krew - leukocyty

diapedeza - definicja

aktywne przenikanie ("wychodzenie") leukocytów przez ścianę naczyń, do którego dochodzi zwykle w żyłkach za naczyniami włosowatymi; to element odpowiedzi immunologicznej nieswoistej - migracja niespecyficznych leukocytów do miejsc infekcji/uszkodzenia itp

krwinki białe (leukocyty) - charakterystyka

jądrzaste komórki, zwykle większe od erytrocytów; przeważnie krótki czas życia (kilka dni)

podział leukocytów

granulocyty, agranulocyty

podział granulocytów

obojętnochłonne, kwasochłonne, zasadochłonne

granulocyty obojętnochłonne

neutrofile

granulocyty kwasochłonne

eozynofile

granulocyty zasadochłonne

bazofile

podział agranulocytów

monocyty, limfocyty

leukocyty - rodzaj odpowiedzi immunologicznej

swoista i nieswoista

neutrofile (granulocyty obojętnochłonne) - charakterystyka

najliczniejsze leukocyty; posiadają wielopłatowe jądro i liczne ziarnistości cytoplazmatyczne; stanowią pierwszą linię obrony przed patogenami-jako pierwsze migrują do miejsca infekcji, gdzie uwalniają cytokiny, które pobudzają aktywność innych leukocytów

mechanizmy inaktywacji drobnoustrojów przez neutrofile

fagocytoza; degranulacja ziaren I, II i III-rzędowych zawierających enzymy lityczne; "pułapki pozakomórkowe", "sieć" (NET - Neutrophil Extracellular Traps) - wypuszczanie z komórki nici DNA z dołączonymi enzymami litycznymi (m.in. katepsyną G.)

eozynofile (granulocyty kwasochłonne) - charakterystyka

1-6% leukocytów; jądro zwykle dwupłatowe ("jądro okularowe"); słaba zdolność fagocytozy; aktywowane przez limfocyty Th2; enzymy w ziarnistościach cytotoksyczne również dla gospodarza; zakażenia pasożytnicze; funkcje kontrole w alergiach i astmie

jak barwią się ziarnistości eozynofilów?

kwasochłonnie; w barwieniu MGG barwią się na czerwono

bazofile (granulocyty zasadochłonne)

najmniej liczne leukocyty (<1%); jądro zwykle dwupłatowe (okularowe); słaba zdolność do fagocytozy; prawdopodobnie regulują aktywność limfocytów T; aktywowane przez przeciwciała IgE

jak barwią się ziarnistości bazofilów?

zasadochłonnie; w barwieniu MGG barwią się na ciemnoniebiesko

substancje obecne w granulach bazofili

heparyna (antykoagulant); histamina (rozszerza naczynia); elastaza i inne proteazy

bazofile - w czym biorą udział?

reakcje przeciwpasożytnicze; reakcje alergiczne; rozwój ostrych i przewlekłych chorób alergicznych

monocyty - charakterystyka

największe leukocyty; stanowią <10% leukocytów; ameboidalny kształt; owalne lub nerkowate jądro; intensywnie fagocytują; duża mobilność; prezentują antygeny limfocytom T; produkują cytokiny; śledziona (pasmo Billrotha) - magazyn

jakie cytokiny produkują monocyty?

TNF, IL-1, IL-12

w jakich okolicznościach i do jakich komórek mogą przekształcać się monocyty?

przy braku zagrożenia mogą wychodzić z tkanek i przekształcać się w makrofagów i komórek dendrytycznych

limfocyty - charakterystyka

25-35% leukocytów ssaków; okrągłe jądro zajmujące większość komórki; zasadochłonna cytoplazma; główny rodzaj komórek w limfie

podstawowe typy limfocytów

T (odpowiedź immunologiczna swoista (adaptacyjna) typu cytotoksycznego); B (odpowiedź immunologiczna swoista (adaptacyjna) typu humoralnego); NK (odpowiedź immunologiczna nieswoista (wrodzona) typu cytotoksycznego)

limfocyty T - charakterystyka

ok. 70% limfocytów; posiadają receptory TCR (T-cell receptor); dojrzewają w grasicy (thymus) z tymocytów; kluczowy mechanizm odporności swoistej typu komórkowego

na czym polega dojrzewanie limfocytów?

na nauce tolerancji wobec własnych antygenów

rodzaje limfocytów T (5)

limfocyty cytotoksyczne Tc (CD8+); limfocyty pomocnicze Th (CD4+); limfocyty T pamięci; limfocyty Tγδ; inne regulatorowe

limfocyty cytotoksyczne Tc (CD8+) - opis

niszczą komórki po związaniu antygenu przez receptor MHC klasy I

limfocyty pomocnicze Th (CD4+) - opis

są aktywowane przez receptor MHC klasy II

limfocyty B - charakterystyka

ok. 20% limfocytów; posiadają receptory BCB (B-cell receptor); dojrzewają w bursie Fabrycjusza (ptaki) lub jej odpowiedniku (ssaki - szpik); kluczowy element odpowiedzi immunologicznej swoistej - produkują i wydzielają wysoce specyficzne przeciwciała

podstawowe rodzaje limfocytów B (3)

limfocyty B2; komórki plazmatyczne (plazmocyty); limfocyty B pamięci

limfocyty B2 - opis

najliczniejsze; zasiedlają głównie wtórne narządy limfatyczne

komórki plazmatyczne (plazmocyty) - opis

obecne głównie w krwioobiegu

limfocyty B pamięci - opis

inicjują wtórną, silniejszą odpowiedź immunologiczną

co niszczą limfocyty NK?

niszczą komórki zainfekowane wirusami i komórki nowotworowe

jaką zdolność posiadają limfocyty NK?

posiadają zdolność do niszczenia komórek nieposiadających receptorów typu MHC i nieopłaszczonych przeciwciałami

hemopoeza - definicja

proces w szpiku kostnym czerwonym, polegający na nieustannym namnażaniu i wprowadzaniu do krwioobiegu elementów morfotycznych krwi

jakie komórki opuszczają szpik w formie niedojrzałej?

część limfocytów nabierająca immunokompetencji w narządach limfatycznych

gdzie zlokalizowany jest szpik kostny czerwony?

wewnątrz kości płaskich i nasadach kości długich pomiędzy beleczkami kości gąbczastej; jego zrąb stanowi tkanka łączna siateczkowa

szpik kostny żółty - charakterystyka

wypełnia wnętrze trzonów kości długich; zbudowany z tkanki tłuszczowej żółtej; w razie potrzeby może przekształcić się do szpiku czerwonego