Łacina

Ad Kalendas Graecas

Na Kalendy Greckie (odłozyc cos na później, nigdy)

Aequam memento rebus in arduis servare mentem

Pamiętaj, aby zachować umysł w trudnych sytuacjach (Horacy, stoicyzm)

Alea iacta est

Kości zostały rzucone (Cezar, cos juz sie stało i nie ma odwrotu)

Amicus Plato, sed magis amica veritas

Platon jest moim przyjacielem, ale prawda jest wieksza przyjaciółką (Arystoteles, prawda jest cenniejsza niz relacje osobowe)

Amor omnia vincit

Miłość wszystko zwycięża (Wergiliusz)

Audiatur et altera pars

Nalezy wysłuchać także drugiej strony

Aurea mediocritas

Złoty środek

Barba philosophum non facit

Broda nie czyni filozofem (pozory moga mylić)

Carpe diem

Chwytaj dzień(Horacy)

Ceterum censeo Carthaginem delendam esse

Ponadto Kartagina musi zostać zniszczona (Tak Katon Starszy kończył przemówienią, często powtarzany pogląd)

Cogito ergo sum

Myślę, więc jestem (Kartezjusz, podstawą egzystencji jest myślenie)

De gustibus non est disputandum

O gustach się nie dyskutuje

Deus ex machina

Bóg z maszyny (W teatrze aktor był spuszczany na scenie, nagłe rozwiązanie sprawy)

Dilige et quod vis, fac

Kochaj i rób co chcesz (Św. Augustyn)

Divide et impera

Dziel i rządź (Filip Macedoński, wprowadzaj niezgode wsród poddanych a łatwiej bedzie nimmi rządzić)

Docere, movere, delectare

Uczyć, wzruszać, zachwycać(funkcje sztuki)

Dulce et decorum est pro patria mori

Słodko i zaszczytnie jest umrzeć za ojczyzne (Horacy)

Dum spiro, spero

Dopóki oddycham, nie trace nadziei (Cyceron)

Dura lex, sed lex

Twarde prawo, ale prawo (Nadrzędność norm prawa)

Errare humanum est

Błądzić jest rzeczą ludzką (Seneca rhetor)

Et tu, Brute, contra me?

A ty Brutusie przeciwko mnie? (Cezar)

Exegi monumentum aere perennius

Wybudowałem pomnik trwalszy od spiżu (Horacy)

Faber est quisque suae fortunae

Każdy jest kowalem swojego losu (Apiusz Klaudiusz)

Festina lente

Spiesz się powoli

Habemus papam

Mamy papieża

Hanibal at portas

Hanibal u bram miasta (Okrzyk rzymian po zwyciestwie Hannibala pod Kannami, bliskie niebezpieczeństwo)

Hic morti vivunt, hic muti loquuntur

Tu martwi żyja a niemi przemawiają(Biblioteka)

Hominem te esse memento!

Pamiętaj, że jesteś tylko człowiekiem (słowa do wodza odbywającego triumf)

Homo dei lidicrum

Człowiek Boga igrzyskiem

Homo est animal rationale.

Człowiek jest racjonalnym zwierzęciem. (człowiek jest istotą rozumną)

homo homini lupus est

Człowiek człowiekowi wilkiem

homo proponit, deus desponit

Człowiek projektuje, Bóg decyduje (nie wszytskie naszedziałania prowadzą nas do wyznaczonego celu)

ignoratia iuris nocet

nieznajomość prawa szkodzi

lex reto non agit

prawo nie działa wstecz

manus manum lavat

Ręka reke myje

Medice, cura te ipsum

Lekarzu, ulecz się sam (ktos kto sam sobie pomoc nie potrafi)

memento mori

pamiętaj o śmierci (przypomnienie, że śmierc jest nieunikniona

Navigare necesse est, vivere non necesse

Żeglowanie jest koniecznością, życie koniecznościa nie jest (dewiza marynarzy, Pompejusz)

