imparare
|
|
W razie wątpliwości rozstrzyga się na korzyść pozwanego
|
|
|
In poenam heres non succedit inizia ad imparare
|
|
Kary spadkobiorca nie dziedziczy
|
|
|
Iura novit curia inizia ad imparare
|
|
|
|
|
Iuris praecepta sunt haec: honeste vivere, alterum non laedere, suum cuique tribuere inizia ad imparare
|
|
Nakazy prawa są następujące: uczciwie żyć, nie szkodzić drugiemu, oddawać każdemu co mu się należy
|
|
|
Ius est ars boni et aequi inizia ad imparare
|
|
Prawo jest sztuką stosowania tego co jest dobre i słuszne
|
|
|
Ius publicum privatorum pactis mutari non potest inizia ad imparare
|
|
Prawa publicznego nie może być zmienione na podstawie umów osób prywatnych
|
|
|
Iustitia est constans et perpetua voluntas ius suum cuique tribuendi inizia ad imparare
|
|
Sprawiedliwość jest niezmienną i trwałą wolą oddania każdemu, co mu się należy
|
|
|
Male nostro iure uti non dobemus inizia ad imparare
|
|
Nie powinniśmy źle korzystać z przysługujących nam praw
|
|
|
Manifestum non eget probatione inizia ad imparare
|
|
To, co oczywiste, nie wymaga dowodu
|
|
|
Mater semper certa est: pater est, quem nuptiae demonstrant inizia ad imparare
|
|
Matka jest zawsze pewna: a ojcem jest ten, na kogo wskazuje małżeństwo
|
|
|
Mora trahit periculum inizia ad imparare
|
|
Zwłoka pociąga za sobą ryzyko
|
|
|
Nasciturus pro iam nato habetur, quotiens de commodis eius agitur inizia ad imparare
|
|
Dziecko poczęte uważa się za narodzone, ilekroć chodzi o jego korzyści
|
|
|
Nemo iudex in sua causa inizia ad imparare
|
|
Nikt nie może być sędzią we własnej sprawie
|
|
|
Nemo plus iuris ad alium transferre potest, quam ipse habet inizia ad imparare
|
|
Nikt nie może przenieść na drugą osobę więcej praw niż sam posiada
|
|
|
Non omne, quad licet, honestum est inizia ad imparare
|
|
Nie wszystko, co dozwolone, jest uczciwe
|
|
|
Omnis definitio in iure civili periculosa est, parum est enim, ut non subverti potest inizia ad imparare
|
|
Wszelka definicja w prawie cywilnym jest niebezpieczna, ponieważ rzadko się zdarza, by nie można było jej podważyć
|
|
|
Pacta sunt servanda inizia ad imparare
|
|
|
|
|
Possessionem adquirimus et animo et corpore inizia ad imparare
|
|
Posiadanie nabywamy przez fizyczne objęcie rzeczy i zamiar zatrzymania jej dla siebie
|
|
|
Prior tempore potior iure inizia ad imparare
|
|
Pierwszy w czasie, lepszy prawem
|
|
|
Quot generationes tot gradus inizia ad imparare
|
|
|
|
|
Qui iure suo utitur, neminem leadit inizia ad imparare
|
|
Kto nie przekracza przysługującego mu prawa, nie narusza praw drugiego.
|
|
|
Reformationis in peius iudici apellato non licet inizia ad imparare
|
|
Sędziemu apelacyjnemu nie wolno zmieniać wyroku na niekorzyść zasądzonego/odwołującego się
|
|
|
Sententia facit ius (inter partes) inizia ad imparare
|
|
Prawomocny wyrok stanowi prawo (obowiązuje)/wyrok tworzy prawo pomiędzy stronami
|
|
|
Separata esse debet possessio a proprietate inizia ad imparare
|
|
Powinno się odzielać, odróżniać posiadanie od własności
|
|
|
Species perit ei cui debetur inizia ad imparare
|
|
Rzecz indywidualnie oznaczona, przepada temu, komu się należy
|
|
|
Summum ius summa iniuria inizia ad imparare
|
|
Najwyższe prawo może stać się najwyższym bezprawiem
|
|
|
Superficies solo cedit inizia ad imparare
|
|
To co jest na powierzchni, gruncie, przypada gruntowi
|
|
|
Testis unus, testis nullus inizia ad imparare
|
|
Jeden świadek, żaden świadek
|
|
|
Vim vi repellere licet inizia ad imparare
|
|
|
|
|
Volenti non fit iniuria inizia ad imparare
|
|
Chcącemu nie dzieje się krzywda
|
|
|
Clara non sunt interpretanda inizia ad imparare
|
|
Jasne wyrażenie nie wymaga interpretacji
|
|
|
Lege non distinguente nec nostrum est distinguere inizia ad imparare
|
|
Tam, gdzie ustawa nie rozróżnia, nie naszą rzeczą jest wprowadzać rozróżnienie
|
|
|
Legem brevem esse oportet inizia ad imparare
|
|
Ustawa powinna być zwięzła
|
|
|
Leges ab omnibus intellegi debent inizia ad imparare
|
|
Ustawy powinny być zrozumiałe dla wszystkich
|
|
|
Lex non obligat nisi promulgata inizia ad imparare
|
|
Ustawa, nie obowiązuje, jeśli nie została ogłoszona
|
|
|
Lex posterior derogat legi priori inizia ad imparare
|
|
Ustawa póżniejsza uchyla ustawę wcześniejszą
|
|
|
Lex prospicit, non respicit inizia ad imparare
|
|
Ustawa patrzy naprzód a nie wstecz
|
|
|
Lex retro non agit inizia ad imparare
|
|
Prawo/ustawa nie działa wstecz
|
|
|
Lex specialis derogat legi priori inizia ad imparare
|
|
Ustawa szczególna znosi, uchyla ustawę ogólną
|
|
|
Lex superior derogat legi inferiori inizia ad imparare
|
|
Ustawa wyższego rzędu, wyższej rangi uchyla ustawę niższego rzędu, niższej rangi
|
|
|
Nulla poena sine lege inizia ad imparare
|
|
Nie ma kary bez ustawy, kara za czyn musi być określona w ustawie
|
|
|
Nullum crimen sine lege inizia ad imparare
|
|
Nie ma przestępstwa bez ustawy
|
|
|
Nullum crimen sine poena inizia ad imparare
|
|
Nie ma przestępstw bez kary
|
|
|
Omnia sunt interpretanda inizia ad imparare
|
|
Wszystko podlega interpretacji
|
|
|
Versanti in re illicita imputantur omnia, quae sequuntur ex delicto inizia ad imparare
|
|
Sprawcy działającemu w złym zamiarze przypisuje się wszystkie nawet niezamierzone następstwa czynu
|
|
|
Abrogata lege abrogante non reviviscit lex abrogata inizia ad imparare
|
|
Uchylenie ustawy uchylającej ustawy nie przywraca obowiązywalności uchylonej ustawy
|
|
|
Acta publica probant se ipsa inizia ad imparare
|
|
Dokument urzędowe świadczą same za siebie
|
|
|
Affines sunt viri et uxoris cognati inizia ad imparare
|
|
Powinatowymi są krewni męża i żony
|
|
|
Compensatio est debiti et crediti inter se contributio inizia ad imparare