Nec Hercules contra plures

Na nic Herkules na wielu

Nemo est casu bonus

Nikt nie jest dobry przypadkiem

Nemo iudex in causa sua

Nikt niech nie sądzi we własnej sprawie (bezstronnosc)

nemo propheta in partia sua

Nikt nie jest prorokiem we własnej ojczyźnie (Najtrudniej zdobyc uznanie wśród swoich _

Ne quid nimis

Nic ponad miare(zachowanie umiaru)

Nihil novi sub sole

Nie ma nic nowego pod słońcem(Ksiega Koheleta, wszystko juz było)

non omnis moriar

nie wszystek umrę (Horacy)

Non progredi est regredi

Nie czynic postępów to cofac się

Nosce te ipsum

Poznaj siebie

Omnia mea mecum porto

Cały swój majątek niosę ze soba(Bias, madrosc)

ora et labora

Módlcie się i pracujcie (reguła benedyktynska)

o sancta simplicitas

O, święta naiwności (Jan Hus wypowiedział to na widok pobożnej kobiety ktora pomaga dokładac drewno do stosu na ktorym ma spłonąc)

o tempora o mores

Co za czasy, co za obyczje (Cyceron)

pecunia non olet

Pieniądz nie śmierdzi (Cesarz Wespezjan, żadna praca nie hańbi)

Per aspera ad astra

Przez ciernie do gwiazd(zmiana i rozwój nie przychodza łatwo)

plus ratio quam vis

Rozum znaczy wiecej niż siła (Maksymilian)

Primum vivere, deinde philosophari

Pierwsze życie, potem filozofowanie

primum non nocere

Po pierwsze nie szkodzić (Zasada lekarska Hipokratesa)

roma locuta, causa finita

Rzym przemówił, sprawa jest zamknięta (opinia jaka należy bezsprzecznie przyjąć

quandoque bonus dormitat Homerus

Niekiedy i nasz zacny Homer drzemie(Nawet najlepszemu zdarzaja sie błedy, Horacy)

Quid est veritas?

Czym jest prawda? (Pytanie Piłata do Jezusa)

Sapere aude

Odważ się być mądrym (Horacy)

Scio me nihil scire

Wiem, że nic nie wiem(Sokrates, wielkoi filozof ma wiedze o własnej niewiedzy)

Signum tamporis

znak czasu (cos charakterystycznego dla danej epoki)

si vis pacem, para bellum

Jeśli chcesz pokoju, przygotuj się do wojny (jeżeli chce sie pokoju nalezy wyeliminowac przeciwników)

Spiritus flat, ubi vult

Duch tchnie kędy chce(ew. św. Jana, Duch objawia sie tak gdzie chce, natchnienie jest niezależne od woli)

Sursum corda

W górę serca(wznieście serca od spraw doczesnych)

Sustine et abstine

Znoś i powstrzymuj się(cierp i panuj nad sobą, zasada stoicka)

tempora mutantur et nos mutamur in illis

Czasy się zmieniają, a my zmieniamy się z nimi

Tertium non datur

Trzeciej możliwości nie dano (Zdanie może byc prawdziwe lub fałszywe, logika)

urbi et orbi

miastu i światu (Błogosławieństwo papieża)

Vanitas vanitatum et omnia vanitas

Marność nad marnościami, wszystko marność(Ksiega Koheleta, wszytsko co jest jest kruche i mało znaczące)

veni vidi vici

Przybyłem, zobaczyłem, zwyciężyłem (wiadomośc Juliusza Cezara do rzymskiego senatu po bitwie z Parnaklasem)

vita brevis, ars long

życie krótkie, sztuka długa

vox populi vox dei

Głos ludu jest głosem Boga(sentencja wyjęta z „Listu do Karola Wielkiego”, napisanego przez Alkuina. Zgodnie z nią jednomyślna zgoda ludu była znakiem bożej woli.