|
|
Potrącenie jest wzajemnym zaliczeniem długu i wierzytelności
|
|
|
Eius est tollere legem, cuius est condere inizia ad imparare
|
|
Ten może uchylić ustawę, kto może ją uchwalić
|
|
|
Errantis nulla voluntas est inizia ad imparare
|
|
Działający pod wpływem blędu nie wyraża woli
|
|
|
Fraus est fraudem celare inizia ad imparare
|
|
Oszustwem jest ukrywanie oszustwa
|
|
|
Graviore culpa gravior poena inizia ad imparare
|
|
Im większa wina, tym surowsza kara
|
|
|
In testamentis plenius testatoris intentionem scrutamur inizia ad imparare
|
|
W testamencie należy badań zamiar spadkodawcy
|
|
|
Neminem captivabimus nisi iure victum inizia ad imparare
|
|
Nikogo nie będziemy więzili, chyba że skazanego prawomocnym wyrokiem/Nikogo nie uwięzimy o ile nie zostanie pokonany prawem
|
|
|
Obligatio est iuris vinculum quo necessitate adstringimur alicuius solvendae rei secundum nostrae civitatis iura inizia ad imparare
|
|
Zobowiązanie jest węzłem prawnym, który zmusza nas do świadczenia pewnej rzeczy według praw naszego państwa - ART. 353 §1 KC. OD MOMENTU ZAWARCIA ZOBOWIĄZANIA
|
|
|
Publicum ius est, quod ad statum rei romanae spectat, privatum quod ad singulorum utilitatem inizia ad imparare
|
|
Prawem publicznym jest to, które ma na względzie dobro państwa rzymskiego, prawem publicznym jest to, które ma na względzie dobro jednostek
|
|
|
Qui curat, non curatur inizia ad imparare
|
|
kto sam podlega kurateli/opiece nie może jej sprawować nad inną osobą - OPIEKA NAD MAŁOLETNIMI
|
|
|
Qui testamento heres instituitur, in eodem testamento testis esse non potest inizia ad imparare
|
|
Kto w testamencie jest dziedzicem, nie może w tym samym testamencie występować jako świadek - ART. 957 KC. ZADATEK STANOWI DOWÓD ZAWARCIA UMOWY, A W PRZYPADKU JEJ NIEWYKONANIA ZOSTAJE ZATRZYMANY PRZEZ STRONĘ, KTÓRA GO OTRZYMAŁA
|
|
|
Res nullius cedit primo occupanti inizia ad imparare
|
|
Rzecz niczyja przypada temu, kto pierwszy ją zawłaszczył/objął w posiadanie - ART. 181 KC. WŁASNOŚĆ NABYWA SIĘ POPRZEZ OBJĘCIE RZECZY RUCHOMEJ W JEJ SAMOISTNE POSIADANIE
|
|
|
Tempus regit actum inizia ad imparare
|
|
Czas rządzi czynnością prawną
|
|
|
Tres faciunt collegium inizia ad imparare
|
|
|
|
|
Ubi eadem legis ratio, ibi eadem legis dispositio inizia ad imparare
|
|
W takich samych okolicznościach należy stosować takie same rozwiązania prawne - JEŚLI NIE ZMIENIŁ SIĘ SENS USTAWY NALEŻY PRZYJĄĆ, ŻE PODOBNIE MA SIĘ SPRAWA Z JEJ POSTANOWIENIAMI
|
|
|
Usucapio est adiectio domini per continuationem possessionis temporis lege definitii inizia ad imparare
|
|
Zasiedzenie jest nabyciem własności na skutek ciągłego posiadania przez oznaczony prawem czas
|
|
|
Iniuria non excusat iniuriam inizia ad imparare
|
|
Bezprawie nie usprawiedliwia bezprawia - BEZPRAWIE WG KC. TO WSZYSTKO CO WYRZĄDZA SZKODĘ, GDY PRZEKROCZONE SĄ ZASADY WSPÓŁŻYCIA SPOŁECZNEGO
|
|
|
Semel heres, semper heres inizia ad imparare
|
|
Kto zostaje dziedzicem raz, pozostaje nim na zawsze - ART. 962 KC: JEŻELI SPADKOBIERCA RAZ PRZYJĄŁ SPADEK, TO NIE MOŻNA SIĘ GO ZRZEC W PÓŹNIEJSZYM TERMINIE
|
|
|